Truyền thông Nga ví cuộc tấn công 4 sân bay của Ukraine là 'Trân Châu Cảng mới'

Chiến dịch Mạng nhện do Ukraine triển khai đánh sâu vào lãnh thổ Nga, 40 máy bay bị phá hủy và phía Nga đã gọi đây là trận ‘Trân Châu Cảng mới’.

Hình ảnh các máy bay Nga bị tấn công trong chiến dịch Mạng nhện của Ukraine ngày 1/6. (Nguồn: Reuters)

Ngày 1/6, Ukraine đã thực hiện một chiến dịch tấn công bằng máy bay không người lái (drone) quy mô lớn, mang tên Chiến dịch “Mạng Nhện” (Operation Spider’s Web), nhằm vào năm căn cứ không quân chiến lược của Nga nằm sâu trong lãnh thổ nước này. Chiến dịch được chuẩn bị trong 18 tháng và do Tổng thống Volodymyr Zelensky trực tiếp giám sát.

Các sân bay quân sự tại năm khu vực của Nga, bao gồm cả Siberia và Viễn Đông, đã bị nhắm mục tiêu trong các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái được Kiev dàn dựng, Bộ Quốc phòng Nga cho biết. Truyền thông Ukraine gọi đây là một hoạt động lớn nhằm vào hàng không chiến lược của Nga.

Theo Moskva, hầu hết các cuộc tấn công đã bị đẩy lùi, một số cuộc tấn công gây ra thiệt hại vật chất nhưng không có thương vong.

Mục tiêu của chiến dịch

Bộ Quốc phòng Nga cho biết các sân bay này nằm ở Vùng Murmansk ở phía bắc, vùng Ivanovo và Ryazan ở miền trung nước Nga, vùng Irkutsk ở Siberia và vùng Amur ở Viễn Đông.

Theo truyền thông Ukraine, các sân bay này chứa máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và Tu-22M của Nga, cũng như máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát A-50, cùng nhiều máy bay khác. Bộ Quốc phòng Nga chưa xác nhận điều này và chưa tiết lộ loại máy bay đồn trú tại các sân bay.

Giới chức Ukraine tuyên bố, chiến dịch đã phá hủy hoặc làm hư hỏng ít nhất 40 máy bay của Không quân Nga, bao gồm các loại oanh tạc cơ chiến lược như Tu-95, Tu-22M3, Tu-160 và máy bay cảnh báo sớm A-50. Con số này hiện chưa được xác thực nhưng giới quan sát cho rằng đây sẽ là đòn tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng nhất đối với lực lượng máy bay tầm xa của Nga kể từ khi xung đột nổ ra, tương đương gần 34% kho máy bay ném bom chiến lược của Moskva.

Các hình ảnh vệ tinh chưa được kiểm chứng lan truyền trên mạng xã hội cho thấy dấu hiệu cháy nổ và thiệt hại tại một số căn cứ, đặc biệt là tại Dyagilevo và Ivanovo Severny – những nơi từng được cho là bất khả xâm phạm.

Chiến dịch mang tên "mạng nhện"

Các cuộc không kích là một phần của chiến dịch lớn của Ukraine nhắm vào "hàng không chiến lược" có mật danh là Spiderweb, một số cơ quan truyền thông Ukraine, bao gồm Kênh 24 và RBK Ukraine, đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ cơ quan an ninh trong nước (SBU).

SBU xác nhận rằng họ đứng sau hoạt động này khi công bố bức ảnh chụp người đứng đầu của họ, Vasily Malyuk, đang nhìn vào bản đồ của những gì có vẻ là năm sân bay của Nga. Cơ quan an ninh này cũng tuyên bố rằng khoảng một phần ba tàu sân bay tên lửa hành trình của Nga đã bị tấn công trong các cuộc tấn công.

Theo truyền thông Ukraine, cơ quan an ninh quốc gia đã chuẩn bị cho hoạt động này trong hơn một năm rưỡi khi họ dần dần vận chuyển máy bay không người lái và các container di động đến Nga. Hoạt động này cũng được cho là do đích thân Vladimir Zelensky của Ukraine giám sát, người được cho là đã tuyên bố rằng tổng cộng có 117 UAV được sử dụng trong các cuộc tấn công, theo các báo cáo.

Phản ứng và hệ lụy

Tổng thống Zelensky gọi đây là chiến thắng mang tính bước ngoặt, làm suy yếu năng lực không quân chiến lược của Nga. Ngược lại, Bộ Quốc phòng Nga lên án chiến dịch là hành vi "khủng bố", trong khi một số nhà bình luận thân điện Kremlin ví von đây là "Trân Châu Cảng" của nước Nga và kêu gọi trả đũa mạnh mẽ.

Sự kiện diễn ra ngay trước thềm các cuộc đàm phán hòa bình dự kiến tại Istanbul, làm dấy lên lo ngại leo thang xung đột. Mỹ tuyên bố không được thông báo trước về chiến dịch, cho thấy Ukraine ngày càng hành động độc lập hơn trong quân sự.

Các cuộc tấn công diễn ra chỉ một ngày trước các cuộc đàm phán theo lịch trình giữa các phái đoàn Nga và Ukraine tại Istanbul. Hai quốc gia này đã lên lịch tổ chức vòng đàm phán trực tiếp thứ hai mới được nối lại gần đây, vốn đã bị đình trệ trong ba năm sau khi Kiev đơn phương rời khỏi các cuộc đàm phán vào mùa xuân năm 2022.

Hai bên đã nhất trí tổ chức một cuộc trao đổi tù binh lớn liên quan đến 1.000 tù binh chiến tranh từ mỗi bên trong vòng đàm phán đầu tiên vào tháng trước. Vào thứ Hai, họ dự kiến ​​sẽ trao đổi các đề xuất hòa bình như một phần của thỏa thuận đạt được vào tháng 5.

Ukraine đã leo thang đáng kể các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Nga trong những tuần gần đây, bất chấp những nỗ lực ngoại giao đang diễn ra nhằm chấm dứt xung đột. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov trước đó đã mô tả các cuộc tấn công này là một nỗ lực nhằm phá hoại tiến trình hòa bình.

Các cuộc tấn công xảy ra chưa đầy một ngày sau khi hai cây cầu ở Nga bị phá hủy trong những gì chính quyền mô tả là phá hoại. Theo thống đốc, tại Vùng Bryansk, một cầu vượt đã đổ xuống đường ray, khiến bảy người thiệt mạng và ít nhất 69 người bị thương. Vài giờ sau, vào Chủ Nhật, một cây cầu đường sắt ở Vùng Kursk đã bị sập dưới một đoàn tàu chở hàng đang di chuyển, khiến tài xế và hai phụ xe bị thương.

Ủy ban điều tra Nga cho biết cả hai cây cầu đều bị đánh bom, nhưng không nêu tên bất kỳ nghi phạm nào đứng sau các vụ tấn công. Thượng nghị sĩ Nga Andrey Klishas đổ lỗi cho Kiev về cả hai vụ việc.