Vườn mẫu “nâng tầm” nông thôn mới

- Trong những năm qua, việc triển khai mô hình vườn mẫu trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả nhất định. Qua đó, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện cảnh quan môi trường và thay đổi tư duy sản xuất của người dân, đóng góp tích cực vào chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM).

Tiêu biểu như gia đình ông Nguyễn Văn Cường, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng. Ông Cường cho biết: Nhà tôi có 700 gốc na. Đầu năm 2022, vườn cây ăn quả của gia đình tôi được lựa chọn xây dựng mô hình vườn mẫu. Sau khi được tuyên truyền, hướng dẫn các nội dung trong xây dựng vườn mẫu, gia đình đã thường xuyên vệ sinh vườn sạch sẽ, không có cây tạp; thực hiện đúng quy định về xử lý chất thải rắn, bao bì thuốc bảo vệ thực vật. Tôi cũng tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Đặc biệt từ nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, gia đình đã được hỗ trợ lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, tạo điều kiện thuận lợi để giảm bớt sức lao động, từng bước nâng cao hiệu quả kinh tế. Đến hết năm 2022, vườn na của gia đình đạt các tiêu chí và được công nhận là vườn mẫu. Trung bình mỗi năm, vườn na cho thu hoạch từ 7 – 10 tấn, giá trị đạt trên 200 triệu đồng, tạo việc làm cho 4 – 5 lao động thời vụ tại địa phương.

Tương tự hộ ông Cường, vườn cam Canh của hộ ông Vũ Văn Muôn, xã Vũ Sơn, huyện Bắc Sơn cũng là mô hình tiêu biểu. Ông Muôn cho biết: Vườn cam Canh của gia đình tôi được trồng từ năm 2014, tổng diện tích khoảng 2 ha, trung bình mỗi năm đem lại thu nhập trên 400 triệu đồng. Năm 2021, mô hình vườn cây ăn quả của tôi được xã lựa chọn xây dựng vườn mẫu. Theo đó, tôi được cán bộ xã, huyện tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP. Ngoài ra, gia đình đã được hỗ trợ đường ống, téc nước để xây dựng hệ thống tưới phun. Đến năm 2022, vườn cam Canh của gia đình được công nhận đạt chuẩn vườn mẫu. Hiện nay, tôi vẫn tiếp tục duy trì các tiêu chí của vườn mẫu, đồng thời áp dụng kỹ thuật ghép cam Canh vào gốc bưởi nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả kinh tế.

Theo thống kê của Phòng Phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Môi trường, từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh đã có 52 vườn mẫu được công nhận. Để đạt được kết quả đó, ngành chuyên môn trên địa bàn tỉnh đã quan tâm sát sao và đẩy mạnh thực hiện nội dung này. 

Ông Nguyễn Hữu Chiến, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Tháng 10/2019, UBND tỉnh ra Quyết định về việc ban hành Bộ tiêu chí vườn mẫu trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở bộ tiêu chí vườn mẫu, sở đã phối hợp với các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện; chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn các nội dung trong xây dựng NTM nói chung, trong đó có việc triển khai xây dựng vườn mẫu. Đồng thời, ưu tiên nguồn vốn sự nghiệp thuộc chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM để hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân gắn với xây dựng mô hình vườn mẫu.

Theo đó, tính từ năm 2023 đến nay, các cấp, các ngành đã tổ chức hơn 7.100 hội nghị, sinh hoạt chuyên đề, tuyên truyền lồng ghép về các nội dung liên quan đến xây dựng NTM, trong đó có xây dựng các khu vườn mẫu. Bên cạnh đó, các cấp, ngành đã cân đối nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất để hỗ trợ người dân xây dựng vườn mẫu, trong đó, tập trung hỗ trợ hệ thống đường ống để lắp đặt hệ thống tưới, phân bón cho người dân sản xuất.

Nhờ đó, việc triển khai xây dựng các vườn mẫu trên địa bàn tỉnh đã đạt được kết quả tích cực. Việc triển khai xây dựng vườn mẫu đã góp phần hình thành các mô hình mẫu về nâng cao hiệu quả sản xuất của người dân, tạo cảnh quan môi trường sinh thái khu dân cư, sản phẩm làm ra đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Cùng đó, việc triển khai xây dựng các vườn mẫu còn trực tiếp góp phần vào việc thực hiện, nâng cao một số chỉ tiêu của tiêu chí môi trường, đổi mới hình thức tổ chức sản xuất, thu nhập trong xây dựng NTM. 

Hiện nay, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh tiếp tục khuyến khích nhân rộng mô hình vườn mẫu gắn với phát triển các sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm), nông nghiệp sinh thái và du lịch cộng đồng. Từ đó thay đổi diện mạo nông thôn, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững.