Chi Lăng: Hòa giải ở cơ sở thấu tình đạt lý, góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết

- Bằng những giải pháp thiết thực, hiệu quả, thời gian qua, công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn huyện Chi Lăng ngày càng nâng cao chất lượng. Qua đó, giải quyết kịp thời tranh chấp trong cộng đồng dân cư, thắt chặt tình đoàn kết xóm làng, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

Tháng 9/2024, gia đình ông Hoàng Văn Chiến, thôn Lạng Giai B, xã Nhân Lý có xảy ra tranh chấp về lối đi chung, ranh giới đất lâm nghiệp liền kề với một hộ cùng thôn. Ông Chiến đã thông tin đến tổ hòa giải của thôn để được hòa giải. Từ sự giải thích khéo léo của tổ hòa giải, hai bên đã giải quyết được mẫu thuẫn. Ông Chiến chia sẻ: Thành viên tổ hòa giải của thôn rất nhiệt tình, kịp thời có mặt giải quyết mâu thuẫn giữa hai gia đình. Trong quá trình hòa giải, thành viên tổ tuyên truyền các quy định của pháp luật, nhắc nhở về tình làng nghĩa xóm. Từ đó, hai bên hiểu ra vấn đề, hóa giải được mâu thuẫn, thống nhất cắm ranh giới, cam kết không lấn chiếm đất của nhau.

Bà Trần Thị Thiết, Trưởng Ban Công tác Mặt trận, Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn Lạng Giai B, xã Nhân Lý cho biết: Tổ hòa giải có 9 thành viên, các thành viên đều là người am hiểu pháp luật, có uy tín. Đối với mỗi vụ việc, chúng tôi gặp gỡ từng bên để nắm rõ tâm tư, nguyện vọng, sau đó mới tổ chức gặp mặt chung. Tổ hòa giải linh hoạt vận dụng cái lý, cái tình để hòa giải mâu thuẫn. Những vụ việc khó, phức tạp liên quan đến đất đai, tổ tham khảo ý kiến của công chức xã, xin trích đo bản đồ để có căn cứ pháp lý rõ ràng phục vụ công tác hòa giải ở cơ sở. Trung bình mỗi năm chúng tôi hòa giải 3 đến 5 vụ, tỷ lệ hòa giải thành công đạt trên 90%.

 
Trên đây chỉ là một ví dụ về vụ việc hòa giải ở cơ sở tại huyện Chi Lăng. Không riêng tổ hòa giải thôn Lạng Giai B, xã Nhân Lý mà các tổ hòa giải trên địa bàn huyện đều phát huy vai trò, giải quyết kịp thời mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư. Các cấp chính quyền huyện thường xuyên chỉ đạo quan tâm, kiện toàn, bổ sung kịp thời thành viên tổ hòa giải, đảm bảo 100% thôn, khu phố có tổ hòa giải hoạt động. Hiện nay, toàn huyện có 156 tổ hòa giải hoạt động tại 156 thôn, khu phố, với 1.060 thành viên. Các thành viên tổ hòa giải đều là người có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín, có khả năng thuyết phục, vận động Nhân dân; có hiểu biết pháp luật, nhiệt tình tham gia hoạt động tại thôn, khu phố. 

Bà Hoàng Thị Minh Hồng, Trưởng Phòng Tư pháp huyện Chi Lăng thông tin: Để thực hiện hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở, chúng tôi đã tham mưu lãnh đạo huyện ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác này. Năm 2024, huyện xác định nội dung “Lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động số 54-CTr/HU, ngày 20/11/2017 của Ban Thường vụ Huyện ủy về thực hiện Chỉ thị số 17-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác hòa giải ở cơ sở. Phấn đấu tỷ lệ hòa giải thành công năm 2024 đạt 80% trở lên” là nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện. Đồng thời, chúng tôi tăng cường công tác tập huấn, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. 

Đáng chú ý, tháng 3/2024, UBND huyện đã phát động phong trào thi đua chuyên đề thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở hướng tới chào mừng Ngày Pháp luật Việt Nam. Trên cơ sở đó, 20/20 xã, thị trấn đã ban hành kế hoạch, triển khai phong trào thi đua tại cấp cơ sở. Từ phong trào tạo khí thế thi đua sôi nổi, lan tỏa sâu rộng, góp phần nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở. Mỗi cấp ủy, chính quyền cơ sở quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao đối với công tác hòa giải ở cơ sở; thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn kiến thức pháp luật, nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên; xây dựng, nhân rộng mô hình tổ hòa giải điển hình tiên tiến; tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn hoạt động của các tổ hòa giải... Tổng kết phong trào, UBND huyện đã khen thưởng 14 tập thể, 10 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác hòa giải ở cơ sở năm 2024.

 Bà Nông Thị Hợp, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy thị trấn Đồng Mỏ nhấn mạnh: Hưởng ứng phong trào thi đua, chúng tôi chỉ đạo UBND thị trấn quan tâm, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên, 15/15 khu đều có tổ hòa giải, với 109 hòa giải viên. Đồng thời chỉ đạo chính quyền, MTTQ, các tổ chức đoàn thể xã gắn hoạt động hòa giải ở cơ sở với phổ biến, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật, xây dựng đời sống văn hóa, đô thị văn minh. Trong năm 2024, các tổ hòa giải ở thị trấn hòa giải thành công 9/9 vụ việc, đạt 100%.

Cùng đó, công tác tuyên truyền về Luật Hòa giải ở cơ sở, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên luôn được huyện quan tâm. Trong năm 2024, toàn huyện tổ chức được trên 800 cuộc tuyên truyền pháp luật, với trên 72.000 lượt người tham dự, trong đó có tuyên truyền về Luật Hòa giải ở cơ sở; UBND huyện tổ chức 3 hội nghị bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở cho trên 480 đại biểu là lãnh đạo UBND, Uỷ ban MTTQ huyện, công chức tư pháp - hộ tịch, hòa giải viên của 20/20 xã, thị trấn; Phòng Tư pháp huyện, UBND các xã, thị trấn tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, tập huấn pháp luật cho 1.053/1.060 hòa giải viên, đạt 99,3%.

 Với cách làm thiết thực, các vụ việc hòa giải đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật. Năm 2024, các tổ hòa giải thôn, khu phố trên địa bàn huyện hòa giải thành công 187/205 vụ, đạt 91,2% (tăng 9,7% so với năm 2023), vượt chỉ tiêu so với kế hoạch đề ra 11,2%. Với kết quả này, Chi Lăng có tỷ lệ hòa giải thành công cao nhất trong số 10 huyện (cao hơn tỷ lệ trung bình của toàn tỉnh  7,5%).