Quản chặt để tăng thu

- Thời gian qua, ngành thuế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để khai thác hiệu quả nguồn thu, tăng cường chống thất thu đối với hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh.

Để nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, ngành thuế đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt. Nổi bật trong thời gian qua chính là việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế (HĐĐT từ máy tính tiền).

Triển khai HĐĐT từ máy tính tiền

Hộ bà Nguyễn Thu Hòa, phố Hòa Bình, thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình kinh doanh một số mặt hàng từ năm 2002. Trước đây, khách hàng đến mua hàng hóa tại cửa hàng chủ yếu sử dụng tiền mặt và không có nhu cầu lấy hóa đơn nên cửa hàng cũng không xuất hóa đơn. Từ ngày 1/6/2025, sau khi có quy định mới về HĐĐT từ máy tính tiền, được sự tuyên truyền, hướng dẫn của cơ quan thuế, gia đình bà đã lắp đặt và đăng ký thành công áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền.

Cùng với gia đình bà Hòa, nhiều hộ khác trên địa bàn huyện Lộc Bình đã áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền theo đúng quy định. Ông Chu Hải Minh, Tổ trưởng Tổ quản lý cá nhân, hộ kinh doanh, Đội Thuế liên huyện khu vực II (phụ trách địa bàn huyện Lộc Bình, Đình Lập) cho biết: Việc áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền được đơn vị triển khai thực hiện từ năm 2023. Để thực hiện nội dung này, đơn vị đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, công chức tổ chức rà soát, phân loại các hộ kinh doanh nằm trong diện áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền; tổ chức làm việc, tuyên truyền đến hộ kinh doanh các quy định về áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền cũng như hỗ trợ, hướng dẫn hộ kinh doanh thực hiện các bước áp dụng theo đúng quy định.

Kết quả, trong 2 năm 2023 và 2024, trên địa bàn huyện Lộc Bình có 29 hộ kinh doanh đăng ký và sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền. Năm 2025, sau khi có Nghị định 70 ngày 20/3/2025 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123 ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ, cơ quan thuế tiếp tục rà soát và làm việc với hộ kinh doanh để tuyên truyền, hướng dẫn áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền. Kết quả năm 2025, trên địa bàn huyện Lộc Bình có thêm 15 hộ áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền, trong đó có 5 hộ thuộc diện bắt buộc phải đăng ký triển khai, 10 hộ tự nguyện đăng ký triển khai HĐĐT từ máy tính tiền.

Việc triển khai HĐĐT từ máy tính tiền là giải pháp cung cấp hóa đơn có kết nối với cơ quan thuế để quản lý được doanh thu thực của người bán và tạo bình đẳng giữa người nộp thuế. Bên cạnh đó, người mua hàng nhận HĐĐT từ máy tính tiền có căn cứ pháp lý để ràng buộc trách nhiệm của người bán về nguồn gốc và chất lượng hàng hóa, dịch hàng... Chính vì vậy, cùng với huyện Lộc Bình, thực hiện Luật Quản lý thuế cũng như các quy định liên quan về thuế, cơ quan thuế tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh cũng đã tập trung đẩy mạnh công tác rà soát, phân loại, tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn người nộp thuế áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền. Theo số liệu của cơ quan thuế, đến nay trên địa bàn tỉnh có 294/401 hộ kinh doanh trong diện áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền đã đăng ký kê khai và sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền. Hiện nay cơ quan thuế đang tiếp tục đẩy mạnh rà soát, tuyên truyền, hướng dẫn các hộ kinh doanh triển khai áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền theo đúng quy định.

Khai thác hiệu quả nguồn thu

Song song với đẩy mạnh áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền, cơ quan thuế tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp khác để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Điển hình như việc quản lý số lượng hộ kinh doanh.

Những năm trước đây, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 gây khó khăn đến tình hình sản xuất, kinh doanh, trong đó nhiều hộ kinh doanh phải tạm ngừng hoạt động. Ngay sau khi dịch bệnh được kiểm soát, hoạt động sản xuất, kinh doanh từng bước phục hồi, cơ quan thuế đã chủ động tổ chức kiểm tra, rà soát tình hình hoạt động của từng đơn vị, từ đó kịp thời đưa vào quản lý thuế các hộ kinh doanh.

Ông Dương Minh Tuấn, Đội trưởng Đội Thuế liên huyện khu vực II cho biết: Để nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cơ quan thuế chủ động phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban chuyên môn của 2 huyện, UBND các xã, thị trấn trong việc kiểm tra, rà soát, nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh thực tế của các hộ kinh doanh cũng như việc thành lập mới các hộ kinh doanh. Từ đó xác định tình trạng hoạt động, nguồn thu, doanh thu cụ thể của hộ kinh doanh để có căn cứ đưa vào quản lý thuế đúng quy định. Hiện Đội Thuế liên huyện khu vực II đang quản lý trên 900 hộ kinh doanh (gồm cả hộ khoán và kê khai đến ngưỡng nộp thuế), tăng trên 100 hộ so với đầu năm 2024. Qua 5 tháng đầu năm 2025, số thuế thu từ hộ kinh doanh  trên địa bàn được hơn gần 3,5 tỷ đồng, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm 2024.

Tương tự, Đội Thuế liên huyện khu vực I (phụ trách địa bàn 2 huyện Chi Lăng, Hữu Lũng) đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Kết quả đến nay, Đội Thuế liên huyện khu vực I đang quản lý gần 3.000 hộ kinh doanh, tăng gần 400 hộ so với cùng kỳ năm 2024 (trong đó có gần 1.300 hộ đến ngưỡng nộp thuế).

Cùng với các địa bàn nêu trên, các đội thuế quản lý thuế tại địa bàn các huyện, thành phố khác đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp như: tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, rà soát tình hình sản xuất, kinh doanh; nắm bắt số liệu liên quan đến hộ mới ra kinh doanh; tuyên truyền, hướng dẫn hộ kinh doanh kê khai thuế... Qua đó đến hết tháng 5/2025, cơ quan thuế trên địa bàn tỉnh quản lý 13.403 hộ kinh doanh (trong đó có 12.579 hộ khoán, 824 hộ kê khai) tăng khoảng 1.000 hộ so với năm 2022.

Bên cạnh quản lý chặt chẽ số lượng hộ kinh doanh, ngành thuế tiếp tục triển khai đồng bộ giải pháp khác để nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh như: triển khai phần mềm quản lý thuế hộ kinh doanh, tích hợp dữ liệu với các cơ quan liên quan; tập trung thực hiện đề án “Đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý đối với hộ kinh doanh”; tăng cường phối hợp triển khai biện pháp quản lý, chống thất thu đối với hộ kinh doanh; triển khai chức năng bản đồ số hộ kinh doanh; tuyên truyền, hướng dẫn triển khai ứng thuế điện tử trên thiết bị di động (eTax Mobile), qua đó đến hết tháng 5/2025 có 8.097 cá nhân đăng ký thành công, trong đó có 6.789 giao dịch nộp thuế qua eTax Mobile; tăng cường triển khai các giải pháp quản lý thuế hộ kinh doanh bằng các hình thức như: quản lý doanh thu mức thuế, quản lý hóa đơn đầu vào, tổ chức kiểm tra chéo hộ kinh doanh tại các địa bàn...

Bằng các giải pháp đồng bộ, quyết liệt được triển khai thực hiện đã góp phần quan trọng vào kết quả thu từ hộ kinh doanh. Qua 5 tháng đầu năm 2025, thu từ hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh được 35 tỷ đồng, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2024.

Ông Nguyễn Văn Điều, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực VI cho biết: Khoảng 2 năm trở lại đây, kết quả thu từ khu vực ngoài quốc doanh nói chung, trong đó có các hộ kinh doanh đã có những chuyển biến rõ nét. Từ đó góp phần quan trọng vào kết quả thu nội địa chung trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý thu đối với hộ kinh doanh vẫn còn những tồn tại, hạn chế nhất định. Chính vì vậy thời gian tới, cơ quan thuế tiếp tục triển khai các giải pháp để từng bước khắc phục, qua đó nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh trên địa bàn.

Với những kết quả đạt được cùng những giải pháp đã và đang được triển khai thực hiện, tin tưởng rằng thời gian tới, công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh tiếp tục đạt được những kết quả tích cực hơn nữa. Từ đó tạo nguồn thu lớn, ổn định để góp phần quan trọng vào kết quả thu ngân sách chung trên địa bàn tỉnh.