Quốc hội thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc

Chiều 26/6, Quốc hội đã thông qua Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc với 445/445 đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành. Luật gồm 5 chương, 27 điều, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2026.

Các bộ, ngành, UBND cấp tỉnh tự lựa chọn nhân sự tham gia

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (QPAN&ĐN) Lê Tấn Tới cho biết, Đề án Tổng thể về Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc được Bộ Chính trị thông qua tháng 11/2012 có nội dung xem xét việc cử cán bộ dân sự tham gia hoạt động này. Thực tiễn hiện nay, các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Anh, Mỹ, Bangladesh, Đức… đã cử nhân viên dân sự của Chính phủ tham gia các vị trí chuyên gia y tế, chuyên gia pháp lý, chánh văn phòng, giám đốc hỗ trợ thực địa... Do đó, việc quy định đối tượng dân sự vào dự thảo luật làm cơ sở pháp lý để Việt Nam triển khai lực lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Cũng theo Chủ nhiệm Uỷ ban QPAN&ĐN Lê Tấn Tới, về tuyển chọn lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc, có ý kiến đề nghị giao Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan "lựa chọn nhân sự" trên cơ sở tiêu chuẩn chung; có ý kiến đề nghị giao Chính phủ quy định điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình để đảm bảo tập trung và thống nhất.

UBTVQH nhận thấy, trong tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc, từng loại hình đơn vị hay một vị trí cá nhân cụ thể, Liên hợp quốc cũng có yêu cầu về nhiệm vụ và tiêu chí riêng đối với từng lực lượng, vị trí công tác đều có tiêu chí, tiêu chuẩn riêng, phù hợp với tính chất, nhiệm vụ của từng ngành, lĩnh vực hoạt động chuyên môn.

"Các đối tượng tham gia là lực lượng vũ trang, công chức, viên chức đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí của bộ, ban, ngành chủ quản. Do vậy, tiêu chí, tiêu chuẩn tuyển chọn sẽ do các bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định, hướng dẫn riêng. Tại khoản 2 Điều 15 dự thảo luật đã giao các bộ, ban, ngành, UBND cấp tỉnh quy định chương trình, thời gian đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng lực lượng thuộc quyền là phù hợp", ông lý giải.

Bộ trưởng Bộ Công an quyết định việc gia hạn nhiệm kỳ đối với cán bộ thuộc quyền

Có ý kiến đề nghị thay từ "quyết định" bằng cụm từ "đề nghị Chủ tịch nước" để rõ ràng về quyền hạn và vai trò thống lĩnh lực lượng vũ trang của Chủ tịch nước trong quy trình cử mới, điều chỉnh, gia hạn nhiệm kỳ công tác, rút lực lượng vũ trang tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc.

Theo UBTVQH, việc cử lực lượng được thực hiện theo Quyết định của Chủ tịch nước – Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh. Thực tế triển khai, trong trường hợp bất khả kháng (tình hình an ninh, dịch bệnh,…) không thể kết thúc đúng thời hạn hoặc được Liên hợp quốc đề nghị gia hạn thời gian công tác (hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và những trường hợp chưa thể thay thế…) thường diễn ra trong thời gian rất ngắn, trong khi theo quy trình phải báo cáo Chủ tịch nước – Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh ra quyết định (khoảng 2 – 3 tháng), sẽ không đáp ứng được về thời gian của Liên họp quốc (1 – 2 tuần), và việc gia hạn nhiệm kỳ công tác là vấn đề mang tính kỹ thuật (kéo dài thời gian công tác).

Do vậy, dự thảo luật quy định Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an quyết định việc gia hạn nhiệm kỳ công tác đối với lực lượng vũ trang thuộc quyền và báo cáo với Hội đồng Quốc phòng và An ninh.