Giữ mạch công lý thông suốt sau sắp xếp

-Ngay sau khi hoàn thành việc sắp xếp, tổ chức lại bộ máy, các tòa án nhân dân (TAND) khu vực trên địa bàn tỉnh đã nhanh chóng ổn định, tiếp tục kế thừa quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của TAND cấp huyện trước khi chấm dứt hoạt động, bảo đảm duy trì thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, không để gián đoạn công tác giải quyết, xét xử các vụ án, vụ việc. Qua đó giữ vững kỷ cương pháp luật và niềm tin của Nhân dân.

Ngày 2/7/2025 - chỉ 1 ngày sau khi có quyết định thành lập TAND các khu vực trên địa bàn tỉnh, TAND khu vực 4 (được thành lập trên cơ sở hợp nhất TAND huyện Hữu Lũng và TAND huyện Chi Lăng) đã tiến hành phiên xét xử sơ thẩm một vụ án hình sự theo đúng lịch đã ban hành. Hội đồng xét xử phối hợp nhịp nhàng từ thủ tục đến nội dung, giúp cho phiên tòa diễn ra diễn ra thuận lợi, đúng quy định của pháp luật. 

Theo quy định, hồ sơ tại các tòa được lưu trữ vĩnh viễn, đồng thời để tạo thuận lợi nhất cho người dân theo địa bàn khu vực trong giai đoạn này nên phiên tòa được TAND khu vực 4 (trụ sở chính tại TAND huyện Hữu Lũng cũ) tổ chức tại Chi nhánh 1 (tại trụ sở TAND huyện Chi Lăng cũ).

Phó Chánh án TAND khu vực 4 Trương Thị Hương Giang, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa chia sẻ: Ngay sau khi tiếp nhận quyết định thành lập TAND khu vực 4, đơn vị chúng tôi đã xây dựng phương án phân công cán bộ, phối hợp giữa các bộ phận nghiệp vụ, đồng thời tiến hành rà soát toàn bộ hồ sơ, vụ việc đang thụ lý tại các đơn vị cũ để đảm bảo không có sự chồng chéo, bỏ sót hay trì hoãn. Do đó, việc giải quyết các vụ việc vẫn được duy trì theo đúng tiến độ trước, trong và sau khi thành lập tổ chức bộ máy mới. 

Cùng với TAND khu vực 4, các đơn vị TAND khu vực trên địa bàn tỉnh cũng nhanh chóng ổn định các mặt công tác. Trên địa bàn tỉnh từ tháng 6/2025, TAND các huyện, thành phố (cũ) đã tiến hành bàn giao cơ sở vật chất, hồ sơ vụ án, lập phương án sắp xếp nhân sự, xây dựng kế hoạch để chủ động cho giai đoạn chuyển giao công việc sang bộ máy mới. Ngay sau khi công bố quyết định về việc thành lập, lãnh đạo TAND các khu vực đã tổ chức bàn giao, tiếp nhận công việc, cơ sở vật chất và họp bàn phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, công chức.

Bà Chu Lệ Hường, Chánh án TAND tỉnh cho biết: Chúng tôi quán triệt rõ quan điểm xuyên suốt rằng tổ chức bộ máy có thể thay đổi nhưng trách nhiệm với công dân, với pháp luật không thể gián đoạn. Do đó trong tháng 6/2025, TAND tỉnh đã thành lập Tổ công tác giải quyết các nội dung, nhiệm vụ liên quan về thực hiện hoạt động mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; trực tiếp đến làm việc với từng đơn vị để kiểm tra công tác chuẩn bị các điều kiện phục vụ sáp nhập, hỗ trợ các đơn vị trong những tuần đầu chuyển đổi, đồng thời duy trì chế độ báo cáo hằng tuần để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh. 

Tính đến nay, tất cả các đơn vị đã thực hiện xong việc tiếp nhận, bàn giao; hoàn thành đăng ký và thông báo mẫu con dấu; 100% đơn vị đã tổ chức xong đại hội chi bộ nhiệm kỳ 2025 - 2027; công chức, người lao động đã nhận nhiệm vụ tại đơn vị mới, các chức danh, chức vụ tại các đơn vị cũng được kiện toàn... đảm bảo tính liên tục trong hoạt động. 

Bên cạnh đó, TAND tỉnh đặc biệt chú trọng công tác tư tưởng cho cán bộ, công chức. Trong quá trình điều động, sáp nhập, nhiều cán bộ phải rời địa bàn công tác quen thuộc, không tránh khỏi những tác động nhất định, song cơ bản đều thể hiện được bản lĩnh nghề nghiệp, sự gắn bó với công việc, quyết tâm vượt qua khó khăn.

Anh Bàn Văn Tiển, Thẩm phán TAND khu vực 2 cho biết: Trước đây, tôi công tác tại TAND huyện Tràng Định (cũ), nay trụ sở đơn vị mới đặt tại xã Na Sầm, cách nhà tôi gần 40 km. Hiện nay, tôi vẫn di chuyển từ nhà đến cơ quan hằng ngày. Mặc dù vất vả, song lãnh đạo đơn vị luôn quan tâm và phân công công việc hợp lý, tạo điều kiện để cán bộ nhanh chóng bắt nhịp. Do vậy, tôi vẫn giữ vững tinh thần làm việc với trách nhiệm phục vụ Nhân dân, không để công dân nào phải đi lại nhiều lần hay chờ đợi vì lý do sắp xếp, tổ chức bộ máy.

Để tạo thuận lợi cho người dân, TAND các khu vực đã đồng loạt thông báo công khai các thông tin về TAND khu vực mới được thành lập tại các trụ sở mới, cũ; thiết kế đồ họa các thông tin cụ thể và chia sẻ trên trang thông tin điện tử, trên nền tảng mạng xã hội để tạo thuận lợi cho người dân, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp kịp thời nắm bắt, cập nhật về trụ sở làm việc, phạm vi thẩm quyền, thông tin liên hệ...

Mặc dù đã có sự chủ động, song quá trình tổ chức bộ máy mới tại TAND các khu vực cũng còn những khó khăn, chủ yếu liên quan đến cơ sở vật chất. Bên cạnh một số khu vực có trụ sở cơ bản đảm bảo điều kiện đã thực hiện "về chung một nhà", các cơ sở còn gặp khó khăn do diện tích trụ sở chính nhỏ, xuống cấp nên hiện nay vẫn tạm thời duy trì hoạt động tại các trụ sở cũ, như TAND khu vực 2 hoạt động tại 2 trụ sở (TAND các huyện: Tràng Định, Văn Lãng cũ), TAND khu vực 3 hoạt động tại 3 trụ sở (TAND các huyện: Bình Gia, Văn Quan, Bắc Sơn cũ).

Từ sự chủ động của các đơn vị, đến thời điểm này, các TAND khu vực đã đảm bảo hoạt động ổn định, xét xử đúng tiến độ, không có đơn thư phản ánh về việc chậm giải quyết án vì lý do tổ chức bộ máy.

Trong 9 tháng đầu năm 2025 (tính theo năm công tác của ngành từ 1/11/2024 đến 1/7/2025), TAND hai cấp tỉnh đã giải quyết 2.230/2.823 vụ, việc các loại, đạt 79%. Cụ thể, đã giải quyết đối với án hình sự là 657 vụ với 1.258 bị cáo/720 vụ với 1.410 bị cáo, đạt 91,3% (chỉ tiêu giao năm 2025 là 95% trở lên); án dân sự là 1.422/1.943 vụ, việc, đạt 73,1% (chỉ tiêu giao năm 2025 là 90% trở lên)... Theo thống kê sơ bộ, từ khi vận hành bộ máy mới theo mô hình mới từ đầu tháng 7 đến nay, các TAND khu vực trên địa bàn đã tổ chức xét xử gần 20 vụ án gồm cả án hình sự, dân sự.... Đáng chú ý, có nhiều vụ việc có tính chất phức tạp, tranh chấp kéo dài qua nhiều năm, song tiến độ xét xử các loại án vẫn được đảm bảo, chất lượng bản án được giữ vững, tỷ lệ kháng cáo, kháng nghị ở mức thấp.

Chánh án TAND tỉnh Chu Lệ Hường cho biết thêm, thời gian tới, trước yêu cầu ngày càng cao từ thực tiễn, đặc biệt là tính chất các vụ việc được thụ lý ngày càng đa dạng, phức tạp, TAND tỉnh sẽ tập trung đổi mới phương thức làm việc theo hướng tinh gọn, hiệu quả qua việc chú trọng phát huy năng lực chuyên môn, trách nhiệm cá nhân của từng thẩm phán; tiếp tục chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành và giải quyết án; đẩy nhanh tiến độ xét xử đối với các vụ việc đã thụ lý nhằm hoàn thành chỉ tiêu công tác năm 2025 đúng tiến độ, chất lượng.

Quyết tâm từng bước khắc phục khó khăn sau sáp nhập, cán bộ, công chức TAND hai cấp thời gian qua đã khẳng định tính đúng đắn của chủ trương tinh gọn bộ máy, đồng thời khẳng định tinh thần kỷ luật, đổi mới trong hệ thống tòa án, hướng tới mục tiêu giữ cho dòng chảy công lý trên địa bàn tỉnh luôn được thông suốt.