Ngân sách cần chi thêm 8.200 tỷ đồng/năm để miễn học phí cho học sinh

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, số ngân sách Nhà nước phải đảm bảo thêm khi thực hiện chính sách miễn học phí cho học sinh cả nước là 8.200 tỷ đồng.

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 44, chiều 25/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn học phí cho học sinh mầm non, phổ thông công lập từ năm học 2025-2026.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, triển khai kết luận của Bộ Chính trị về việc miễn học phí cho học sinh mầm non và học sinh phổ thông trong hệ thống trường công lập; trên cơ sở rà soát quy định hiện hành, ngoài nhóm được miễn, không phải đóng học phí, hỗ trợ đóng học phí đã được quy định tại pháp luật hiện hành, Chính phủ đề xuất bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí chưa được pháp luật quy định đầy đủ.

"Một là trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục. Hai là học sinh trung học phổ thông, người học Chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục", Bộ trưởng nói.

Theo dự thảo Nghị quyết, Nhà nước sẽ hỗ trợ học phí với cả trẻ em mầm non, học sinh phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục để đảm bảo quyền tiếp cận giáo dục, thể hiện tính ưu việt của chế độ và thực thi chính sách thống nhất, công bằng đối với người học; khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục.

Về tác động đến ngân sách nhà nước, Bộ trưởng GD&ĐT dẫn số liệu thống kê năm học 2023-2024, hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh (trong đó, 21,5 triệu học sinh công lập, chiếm 93%; 1,7 triệu học sinh ngoài công lập, chiếm 7%). Số học sinh chia theo cấp học: 4,8 triệu trẻ em mầm non (3,8 triệu trẻ em công lập; 1 triệu trẻ em ngoài công lập); 8,8 triệu học sinh tiểu học, 6,5 triệu học sinh THCS, 2,99 triệu học sinh THPT.

Căn cứ theo mức học phí tối thiểu bình quân của 3 khu vực (thành thị, nông thôn, miền núi) theo quy định của Chính phủ để ước tính kinh phí cần đảm bảo như sau:

Tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện miễn học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông công lập và hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông dân lập, tư thục ước tính khoảng 30.600 tỷ đồng (trong đó: khối công lập là 28.700 tỷ đồng; khối dân lập, tư thục: 1.900 tỷ đồng). Mức ngân sách cần đảm bảo sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của HĐND cấp tỉnh quyết định.

Tổng ngân sách Nhà nước đã thực hiện miễn (không thu) học phí đối với trẻ em mầm non 5 tuổi; học sinh tiểu học; học sinh THCS từ năm học 2025-2026 là 22.400 tỷ đồng (trong đó: khối công lập là 21.800 tỷ đồng; khối dân lập, tư thục: 600 tỷ đồng).

"Như vậy, số ngân sách nhà nước phải đảm bảo thêm khi thực hiện chính sách theo Nghị quyết của Quốc hội là 8.200 tỷ đồn. Ttrong đó, khối công lập là 6.900 tỷ đồng, khối dân lập, tư thục: 1.300 tỷ đồng", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thông tin.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản nhất trí với chính sách miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông công lập, dân lập, tư thục của dự thảo Nghị quyết.

Dự thảo Nghị quyết quy định phương thức hỗ trợ học phí với người học chi trả thông qua các cơ sở giáo dục. Tuy nhiên, tại phiên họp thẩm tra sơ bộ mở rộng của Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội, các cơ quan thống nhất thực hiện theo phương thức hỗ trợ đóng học phí là cấp trực tiếp cho người học. Thường trực Ủy ban đề nghị thực hiện theo phương thức này

"Vì vậy, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung quy định về tổ chức thực hiện, trong đó giao Chính phủ hướng dẫn phương thức chi trả tiền hỗ trợ đóng học phí với người học trong cơ sở giáo dục ngoài công lập", ông Nguyễn Đắc Vinh nói.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thống nhất với hướng hỗ trợ học phí trực tiếp cho người học thông qua cha mẹ, người giám hộ của học sinh vì phương án này khả thi và hợp lý.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất sự cần thiết sự cần thiết ban hành Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Dự kiến, dự thảo Nghị quyết này được trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (khai mạc ngày 5/5) để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026.