Báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Kiến tạo không gian phát triển, chinh phục độc giả trẻ

Chiều 19/6, trong khuôn khổ Diễn đàn Báo chí toàn quốc lần thứ 2, phiên thảo luận với chủ đề “Báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Tầm nhìn kiến tạo không gian phát triển” đã diễn ra sôi nổi với sự tham gia của lãnh đạo bộ, ngành, các chuyên gia, nhà báo và đông đảo độc giả.

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình khẳng định: "Báo chí thế giới đang chuyển dịch nhanh chóng, từ tích hợp đa phương tiện, đa nền tảng đến chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ mới. Trong bối cảnh đó, báo chí Việt Nam cần xác lập tầm nhìn mới, coi báo chí không chỉ là công cụ thông tin, mà là thành tố quan trọng trong hệ sinh thái tri thức quốc gia, góp phần phản biện xã hội, củng cố niềm tin công chúng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng".

Thứ trưởng Lê Hải Bình nhấn mạnh, báo chí hiện đại cần được đầu tư đồng bộ về hạ tầng công nghệ số, xây dựng nền tảng dữ liệu dùng chung, hoàn thiện hành lang pháp lý, bảo vệ bản quyền và phát triển đội ngũ nhà báo vững chính trị, giỏi công nghệ và có tư duy toàn cầu hóa. Cùng với đó là khuyến khích các mô hình tổ hợp báo chí sáng tạo, kết nối giữa cơ quan báo chí, doanh nghiệp, cơ sở đào tạo và startup công nghệ.

TS Nguyễn Thanh Hòa, Phó Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP. Hồ Chí Minh, nêu rõ 3 rào cản chính trong quá trình chuyển đổi số báo chí hiện nay. Đó là thiếu nhân lực chất lượng cao; cơ chế tài chính báo chí chưa hiệu quả; và sự cạnh tranh gay gắt từ mạng xã hội, nền tảng xuyên biên giới. Ông Hòa cho rằng, báo chí cần hướng đến mô hình tinh gọn, hiệu quả, hiện đại, trong đó việc thay đổi tư duy là yếu tố quyết định thành công trong chuyển đổi số.

Chia sẻ quan điểm tương lai báo chí, ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH FPT cho rằng, chỉ trong vòng 6 tháng tới, mạng xã hội sẽ không còn là nguồn tin chính thống nữa, vì AI sẽ thay đổi toàn bộ cách con người tìm kiếm và xử lý thông tin.

Ông Tiến cũng bày tỏ: "Gen Z không hề thờ ơ, họ dành rất nhiều thời gian đọc tin tức, nhưng báo chí phải nói được điều người dân muốn nghe. Thay vì cạnh tranh về độ giật gân, báo chí cần dựa vào chất lượng nội dung, đạo đức nghề nghiệp và uy tín thương hiệu để giữ chân bạn đọc".

Ở phiên thảo luận với chủ đề "Chinh phục độc giả Gen Z: Giải mã công thức thành công", Đại tá Nguyễn Hồng Hải, Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân khẳng định: "Gen Z không thờ ơ với báo chí, nhưng có thói quen tiếp cận thông tin rất khác biệt. Họ ưu tiên nền tảng số, nội dung ngắn gọn, trực quan, có tính tương tác cao và luôn yêu cầu sự chính xác, tin cậy".

Theo đó, báo chí cần đổi mới cả về nội dung lẫn cách thể hiện, gồm ưu tiên định dạng phù hợp di động; phát triển đa nền tảng; nội dung phải ngắn gọn, sáng tạo, bắt kịp xu hướng nhưng vẫn giữ vững giá trị nhân văn và định hướng đúng đắn. Đặc biệt, báo chí cần giữ vai trò dẫn dắt, bảo đảm định hướng dư luận, chống lại thông tin sai lệch, độc hại trên không gian mạng.

Cũng tại Diễn đàn, nhiều đại biểu nhấn mạnh vai trò của công nghệ mới như blockchain, Web3, NFT trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và đa dạng hóa mô hình kinh tế báo chí. Việc xây dựng các nền tảng công nghệ trong nước, phát triển tổ hợp truyền thông và đa dạng hóa nguồn thu là hướng đi cần thiết để báo chí tiếp tục khẳng định vai trò trong thời đại số.