Vạch trần vụ án nghìn tỷ xuyên quốc gia (Kỳ 3)

KỲ 3: BÀI HỌC ĐẮT GIÁ VÀ HỒI CHUÔNG CẢNH TỈNH

Vụ án Ame Global không chỉ để lại những con số thiệt hại khổng lồ mà còn là chuỗi hệ lụy tinh thần đè nặng lên hàng ngàn gia đình. Có người già mất trắng tiền dưỡng già, có thanh niên mang gánh nợ vì tin lời hứa “lương hưu trọn đời”. Những giấc mơ đổi đời giờ trở thành "vết sẹo" khó lành. Từ đây, xã hội cũng thức tỉnh về một vấn đề nhức nhối: quản lý kinh doanh đa cấp thời số hóa và nâng "sức đề kháng" tài chính cộng đồng. Đây không chỉ là vụ án mà là bài học cảnh tỉnh của một thời.

Sau cuộc "cất vó" vào giữa tháng 5/2025, các nạn nhân trong vụ án Ame Global bắt đầu xuất hiện nhiều hơn ở các cơ quan điều tra tại Lạng Sơn, Thái Nguyên và TP. Hồ Chí Minh cùng một số tỉnh, thành khác. Người tay run rẩy cầm đơn trình báo, người giấu mặt khóc nghẹn trên ghế phòng tiếp dân. Mỗi câu chuyện là một nỗi đau. Tất cả họ, bất kể tuổi tác, trình độ hay nghề nghiệp, đều có một điểm chung: tin vào giấc mơ làm giàu không khó.

Khi giấc mộng trở thành cơn ác mộng

Bà N.T.T (huyện Bắc Sơn) kể lại trong nước mắt: “Tôi dùng tiền tiết kiệm và vay hơn 300 triệu mua 3 suất đầu tư cho hai mẹ con. Giờ đây mọi thứ sụp đổ, tiền mất, nợ còn. Tôi mất ăn mất ngủ đã mấy tháng nay”.

Tại Thái Nguyên, chị H.T.H từng dẫn đầu một nhóm 20 người trong hệ thống thừa nhận sai lầm cay đắng: “Sau khi mọi thứ vỡ lở, tôi thấy mình cũng có lỗi và rất áy náy vì đã kéo theo người thân, bạn bè, cả những cụ già trên 80 tuổi vào vòng xoáy đầu tư này”.

Hàng trăm hoàn cảnh tương tự đã được ghi nhận. Người thì rút toàn bộ sổ tiết kiệm dưỡng già, người thì vay nóng, người thì thế chấp sổ đỏ, cầm cố tài sản vay ngân hàng… để có tiền đầu tư vào hệ thống kinh doanh của Ame Global với hy vọng đổi đời.

Không chỉ thiệt hại vật chất, vụ việc còn để lại những vết sẹo tinh thần khó lành. Một số gia đình đổ vỡ vì vợ giấu chồng đầu tư, anh em trong nhà mâu thuẫn vì rủ nhau góp vốn rồi cùng trắng tay. Có người già cô đơn, mất hết tài sản, không dám về quê vì xấu hổ. Có người trẻ bị suy sụp tâm lý vì không gánh nổi áp lực nợ nần và trách nhiệm.

“Đau nhất là mất niềm tin vào người giới thiệu. Mình nghĩ họ giúp mình nhưng hóa ra họ cũng vì hoa hồng mà dụ dỗ mình vào. Giờ thì chẳng biết tin ai nữa...” – một nạn nhân giấu tên nói.

Không chỉ gây ra những thiệt hại với người dân, quy mô và sự tinh vi của vụ án Ame Global đặt ra những câu hỏi về hiệu quả của công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh đa cấp. Mặc dù đã có những quy định pháp luật nhất định nhưng các đối tượng lừa đảo vẫn tìm ra những kẽ hở để hoạt động và lách luật. Trong thực tế, việc quản lý hoạt động kinh doanh đa cấp còn nhiều khó khăn, cần sự phát hiện từ sớm từ cơ sở.

Theo Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn, Công ty TNHH Thương mại WIN ALL – đơn vị đại diện Ame Global tại Việt Nam chưa từng có đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hợp pháp tại Lạng Sơn. Tuy nhiên, công ty này vẫn vận hành hàng nghìn tài khoản nhà phân phối, tổ chức hội thảo công khai, rầm rộ trên mạng xã hội trong nhiều tháng.

Ông Liễu Anh Minh, Phó Giám đốc Sở Công Thương Lạng Sơn cho biết: Trong thời gian qua, hoạt động kinh doanh đa cấp biến tướng diễn biến ngày càng phức tạp, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước. Các đối tượng thường lợi dụng các hình thức kinh doanh online, thương mại điện tử để lôi kéo người tham gia. Điều này khiến công tác kiểm tra, xử lý gặp nhiều trở ngại”.

Thượng tá Vũ Mạnh Hùng, Trưởng Phòng An ninh điều tra (Công an tỉnh Lạng Sơn) thông tin: Hiện Công an tỉnh Lạng Sơn đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án Ame Global. Chúng tôi nhận định số lượng người tham gia có thể vượt quá con số ban đầu, đồng nghĩa với việc số lượng nạn nhân cũng có khả năng tăng lên đáng kể. Để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả công tác điều tra, chúng tôi đề nghị người dân ở trong và ngoài tỉnh Lạng Sơn, nếu là nạn nhân của vụ việc này hãy nhanh chóng đến cơ quan công an gần nhất để trình báo và cung cấp mọi chứng cứ liên quan. Đồng thời, chúng tôi cũng khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác và kịp thời thông báo cho cơ quan công an khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào về các mô hình kinh doanh đa cấp bất thường.

Nâng "sức đề kháng" cho cộng đồng

Vụ án Ame Global là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về những rủi ro tiềm ẩn trong các mô hình kinh doanh đa cấp biến tướng. Để phòng ngừa những vụ việc tương tự xảy ra trong thời gian tới cần có sự chung tay của cả cộng đồng, các cơ quan quản lý và mỗi cá nhân.

Về phía cơ quan quản lý cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, quản lý chặt chẽ các hoạt động kinh doanh đa cấp, đặc biệt là trên môi trường mạng; hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao năng lực của các cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý các vụ án lừa đảo đa cấp; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân.

Theo nhận định của một chuyên gia tài chính: “Một mô hình trả thưởng cam kết thu nhập cao mà không dựa vào giá trị thực tế sản phẩm thì sớm muộn cũng sập. Để tránh bị cuốn vào vòng xoáy lừa đảo, mỗi người cần cẩn trọng với lời hứa lợi nhuận thụ động, thu nhập khủng và tìm hiểu kỹ pháp lý và giá trị thực của sản phẩm”.

Chính vì thế về phía người dân cần nâng cao nhận thức, kiến thức về tài chính, đầu tư; cảnh giác với những lời hứa hẹn lợi nhuận phi thực tế; tìm hiểu kỹ thông tin trước khi tham gia bất kỳ mô hình kinh doanh nào; không tham lam, không cả tin, không để bị lôi kéo bởi người quen…

Chị V.N.C (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) cho biết: Tôi đã mất trắng hơn 700 triệu đồng khi tham gia vào Ame Global. Tôi rất đau khổ và thất vọng. Vụ việc này đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của tôi và gia đình. Tôi mong rằng mọi người hãy cảnh giác, đừng tin vào những lời đường mật, hãy tìm hiểu kỹ trước khi quyết định đầu tư để không trở thành nạn nhân như tôi".

Ame Global không phải là vụ án đa cấp biến tướng đầu tiên ở Việt Nam nhưng nó là một hồi chuông cảnh tỉnh đặc biệt vì mức độ tinh vi, quy mô rộng lớn và hậu quả sâu sắc. Hơn 9.000 người tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác đã tham gia. Nhiều người trong số đó vẫn chưa hiểu rõ mình bị lừa như thế nào.

Vụ án này không chỉ là kết thúc một chuỗi hoạt động tội phạm mà còn mở ra một trang mới cho việc xây dựng “hàng rào miễn dịch” tài chính cho người dân. Vì trong thời đại số, sự nhẹ dạ đôi khi còn đắt hơn cả tài sản bị mất. Chắc hẳn độc giả khi đã dõi theo toàn bộ vụ án này sẽ đặt ra câu hỏi: Ai sẽ là người bảo vệ những người dân yếu thế trước cơn lốc lừa đảo tài chính số? Câu trả lời nằm không chỉ ở cơ quan chức năng trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý và tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác giám sát mà còn ở chính cộng đồng cũng như mỗi cá nhân trong thực hiện trách nhiệm truyền thông, giáo dục, chia sẻ thông tin cảnh báo và không tiếp tay cho tội phạm lộng hành.

(Hết)