Toàn văn phát biểu của Chủ tịch nước tại buổi gặp mặt các nhà báo tiêu biểu nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), sáng 20/6, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường đã có buổi gặp mặt tuyên dương người làm báo tiêu biểu toàn quốc. Cổng Thông tin điện tử chính phủ trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Chủ tịch nước.

- Thưa các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước!

- Thưa các nhà báo lão thành, các nhà báo tiêu biểu!

- Thưa các đồng chí đại biểu, các vị khách quý!

Ngày 21/6/1925, báo “Thanh niên” do Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập ra số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ đó đến nay, lớp lớp thế hệ những nhà báo, những người làm báo đã không ngừng lớn mạnh, luôn đồng hành và có đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc.

Hôm nay, nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), Trong không khí trang trọng và ấm áp tại Phủ Chủ tịch - Nơi Bác Hồ kính yêu từng sống và làm việc, tôi rất xúc động và vui mừng được gặp mặt các nhà báo lão thành - những người tuy tuổi cao nhưng vẫn nuôi dưỡng ngọn lửa đam mê với nghề, vẫn dõi theo từng bước chuyển mình của đất nước, và tiếp tục đồng hành, đóng góp trí tuệ, kinh nghiệm phát triển báo chí cách mạng Việt Nam; và gặp được 150 nhà báo, người làm báo tiêu biểu - đại diện cho đội ngũ đông đảo những người làm báo trong cả nước.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin gửi tới các nhà báo có mặt hôm nay và qua các đồng chí, gửi đến toàn thể những người hoạt động báo chí trong cả nước lời chào thân ái, lời thăm hỏi thân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc các nhà báo, người làm báo, cùng toàn thể các đồng chí sức khỏe, hạnh phúc, dồi dào sức sáng tạo và đạt được nhiều thành công mới trong sự nghiệp cao quý của mình.

Nhân buổi gặp mặt đầy ý nghĩa này, chúng ta dành những tình cảm kính trọng, tưởng nhớ và biết ơn sâu sắc đến hơn 500 nhà báo-chiến sĩ, liệt sĩ đã cống hiến và hy sinh vì sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc; tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc tới hàng ngàn nhà báo quá cố, đã để lại cho chúng ta nhiều tác phẩm báo chí có giá trị, góp phần tạo nên sự phong phú cho nền báo chí cách mạng nước nhà.

Đặc biệt, chúng ta thành kính tưởng nhớ, biết ơn công lao trời biển của Bác Hồ kính yêu-nhà báo Nguyễn Ái Quốc-Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, người khai sinh nền báo chí cách mạng Việt Nam; mở ra một thời đại mới để báo chí nước nhà luôn giữ vai trò vô cùng quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, như Bác Hồ khẳng định: “Về trách nhiệm báo chí, Lê-nin có nói: Báo chí là người tuyên truyền, người cổ động, người tổ chức tập thể, người lãnh đạo tập thể”[1]. Vận dụng tư tưởng căn cốt đó của Lê-nin, trong suốt cuộc đời cách mạng, dẫn dắt và hoạt động báo chí của mình, Bác Hồ luôn nhất quán: “Đối với những người viết báo chúng ta, cái bút là vũ khí sắc bén, bài báo là tờ hịch cách mạng” [2]. Trong 100 năm hình thành và phát triển, dưới sự dẫn dắt của Bác Hồ và của Đảng Cộng sản Việt Nam, báo chí cách mạng Việt Nam luôn trung thành và gắn bó máu thịt với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, luôn luôn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, tuyên truyền, vận động, cổ vũ, tập hợp quần chúng đoàn kết, chiến đấu cho lý tưởng cách mạng, cho khát vọng của dân tộc, thực sự đã góp phần xuất sắc vào các thành tựu to lớn, vĩ đại có ý nghĩa lịch sử của đất nước. Ngay từ khi ra đời, tuy còn rất non trẻ, dù hoạt động công khai hay bí mật và cả trong các nhà tù đế quốc, các tờ báo cách mạng với tiếng nói hoàn toàn mới mẻ, giàu sức chiến đấu đã có sức cuốn hút, giác ngộ, cổ vũ, tập hợp những người con ưu tú của dân tộc, trực tiếp góp phần quan trọng cho quá trình thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, cùng với nhân dân lao động tổ chức các cao trào cách mạng từ năm 1930 để làm nên thắng lợi vĩ đại Cách mạng Tháng 8/1945.

Trong những năm tháng cả dân tộc chiến đấu kiên cường, đầy hy sinh, gian khổ chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược, bảo vệ vững chắc biên cương, lãnh thổ của Tổ quốc, các thế hệ nhà báo, người làm báo Việt Nam đã đồng hành cùng dân tộc. Rất nhiều nhà báo nối tiếp nhau ra trận, vừa cầm bút, vừa cầm súng, nhiều người đã anh dũng hy sinh trong tư thế của người chiến sỹ, thực hiện trọn vẹn lời dạy của Bác Hồ về sứ mệnh của nhà báo trong các cuộc kháng chiến: “Chiến sỹ ở các mặt trận thì dùng súng chống địch, các bạn thì dùng bút chống địch”[3]. Các thế hệ nhà báo đã có mặt trên mọi mặt trận chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa, ngoại giao… trong bất cứ thử thách và hoàn cảnh nào cũng luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người làm báo – chiến sỹ; đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc, cổ vũ, động viên toàn dân, toàn quân chiến đấu bảo vệ độc lập, tự do, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân và khát vọng chủ nghĩa xã hội.

Bước sang thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, báo chí của chúng ta tiếp tục phát huy truyền thống trong kháng chiến, vừa là tiếng nói trách nhiệm, tâm huyết, trung thực và tỉnh táo, góp phần cùng toàn Đảng và toàn dân tiến hành công cuộc đổi mới có ý nghĩa cách mạng sâu sắc từ năm 1986 đến nay. Gần 40 năm qua, từ sự tác động mạnh mẽ của tư tưởng đổi mới, báo chí mà hạt nhân là những nhà báo, người làm báo đã vượt qua nhiều thách thức, khó khăn, tiếp tục phát triển, nỗ lực phản ánh chân thật, kịp thời cuộc sống đấu tranh, lao động, sáng tạo của nhân dân, bảo vệ và khẳng định những nhân tố mới, tỉnh táo, dũng cảm vạch trần và đấu tranh chống cái xấu, cái ác, sự thoái hóa, biến chất, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực…; góp phần tạo dựng nên một diện mạo mới của nền báo chí cách mạng Việt Nam hiện đại, nhân văn, dân tộc, vươn lên bám sát cuộc sống đang vận động, gắn bó máu thịt với nhân dân, nhạy bén với nhịp thở của đời sống, sáng tạo được nhiều tác phẩm báo chí có giá trị, giàu chất hiện thực, sức chiến đấu, ngày càng đa dạng cả về nội dung và phương thức biểu hiện, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu mới của công chúng đối với báo chí hiện đại.

Thưa toàn thể các đồng chí!

Đất nước ta đang chuyển mình bước vào kỷ nguyên mới, với khát vọng cháy bỏng, đưa đất nước ta phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, hạnh phúc. Đó là ước mơ ngàn đời của ông cha ta, của dân tộc ta, mà từ nay trách nhiệm đó đặt lên vai tất cả chúng ta; trong đó, với sứ mệnh, vai trò của mình, báo chí phải luôn là người đồng hành tỉnh táo và tin cậy, phải là người xung kích, tiên phong trong sự nghiệp lớn lao đó. Các đồng chí đã biết, trong những tháng năm này, Đảng, Nhà nước đã, đang ban hành và quyết liệt triển khai những quyết sách quan trọng, có ý nghĩa đột phá. Cùng với những vận hội, thời cơ to lớn, chúng ta cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Bối cảnh đó, đặt ra cho báo chí Việt Nam và những người làm báo nhiệm vụ rất nặng nề, với yêu cầu ngày càng cao, để báo chí không chỉ là người đồng hành mà còn là người xung kích, người dự báo sự vận động và phát triển của cuộc sống. Với suy nghĩ đó, tại buổi gặp mặt thân tình và ấm áp hôm nay, Tôi xin trao đổi với các đồng chí, các nhà báo một số vấn đề sau:

Thứ nhất, trong cả cuộc đời phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân và suốt hơn 50 năm viết báo của mình, Bác Hồ đã rút ra một bài học cực kỳ sâu sắc: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sỹ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”[4]. Những thành tựu của báo chí cách mạng nước ta, những nhà báo xuất sắc, tiêu biểu của chúng ta trong suốt 100 năm qua đều bắt nguồn từ việc quán triệt, học tập và làm theo lời căn dặn này của Bác Hồ. Đó là bài học căn cốt nhất về vai trò, phẩm chất, đạo đức đối với người làm báo cách mạng Việt Nam hôm nay và mai sau cần học tập, rèn luyện, phấn đấu làm theo.

Thứ hai, là chiến sỹ cách mạng - như Bác Hồ căn dặn, những người làm báo Việt Nam cần giữ vững bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, tâm, tầm, tài; giữ vững ngọn lửa đam mê với nghề, trung thành với lý tưởng cách mạng của Đảng, với sự nghiệp và khát vọng của dân tộc, gắn bó mật thiết với nhân dân, đây là yêu cầu cao nhất và cũng là mong muốn của cá nhân tôi đối với các nhà báo và người làm báo cách mạng; để có thể tạo ra những tác phẩm báo chí thực sự có giá trị, phát hiện và phản ánh chân thật, kịp thời sự thật đời sống. Trực tiếp tham gia vào sự nghiệp đổi mới, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước giàu mạnh, thịnh vượng, hạnh phúc; đòi hỏi báo chí, các nhà báo và người làm báo cần tự đổi mới mình, nỗ lực phản ánh chân thực, sinh động, có sức thuyết phục cao, những phát triển mới, cái tốt đẹp, cao cả, sự tử tế trong đời sống, đồng thời dũng cảm, nghiêm khắc lên án, phê phán những cái xấu xa, thấp hèn, sự thoái hóa, biến chất, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội, kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân, qua đó góp phần tích cực vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng con người, đổi mới và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Tôi nghĩ, đó chính là sức mạnh chiến đấu đặc biệt của báo chí và của các nhà báo, người làm báo thời kỳ mới, như Bác Hồ đã dạy: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà”.

Thứ ba, báo chí của chúng ta đang phát triển trong bối cảnh mới, trong đó, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trở thành một trụ cột chiến lược đưa nước ta bước vào kỷ nguyên phát triển có tính đột phá. Đòi hỏi, báo chí của chúng ta phải nắm bắt xu thế phát triển tất yếu đó, kiên quyết và khẩn trương tự đổi mới toàn diện, đồng bộ và phù hợp với quy luật đặc thù của báo chí để tạo cho được các sản phẩm báo chí mang hơi thở của thời đại, có sức sáng tạo, tìm tòi mới về nội dung và phương thức biểu hiện. Chủ động nắm bắt xu thế truyền thông hiện đại, từng bước tạo nên mô hình mới của báo chí cách mạng trong thời kỳ chuyển đổi số, sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ… Đó là sự nghiệp lớn lao, nhiều thách thức, song toàn ngành báo chí nước nhà phải làm bằng được vì đó là con đường tất yếu báo chí hiện đại phải đạt tới.

Thứ tư, tôi đề nghị các cơ quan Trung ương, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ cần chủ động phối hợp nghiên cứu đề xuất, hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để các nhà báo, người làm báo có thể sống được bằng nghề, yêu nghề, yên tâm gắn bó với nghề. Đồng thời, tiếp tục quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng, tôn vinh những người làm báo tâm huyết, các nhà báo trẻ, nhằm xây dựng đội ngũ những người làm báo tận tụy, tâm huyết với nghề, thực sự là “chiến sĩ cách mạng trên mặt trận tư tưởng - văn hóa” như lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu.

Thứ năm, cùng với sự nỗ lực của toàn ngành báo chí, sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước, tôi mong và tin rằng các nhà báo lão thành, các nhà báo, người làm báo tiêu biểu, bằng tài năng, kinh nghiệm, vốn sống và sự từng trải nghề nghiệp của mình, các đồng chí vừa tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, vừa là chỗ dựa tinh thần, truyền thụ kinh nghiệm và cảm hứng sáng tạo cho các thế hệ nhà báo hôm nay và mai sau, giúp họ nối tiếp, giữ vững truyền thống quý báu và đưa nền báo chí cách mạng Việt Nam phát triển lên đỉnh cao mới, đáp ứng kỳ vọng, niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân dành cho sự nghiệp báo chí cao quý của chúng ta.

Một lần nữa, xin gửi tới các nhà báo, người làm báo tiêu biểu, các đồng chí đại biểu, các vị khách quí lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Trân trọng cảm ơn.

----------------------------

[1] Hồ Chí Minh toàn tập, tập 12, trang 167

[2]SĐD, tập 14, trang 540

[3] SĐD, tập 5, trang 210

[4] SĐD, tập 13, trang 466