NISSAR - vệ tinh radar giám sát Trái Đất chính xác đến từng centimet

Vệ tinh hợp tác giữa NASA và Ấn Độ giám sát Trái Đất chính xác đến từng centimet, hỗ trợ ứng phó thiên tai và biến đổi khí hậu toàn cầu.

Vệ tinh NISAR vừa được phóng từ Sriharikota (Ấn Độ) là thành quả hợp tác lớn nhất từ trước đến nay giữa NASA và ISRO. Với khả năng đo biến động địa hình chính xác đến 1 cm, NISAR được kỳ vọng sẽ thay đổi cách con người theo dõi và phản ứng với các hiện tượng địa chất, khí hậu và thiên tai.

Tên lửa đẩy của ISRO mang theo vệ tinh quan sát trái đất NISAR cất cánh từ bệ phóng tại Trung tâm vũ trụ Satish Dhawan, ở Sriharikota, Ấn Độ, vào ngày 30/7/2025 (Nguồn: ISRO)

NISAR sử dụng hai hệ thống radar hoạt động ở hai bước sóng khác nhau: L-band do NASA phát triển và S-band từ ISRO. Sự kết hợp này cho phép vệ tinh quét gần như toàn bộ bề mặt Trái Đất mỗi 12 ngày, bất kể thời tiết hay thời điểm trong ngày.

NISAR sẽ có thể đo lường chi tiết chuyển động của băng ở Nam Cực (hiển thị trên bản đồ màu). (Nguồn: NASA)

NISAR có khả năng quét mặt đất xuyên qua lớp cây cối và đất, giúp đo độ ẩm và dịch chuyển ngầm. Qua đó, vệ tinh nhạy và có khả năng phản ứng nhanh với các thay đổi nhanh như sạt lở, lũ quét. Công nghệ Synthetic Aperture Radar (SAR) tổng hợp dữ liệu từ nhiều lần quét, tạo ảnh chi tiết vượt trội so với camera quang học.

Vệ tinh NISAR sẽ đo những thay đổi vật lý trên bề mặt Trái Đất nhỏ tới 1 cm (Nguồn: NASA)

NISAR không chỉ là công cụ nghiên cứu mà còn là “trợ lý” đắc lực cho các lực lượng cứu hộ và nhà hoạch định chính sách, bao gồm:

Thứ nhất, giám sát sụt lún đô thị, đứt gãy địa chất, lũ lụt, động đất, sạt lở – cung cấp dữ liệu cập nhật giúp phản ứng nhanh.

Thứ hai, theo dõi băng tan ở Nam Cực, biến động rừng, độ ẩm đất – phục vụ nghiên cứu khí hậu và nông nghiệp.

Thứ ba, dữ liệu từ NISAR sẽ được công khai miễn phí, giúp các quốc gia – kể cả Việt Nam – tiếp cận nguồn thông tin chất lượng cao.