Thủ tướng thúc đẩy hợp tác với tổ chức KHCN lớn hàng đầu thế giới của Australia

Sáng 8/3, tại thủ đô Canberra, tiếp tục chương trình thăm chính thức Australia, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thăm và làm việc tại Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Australia (CSIRO) - một trong những tổ chức khoa học - công nghệ đa ngành lớn nhất thế giới.

Cùng tham dự có các thành viên đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam, Đồng Bộ trưởng Ngoại giao Australia Tim Watts.

Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu đã nghe Tổng Giám đốc CSIRO Doug Hilton báo cáo về các hoạt động hợp tác với Việt Nam; tham quan triển lãm giới thiệu các kết quả hợp tác giữa CSIRO và Việt Nam; chứng kiến Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt và Tổng Giám đốc CSIRO ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa hai cơ quan.

CSIRO là cơ quan khoa học - công nghệ của Chính phủ Australia, được thành lập vào năm 1916. Hội đồng quản trị CSIRO chịu trách nhiệm trước Chính phủ về các chiến lược tổng thể và kết quả hoạt động của CSIRO, bao gồm tối đa mười thành viên, được bổ nhiệm bởi Toàn quyền Australia với nhiệm kỳ 5 năm. Hội đồng quản trị sẽ bổ nhiệm Tổng Giám đốc để điều hành và quản lý các hoạt động.

Hiện nay, CSIRO là một trong những tổ chức khoa học - công nghệ đa ngành lớn nhất thế giới, gồm 5.500 nhân viên với 57 cơ sở đặt trên khắp Australia và các văn phòng đại diện tại Hoa Kỳ, Chile, Pháp, Singapore, Indonesia và Việt Nam; đóng góp giá trị khoảng 4,5 tỷ đô-la Australia cho nền kinh tế Australia.

CSIRO có nhiều thành công trong việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, hiện có trên 170 công ty khởi nghiệp từ các thành tựu khoa học công nghệ của CSIRO, giá trị vốn hóa các công ty do CSIRO đầu tư đạt trên 1 tỷ đô-la Australia.

CSIRO có quan hệ hợp tác chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam trong nhiều năm qua, thông qua các hoạt động hợp tác nghiên cứu tại Việt Nam. CSIRO là cơ quan quản lý Chương trình đối tác đổi mới sáng tạo (Aus4Innovation-A4I) do Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) tài trợ cho Việt Nam với tổng kinh phí 33,5 triệu đô-la Australia, thực hiện trong giai đoạn 10 năm (2018-2028).

Cam kết của Chính phủ Australia với Việt Nam

Tổng Giám đốc CSIRO Doug Hilton cho biết cơ quan này vui mừng được hợp tác với Việt Nam về khoa học công nghệ như chương trình ngành tôm ở Đồng bằng sông Cửu Long, chương trình chấm dứt rác thải nhựa, công nghệ quan sát bằng vệ tinh, chương trình nghiên cứu y tế phục vụ chữa trị ung thư.

Đồng Bộ trưởng Ngoại giao Australia Tim Watts cho rằng hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là một trụ cột trong quan hệ hai nước và Chính phủ Australia cam kết tăng cường kết nối, hợp tác trong lĩnh vực này với Việt Nam. Vừa qua, Australia công bố sáng kiến thành lập quỹ 2 tỷ USD đầu tư vào Đông Nam Á và các chương trình hợp tác đang hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong thời kỳ cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đánh giá Chương trình Aus4Innovation đã góp phần giúp các ngành quan trọng của Việt Nam như nông nghiệp và sản xuất từng bước hiện đại hóa trên cơ sở thương mại hóa được các kết quả nghiên cứu; nắm bắt được các lợi ích kinh tế trong khi vẫn đảm bảo cơ hội việc làm cho lực lượng lao động của Việt Nam trong tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Theo Bộ trưởng, hai bên đã thống nhất để triển khai pha 2 cho dự án này, cùng với việc ký kết và đưa vào triển khai Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và CSIRO sẽ góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy1 trong "6 điểm hơn" mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh khi tuyên bố hai nước nâng cấp quan hệ lên mức cao nhất, đó là "thúc đẩy hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh mạnh mẽ hơn".

Bộ trưởng cho biết Việt Nam coi đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ là động lực cho phát triển kinh tế - xã hội, do đó đang tập trung vào các lĩnh vực mới như công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi xanh, nhất là tập trung vào nghiên cứu ngành sản xuất chíp bán dẫn, hydrogen... Việt Nam cũng ưu tiên đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp vì coi đây là trụ đỡ của nền kinh tế.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết CSIRO đã hợp tác hiệu quả với phía Việt Nam về một số mặt hàng nông sản như trái cây, khoai tây…; mong muốn CSIRO tiếp tục hợp tác, hỗ trợ Việt Nam chuẩn hoá trong lĩnh vực nông sản, nhất là lúa, cá tra, tôm…, những lĩnh vực mà Việt Nam đang trong nhóm dẫn đầu thế giới, theo xu thế ít phát thải và chuyển đổi xanh.

Hợp tác cụ thể, thiết thực, trọng tâm, trọng điểm

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ ấn tượng với những thành tựu, kết quả của CSIRO và cảm ơn CSIRO đã hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực từ những năm 1980 khi Việt Nam còn rất nhiều khó khăn, góp phần cụ thể hoá nội dung quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện hai nước.

Theo Thủ tướng, để đạt được những thành tựu phát triển vừa qua, Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ quý báu của bạn bè quốc tế, trong đó có Australia. Ông cho biết đã cảm nhận rõ tình cảm của nhân dân Australia đối với Việt Nam, nhất là các nhà khoa học Australia rất chân thành, tin cậy, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao với nhau. "Điều này được thể hiện từ trái tim chứ không chỉ là lời nói", Thủ tướng nói. Đại sứ Australia tại Việt Nam cũng rất hiểu và luôn dành tình cảm cho Việt Nam.

Thủ tướng cho rằng bối cảnh, tình hình thế giới hiện nay về tổng thể là hòa bình, nhưng cục bộ vẫn có chiến tranh, tổng thể là hòa hoãn, nhưng cục bộ vẫn căng thẳng, tổng thể là ổn định, nhưng cục bộ vẫn có xung đột. Với các vấn đề mang tính toàn cầu, toàn dân như biến đổi khí hậu toàn cầu, đại dịch COVID-19, cạn kiệt tài nguyên, già hoá dân số…, các nước phải thúc đẩy đoàn kết quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương, lấy người dân làm trung tâm, chủ thể.

Thủ tướng nhấn mạnh, Australia, Việt Nam cùng nhau hợp tác nghiên cứu về các vấn đề trên không chỉ vì hai nước mà còn góp phần giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu, toàn dân. Hai nước đã thiết lập quan hệ ngoại giao ở mức cao nhất - quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện và Thủ tướng nêu rõ, một trong "6 điểm hơn" của khung khổ quan hệ mới là thúc đẩy hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh mạnh mẽ hơn.

Theo Thủ tướng, những định hướng của CSIRO trong tập trung cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nông nghiệp… đều phù hợp với các chính sách phát triển của Việt Nam.

Thủ tướng khẳng định việc hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là không có giới hạn, vấn đề là cách thức hợp tác như thế nào. Thủ tướng đề nghị hai bên xây dựng các dự án cụ thể từ nguồn quỹ đầu tư 2 tỷ USD của Australia cho Đông Nam Á; mong muốn hợp tác với CSIRO tiếp tục phát huy hơn nữa những kết quả rất tốt đẹp những năm qua, triển khai các chương trình, dự án hợp tác thiết thực, hướng vào các lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm, chuẩn bị kỹ lưỡng, mang lại sản phẩm, kết quả cụ thể.

Theo Thủ tướng, trong quá trình hợp tác, trao đổi, liên kết thì bên cạnh những thuận lợi, không tránh khỏi có những khó khăn, vướng mắc, điều quan trọng là hai bên chung tay giải quyết, cùng nỗ lực để thành công nhiều hơn thất bại, thuận lợi nhiều hơn khó khăn, vướng mắc.

Các địa phương, bộ, ngành sẽ xây dựng các chương trình, dự án để mời CSIRO hợp tác và Chính phủ Việt Nam sẽ có các cơ chế, chính sách, chỉ đạo, điều hành để các chương trình, dự án triển khai được thuận lợi.