Đề xuất chính sách đối với cán bộ không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố

Tại dự thảo Nghị định quy định về chính sách biên chế, Bộ Nội vụ đã đề xuất chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã nghỉ ngay khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền.

Để phù hợp với chủ trương kết thúc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Nội vụ đề nghị thiết kế chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố thành 2 Điều: Điều 9 (quy định về chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương) và Điều 10 (quy định về chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách 6 ở thôn, tổ dân phố nghỉ ngay kể từ khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền).

Thứ nhất, đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Trên cơ sở kế thừa cách thiết kế chính sách quy định tại Nghị định số 29/2023/NĐ-CP và Nghị định số 178/2024/NĐ-CP, Bộ Nội vụ đề xuất thiết kế chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay do thực hiện chủ trương chấm dứt sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã được tính theo quá trình công tác của họ (tương tự cách thiết kế chính sách nghỉ thôi việc đối với cán bộ, công chức cấp xã nghỉ ngay quy định tại Nghị định số 178/2024/NĐ-CP).

Cụ thể, đối với người chưa đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, được hưởng đồng thời các chế độ sau: Một là, được hưởng trợ cấp do nghỉ ngay.

Khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thì chấm dứt sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Theo đó, để bảo đảm tương quan về chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ việc ngay, dự thảo Nghị định đã quy định trợ cấp một lần do nghỉ ngay được tính trên cơ sở thời gian còn lại so với tuổi nghỉ hưu đối với những người đã có thời gian công tác đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 05 năm trở lên, còn những người dưới đã có thời gian công tác đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc dưới 05 năm thì trợ cấp nghỉ ngay tính trên số năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc (tương tự như cách thiết kế chính sách nghỉ sớm quy định tại Nghị định số 178/2024/NĐ-CP). Cụ thể như sau:

Đối với người có dưới 05 năm công tác có đóng BHXH bắt buộc thì hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với số tháng công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Đối với người có từ đủ 05 năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên và còn từ 05 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu thì hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với tuổi nghỉ hưu.

Đối với người có từ đủ 05 năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên và còn từ đủ 05 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với 60 tháng.

Hai là, được hưởng trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Ba là, được trợ cấp 03 tháng phụ cấp hằng tháng hiện hưởng để tìm việc làm.

Bốn là, được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Đối với cán bộ, công chức cấp xã do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 nên được bố trí sang làm người hoạt động không chuyên trách cấp xã thì được hưởng các chế độ như quy định tại khoản 1 Điều này nhưng tiền lương tháng hiện hưởng để tính trợ cấp là tiền lương tháng liền kề của chức danh cán bộ, công chức cấp xã trước khi được bố trí sang làm người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động: Đây là chính sách mới so với quy định tại Nghị định số 29/2023/NĐ-CP. Chính sách này được thiết kế tương tự chính sách đối với người đã quá tuổi nghỉ hưu nhưng tiếp tục công tác phải nghỉ ngay quy định tại Nghị định số 178/2024/NĐCP, cụ thể:

Tại Nghị định số 178/2024/NĐ-CP đã quy định những người đã quá tuổi nghỉ hưu nhưng được Bộ Chính trị, Ban Bí thư kéo dài thời gian làm việc thì khi nghỉ ngay được trợ cấp một lần bằng 30 tháng tiền lương hiện hưởng. Theo đó, Vụ đề nghị đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động khi nghỉ ngay được hưởng trợ cấp bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng (bằng 1/2 mức trợ cấp của Nghị định số 178/2024/NĐ-CP).

Thứ hai, đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố nghỉ ngay kể từ khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền.

Đối với người chưa đến tuổi nghỉ hưu, được hưởng các chế độ tương tự như chế độ đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương nêu trên.

Tuy nhiên, do người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố không thuộc đối tượng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nên thời gian công tác để tính trợ cấp đối với các trường hợp này được tính bao gồm: (i) thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; (ii) thời gian làm việc ở chức danh người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố (không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc).

Đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, được hưởng trợ cấp một lần bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng (tương tự như chính 8 sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động).