Cần hỗ trợ hộ kinh doanh khai thuế cho đến khi họ làm được thay vì sẽ phạt

Đại biểu Quốc hội đề nghị hỗ trợ các hộ kinh doanh về thủ tục, nhất là khai thuế cho đến khi họ làm được thay vì cứ đến thời điểm chính sách có hiệu lực lại kiểm tra, nếu hộ nào chưa thực hiện được sẽ phạt.

Ngày 17/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025. Một trong những vấn đề nhiều đại biểu quan tâm đó là sự thực thi pháp luật tại cơ sở đang còn nhiều bất cập, máy móc, thậm chí vẫn còn tư tưởng “hành là chính”.

Cảnh báo tình trạng “giấy phép con” đang quay trở lại

Nói về việc triển khai chính sách thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ 1/1/2026, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) chia sẻ việc nắm bắt tình hình thực tế và phản ánh của cử tri có rất nhiều ý kiến trái chiều “Ý kiến từ các quan chức ngành thuế và một số chuyên gia cho rằng quy định này mở ra cơ hội nâng tầm hộ kinh doanh để trở thành doanh nghiệp, nhưng cũng có không ít hộ kinh doanh cá nhân tỏ ra hoang mang, có những phản ứng như báo chí thời gian qua đã phản ánh là không nhận chuyển khoản mà chỉ nhận tiền mặt” - đại biểu chia sẻ.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, có 2 việc cần làm ngay, đó là tăng cường truyền thông để người dân hiểu đúng, hiểu đầy đủ về chính sách mới này. Cùng với đó là việc hỗ trợ các hộ kinh doanh về thủ tục, nhất là khai thuế cho đến khi họ làm được thay vì cứ đến thời điểm chính sách có hiệu lực lại kiểm tra, nếu hộ nào chưa thực hiện được sẽ phạt. “Tôi đã nghe một cử tri là một doanh nghiệp nhỏ đã phản ánh nếu chậm nộp từ 1 đến 2 ngày sẽ bị hành lên hành xuống nên họ xin rút từ doanh nghiệp xuống hộ kinh doanh" - đại biểu chia sẻ và cho rằng, cách thức tổ chức triển khai tôi cho là hết sức cần thiết và quan trọng nhất là người dân và doanh nghiệp đang phải thích ứng với sự thay đổi chính sách nhanh và nhiều như thời gian này. Nhìn rộng hơn là cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam trong thời gian qua. “Tôi khá sốt ruột vì tiến trình cải thiện môi trường kinh doanh của chúng ta đang chậm lại, thậm chí có chỗ còn có lúc còn đi ngược lại” - đại biểu nêu.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng chia sẻ tình trạng các doanh nghiệp phản ánh vướng mắc, bất cập trong môi trường kinh doanh vẫn rất nhiều; nếu chúng ta không chấp nhận một cuộc cách mạng trong môi trường kinh doanh tôi e những cải thiện nho nhỏ sẽ không ăn thua gì. Nếu không có đột phá về môi trường kinh doanh chắc chắn mục tiêu tăng trưởng dài hạn hai con số trong hai thập kỷ tiếp theo không thể đạt được.

Cảnh báo tình trạng “giấy phép con” đang quay trở lại, đại biểu nêu thực tế lĩnh vực xuất khẩu gạo; đầu tư các dự án có sử dụng đất của Việt Nam “vẫn đang còn như một rừng thủ tục, núi thủ tục”. Đại biểu đề nghị Chính phủ phải rất quyết liệt trong việc cần lập ngay một tổ công tác gồm nhiều chuyên gia kinh tế và pháp luật để đề xuất tháo gỡ, đơn giản hóa thủ tục về đầu tư dự án, tập trung vào việc cắt giảm, hợp nhất hoặc liên thông thủ tục hành chính.

Cải cách thể chế phải thực chất, đúng

Theo đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình), nhiệm vụ quan trọng nhất thời gian tới vẫn là cải cách thể chế. "Băn khoăn của tôi là cải cách thể chế phải thực chất, đúng, đáp ứng đúng yêu cầu của cộng đồng doanh nghiệp" - đại biểu nói và cho rằng, Quốc hội, Chính phủ đang tập trung sửa luật, các nghị định, thông tư để tháo gỡ vướng mắc, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, song có những chỉ thị, công văn ban hành từ rất lâu trước đây lại gây vướng mắc lớn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đại biểu dẫn chứng, tại hội nghị gặp cộng đồng doanh nghiệp do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì, nhiều doanh nghiệp đề nghị bãi bỏ một chỉ thị từ năm 2012 yêu cầu tập trung các dự án đầu tư vào khu công nghiệp. Việc nhiều địa phương áp dụng chỉ thị này khiến một số dự án đầu tư rất lớn, do gần bến cảng, gần sông, rất khó triển khai, gây nhiều khó khăn, vướng mắc. "Có thể còn nhiều văn bản như vậy nữa" - đại biểu nêu và đề nghị Thủ tướng Chính phủ rà soát tổng thể các văn bản do Chính phủ ban hành, gồm cả chỉ thị, công văn từ trước tới nay. Văn bản nào cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh nên bãi bỏ công khai để địa phương, doanh nghiệp thực hiện. “Để tăng tính chủ động cho Thủ tướng Chính phủ trong việc chủ động thực hiện các cải cách thể chế, giám sát sự hiệu quả, đánh giá sự hiệu quả các chương trình cải cách của các bộ, ngành và kiểm soát tăng một kênh kiểm soát chất lượng của các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành và như vậy về lâu dài tôi vẫn kiến nghị là nghiên cứu thành lập một ủy ban cải cách thể chế” - đại biểu kiến nghị.