Xuất khẩu lao động - Giải pháp thiết thực trong tạo việc làm, nâng thu nhập

 - Thời gian qua, tỉnh đã quan tâm chỉ đạo các ngành, các huyện, thành phố chú trọng công tác truyền thông về xuất khẩu lao động (XKLĐ), đưa người lao động (NLĐ) đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Với sự chỉ đạo, vào cuộc đồng bộ, các chính sách về XKLĐ đã được truyền thông đến đông đảo người dân trong độ tuổi lao động trên địa bàn tỉnh.

Năm 2023, mục tiêu của tỉnh là tạo việc làm mới được cho 17.000 NLĐ, trong đó có trên 1.000 NLĐ đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Để thực hiện mục tiêu này, ngành LĐTB&XH, các huyện, thành phố đã tập trung tổ chức, phối hợp với các đơn vị liên quan truyền thông chính sách liên quan đến việc làm nói chung, chính sách đi XKLĐ nói riêng.

Chú trọng truyền thông, tư vấn

Xác định tuyên truyền là công tác quan trọng, hằng năm, Sở LĐTB&XH đã chỉ đạo các phòng chức năng, đơn vị trực thuộc tăng cường công tác thẩm định, lựa chọn các đơn vị có uy tín trong việc tư vấn, đào tạo các ngành, nghề phù hợp với nhu cầu lao động của thị trường các nước bạn. Cùng với đó, các đơn vị trực thuộc, phòng chuyên môn của sở phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp tuyển dụng, các trường nghề, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh tăng cường tuyên truyền đến học sinh, sinh viên, NLĐ.

Thông qua các hình thức như: phiên giao dịch việc làm trực tiếp, phiên giao dịch việc làm trực tuyến; ngày hội tuyển dụng lao động đã đưa các chính sách về đào tạo nghề, tạo việc làm, định hướng đi XKLĐ, cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về các thị trường lao động nước ngoài đến đông đảo học sinh, sinh viên, NLĐ và Nhân dân trên địa bàn tỉnh. Trong năm 2023, sở đã giới thiệu 14 doanh nghiệp đến Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh để phối hợp triển khai chương trình truyền thông, đào tạo, tư vấn, tuyển dụng nguồn lao động đi làm việc ở nước ngoài .

Thị trường lao động Nhật Bản nhiều năm qua đã trở thành thị trường lao động có số lao động Việt Nam nói chung, tỉnh Lạng Sơn nói riêng đi làm tại đây tương đối ổn định. Công ty TNHH Đào tạo Nhân lực Á Châu là đơn vị có thâm niên trên 20 năm hoạt động tại Nhật Bản và lĩnh vực hoạt động duy nhất là phái cử thực tập sinh đi XKLĐ. Bà Đinh Thị Thân, Trưởng đại diện Công ty TNHH Đào tạo Nhân lực Á Châu tại Lạng Sơn cho biết: Đối với địa bàn miền núi như Lạng Sơn, công ty đã phối hợp với các đơn vị tăng cường hoạt động tuyên truyền, tư vấn về các ngành, nghề lao động phù hợp với trình độ phổ thông và các nghề thế mạnh của địa phương. Hiện nay, công ty hỗ trợ, tạo điều kiện hết mức cho học viên như: miễn học phí, cho vay vốn không lãi suất đối với các bạn có hoàn cảnh khó khăn… Vì vậy, từ 1 - 2 trường hợp ban đầu, đến nay công ty đã đưa trên 100 người lao động của tỉnh Lạng Sơn đi làm việc ở thị trường Nhật Bản với các công việc như: làm nông nghiệp, may mặc, cơ khí, sơn hàn ô tô với mức thu nhập trung bình ổn định từ 20 - 30 triệu đồng/tháng.

Văn Quan là huyện có tỷ lệ hộ nghèo khá cao, theo rà soát đầu năm 2023 là 16,02%. Qua thống kê, khảo sát lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên, toàn huyện có trên 39,1 nghìn người, chiếm khoảng 65% tổng dân số, trong đó số có việc làm, thu nhập ổn định trong các lĩnh vực công nghiệp – xây dựng, nông, lâm nghiệp và thương mại dịch vụ là trên 21,9 nghìn người, chiếm khoảng 56% số lao động trong độ tuổi, số còn lại hầu hết là lao động tự do có nguy cơ thiếu việc làm, là lực lượng lao động đang có nhu cầu chính đáng về việc làm, bao gồm cả làm việc trong nước và đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.

Bà Hoàng Thị Tuyết, Trưởng Phòng LĐTB&XH – Dân tộc huyện Văn Quan cho biết: Với mục tiêu giảm nghèo nhanh và bền vững, huyện Văn Quan xác định đưa người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài là một trong những giải pháp thiết thực trong việc tạo việc làm, nâng cao thu nhập. Trong năm 2023, phòng đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam thực hiện tuyên truyền, định hướng, tư vấn nghề nghiệp, giới thiệu việc làm cho 120 quân nhân xuất ngũ trở về địa phương; giới thiệu Công ty Cổ phần phát triển giáo dục và Thương mại Việt Nhật, Công ty cổ phần đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ hàng không Việt Nam (VNAS)… đến UBND các xã, thị trấn trên địa bàn để thực hiện các hoạt động tư vấn, tuyển dụng lao động trong nước, đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Cùng với đó, phòng phối hợp tổ chức được 3 phiên giao dịch tại 3 cụm xã, thị trấn; tổ chức thành công “Ngày hội tư vấn học nghề, giới thiệu việc làm trong và ngoài nước năm 2023” với tổng số trên 1,5 nghìn lượt lao động tham dự. Kết quả trong năm 2023, trên địa bàn huyện có 52 người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Mặc dù Văn phòng Tư vấn tuyển sinh ngành hàng không Việt Nam tại Lạng Sơn mới được thành lập từ tháng 4/2023 nhưng trong năm 2023, Văn phòng đã tham gia 7 ngày hội, phiên giao dịch việc làm, 8 hội nghị truyền thông về việc làm do Trung tâm Dịch vụ việc làm - Sở LĐTB&XH và các huyện, Công an tỉnh phối hợp tổ chức. Ông Đàm Danh Huỳnh, Phó Văn phòng tư vấn tuyển sinh ngành hàng không tại Lạng Sơn cho biết: Qua việc tham gia các ngày hội, phiên giao dịch việc làm, hội nghị truyền thông về việc làm tại cơ sở, NLĐ đã tìm hiểu và nắm được các vị trí việc làm trong ngành hàng không, qua đó đã có 8 thanh niên đăng ký học nghiệp vụ hàng không (trong đó có 3 NLĐ đã thi đỗ vào làm việc tại Sân bay Nội Bài - Hà Nội). Ngoài ra, xuất phát từ nhu cầu của NLĐ, chúng tôi cũng phối hợp tư vấn, giúp đỡ NLĐ liên hệ với các đơn vị có uy tín để tìm hiểu về các chương trình du học và làm việc có thời hạn ở nước ngoài; liên hệ giúp NLĐ tìm kiếm việc làm có thu nhập tốt tại các khu công nghiệp trong và ngoài nước.

Tạo việc làm, nâng thu nhập cho người dân

Những nỗ lực trong truyền thông, tư vấn đã góp phần nâng nhận thức cho NLĐ, nhờ đó họ có thêm nhiều cơ hội lựa chọn công việc mới, thu nhập ổn định hơn. Trong năm 2023, toàn tỉnh đã tạo việc làm mới cho khoảng 17.000 lao động, đạt 100% kế hoạch đề ra. Trong đó, nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm cho vay 1.038 đối tượng với số tiền là 50,2 tỷ đồng, đã hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm cho trên 3.200 NLĐ. Đối với XKLĐ, năm 2023 có trên 1 nghìn NLĐ của tỉnh xuất cảnh đi làm việc ở nước ngoài tại các thị trường lao động như: Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hungary, Rumania, đạt 100% kế hoạch đề ra, tăng 25% so với năm 2022.

Từ nước Nhật Bản xa xôi, em Dương Thị Hoà, dân tộc Dao, thôn Bó Pằm, xã Mẫu Sơn, huyện Lộc Bình vui mừng chia sẻ với phóng viên qua điện thoại: Khi được nhà trường, công ty tư vấn, định hướng em đã nỗ lực học tiếng, hoàn thành các tiêu chí để đi làm việc tại Nhật Bản và được xuất cảnh vào đầu tháng 10/2022. Hiện nay, em đã làm việc được gần 1,5 năm, trung bình lương của em được khoảng 30 triệu đồng/tháng, ngoài ra còn có tăng ca hoặc thêm giờ để có thêm thu nhập. Đến nay em đã trả hết số tiền công ty ứng trả trước chi phí và có tiền dư hằng tháng gửi về cho gia đình. Em và gia đình thực sự vui và thấy lựa chọn này rất đúng đắn…

Đánh giá về hiệu quả chương trình, bà Hoàng Thị Hải, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH cho biết: Hiện nay, thị trường lao động chủ yếu được người lao động lựa chọn đi XKLĐ là Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, trong 2 năm 2022 - 2023, cả tỉnh đã có trên 1 nghìn lao động đi XKLĐ tại 3 thị trường này. Trong đó, riêng thị trường Nhật Bản có trên 700 NLĐ; trên 100 NLĐ thuộc 2 huyện Bình Gia, Bắc Sơn đã đi XKLĐ theo chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Qua đó, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân. Trong năm 2024, sở đề ra chỉ tiêu tạo việc làm mới cho 18,5 nghìn NLĐ, trong đó có trên 1,1 nghìn NLĐ đi XKLĐ; tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, chú trọng đẩy nhanh tiến độ ký kết hợp đồng đưa lao động thời vụ đi làm tại Hàn Quốc; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn các doanh nghiệp chủ động chuẩn bị nguồn lao động, thực hiện tốt công tác bồi dưỡng kỹ năng nghề, ngoại ngữ cho NLĐ trước khi đi làm việc ở nước ngoài.

Có thể thấy rằng, việc tuyên truyền tư vấn đúng, trúng đã góp phần nâng cao nhận thức cho NLĐ, mở ra nhiều cơ hội cho NLĐ trong tỉnh đi XKLĐ, thực hiện hiệu quả chỉ tiêu về tạo việc làm mới, tăng thu nhập, giảm nghèo hằng năm của tỉnh.