TỔNG THUẬT: Thủ tướng chủ trì Hội nghị toàn quốc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Chiều nay, 6/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Đồng chủ trì Hội nghị có các Phó Thủ tướng: Trần Hồng Hà, Hồ Đức Phớc. Hội nghị được tổ chức tại Hà Nội, trực tuyến đến 63 điểm cầu tại các địa phương trên cả nước.

Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo các bộ, ngành, các chuyên gia, Hiệp hội Bất động sản, ngân hàng, doanh nghiệp bất động sản lớn trên cả nước.

Tại hội nghị, các đại biểu sẽ thảo luận, góp ý nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội và thực hiện hiệu quả đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030".

Phải ưu tiên nhà ở xã hội trước rồi mới đến nhà ở thương mại

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết việc phát triển nhà ở xã hội đã được bàn nhiều, nhưng công tác triển khai hiệu quả chưa cao. Chủ trương rất rõ của Đảng, Nhà nước ta là phát triển nhanh nhưng bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần; con người có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc, trong đó gồm quyền có chỗ ở.

Hoan nghênh một số địa phương vừa qua đã khởi công các dự án nhà ở xã hội lớn, song Thủ tướng bày tỏ trăn trở khi "đất trong tay chúng ta, tiền có thể huy động, cơ chế, chính sách, thủ tục do ta mà việc xây dựng nhà ở xã hội không chuyển biến hoặc chuyển biến rất chậm".

Thủ tướng khẳng định nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn, do đó, các cơ quan phải đặt mình vào địa vị của người có nhu cầu để giải quyết, triển khai các công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Trong đó, các địa phương đã được giao chỉ tiêu cụ thể về xây dựng nhà ở xã hội, phải coi đây là nhiệm vụ chính trị, với quan điểm lấy con người là trung tâm, là chủ thể, con người là yếu tố quyết định với sự phát triển, mọi chính sách phải hướng đến con người.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận thẳng thắn về một số nội dung: Chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội giao các địa phương đã phù hợp chưa, từng địa phương có cần làm thêm không; cơ chế, chính sách vướng mắc cần giải quyết; cách huy động nguồn lực; thiết kế, mẫu nhà ở xã hội; khả năng sản xuất hàng loạt; về cách làm, công tác quy hoạch, giao đất, thủ tục hành chính trong triển khai các dự án nhà ở xã hội.

Vừa qua một số vướng mắc về thể chế đã được tháo gỡ nhưng vẫn còn, Thủ tướng đề nghị các đại biểu góp ý cụ thể về vướng mắc pháp lý để đề xuất tháo gỡ ngay tại kỳ họp Quốc hội sắp tới.

Thủ tướng đặt vấn đề tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc nhà ở xã hội, để có các mẫu nhà phù hợp điều kiện, cảnh quan, văn hóa, khí hậu từng vùng miền (miền núi phía Bắc, đồng bằng sông Hồng, duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ), phù hợp nhu cầu người sử dụng mà vẫn khang trang, sáng xanh sạch đẹp. Đồng thời, có thể nghiên cứu việc xây dựng nhà ở xã hội bằng lắp ghép cấu kiện bê tông cốt thép.

Về nguồn lực, Thủ tướng đề cập một số giải pháp đã và đang được triển khai như thành lập quỹ nhà ở quốc gia; giải ngân gói tín dụng 140 nghìn tỷ đồng cho nhà ở xã hội mà không tính vào 'room' tín dụng của các ngân hàng…

Đặc biệt, về thủ tục, Thủ tướng cho rằng cần tạo cơ chế, chính sách, kêu gọi doanh nghiệp làm một cách nhanh chóng, cắt giảm thủ tục, với tinh thần vì dân, vì nước.

Thủ tướng đặt vấn đề: Các doanh nghiệp chưa làm vì sao, phải chăng vì chính quyền chưa dám giao việc? Có thể giao trực tiếp cho doanh nghiệp, không cần qua đấu thầu được không, miễn là bảo đảm công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí? Nếu đấu thầu thì phải bảo đảm thực chất, không hình thức, không quân xanh, quân đỏ, tránh tình trạng quy trình rất dài, tốn thời gian mà không mang lại điều gì cả.

Cùng với đó, cấp ủy, chính quyền địa phương phải đồng hành, hỗ trợ nhà thầu, không để họ cô đơn trên công trường; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia của các lực lượng như thanh niên, phụ nữ, phát huy nghệ thuật "chiến tranh nhân dân", ai có gì giúp nấy để tạo sức mạnh tổng hợp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng lưu ý, nhà ở xã hội không có nghĩa là làm ở những chỗ đất "đầu thừa đuôi thẹo", những nơi "khỉ ho cò gáy", không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội. Phải ưu tiên nhà ở xã hội trước rồi mới đến nhà ở thương mại.

Nhà ở xã hội phải đầy đủ điều kiện hạ tầng (giao thông, y tế, giáo dục, thể thao, xã hội, môi trường…) như nhà ở thương mại, nhưng chỉ khác là nhà nước có các chính sách hỗ trợ. Nhà ở xã hội phải có hình thức mua và thuê mua.

Hoàn thành xây dựng 100 nghìn căn nhà ở xã hội năm 2025

Báo cáo tình hình phát triển nhà ở xã hội, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành gần 20 văn bản gồm các Nghị quyết, Chỉ thị, Quyết định, Công điện…với nhiều giải pháp, nhiệm vụ cụ thể và quyết liệt nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để tập trung triển khai nhanh, hiệu quả Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030".

Theo đó, đến nay trên địa bàn cả nước có 10 địa phương đã đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và 05 năm của địa phương. Đã có 30 địa phương ban hành kế hoạch triển khai Đề án.

Tổng hợp báo cáo của các địa phương, trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí với quy mô 9.737 ha đất làm nhà ở xã hội.

Theo đó, hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi, gần các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đảm bảo đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội như: Đồng Nai (1.064ha), Quảng Ninh (666ha), Hải Phòng (336ha), Bình Dương (408ha),...

Tuy nhiên, còn một số địa phương bố trí quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội còn chưa tương xứng với nhu cầu.

Qua tổng hợp báo cáo của các địa phương, trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 655 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 593.428 căn.

Riêng trong năm 2024, cả nước có 28 dự án với quy mô 20.284 căn đã hoàn thành; 23 dự án với quy mô 25.399 căn đã được cấp phép, khởi công xây dựng; số lượng dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư là 113 dự án, tương đương 142.450 căn.

Năm 2024, số lượng dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư là 113 dự án, tương đương 142.450 căn. Có 26 dự án với quy mô 27.819 căn đã được cấp phép, khởi công xây dựng.

Đến nay có 103 dự án với quy mô 66.755 căn đã hoàn thành. Riêng trong năm 2024 có 28 dự án với quy mô 21.874 căn đã hoàn thành.

Theo báo cáo, các địa phương tính đến thời điểm hiện tại đã có 37/63 UBND tỉnh gửi văn bản hoặc công bố trên cổng thông tin điện tử về danh mục dự án tham gia Chương trình với tổng số là 90 dự án, tổng số tiền giải ngân theo Chương trình 120.000 tỷ đồng là 2.845 tỷ đồng.

Về mục tiêu năm 2025, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, hoàn thành xây dựng 100 nghìn căn nhà ở xã hội.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, chủ trì xây dựng Nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù về phát triển nhà ở xã hội, bao gồm chính sách lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu và một số chính sách tháo gỡ vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội.

HUD xác định phát triển nhà ở xã hội là nhiệm vụ chính trị trọng tâm

Là doanh nghiệp đầu tiên phát biểu tại Hội nghị, đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) cho biết, với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, Tổng công ty HUD xác định phát triển nhà ở xã hội là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và đã dành một phần nguồn lực quan trọng để chủ động triển khai đầu tư các dự án nhà ở xã hội tại nhiều địa phương trong cả nước.

Tính đến thời điểm hiện nay, HUD đã hoàn thành bàn giao, đưa vào sử dụng khoảng 3.500 căn hộ. Từ nay đến năm 2026, Tổng công ty triển khai các dự án nhà ở xã hội với 2.800 căn hộ và hướng tới mục tiêu 17.500 căn hộ nhà ở xã hội đến năm 2030 góp phần hiện thực hoá Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030" mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt.

Qua quá trình triển khai thực tiễn về đầu tư xây dựng NOXH, Tổng công ty HUD gặp những khó khăn và đề xuất các giải pháp cụ thể như sau:

Về thủ tục, cơ chế ưu đãi hỗ trợ của địa phương cho dự án nhà ở xã hội: Có những dự án nhà ở xã hội khi hoàn thiện hạ tầng bên trong nội khu lại thiếu, chậm được kết nối với hạ tầng khu vực. Thực tế khi sử dụng nguồn vốn địa phương để hỗ trợ về chi phí giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật và đấu nối hạ tầng kỹ thuật chưa có hướng dẫn cụ thể, có nguy cơ bị coi là dự án đầu tư công và phải thực hiện theo Luật Đầu tư công sẽ rất khó triển khai. Dẫn tới một số địa phương vướng mắc và lúng túng khi thực thi thậm chí dừng cơ chế hỗ trợ để rà soát các văn bản pháp luật khác có liên quan.

Về việc áp dụng cơ chế ưu đãi miễn tiền sử dụng đất đối với các dự án NOXH được phê duyệt trước Luật Nhà số 27/2023-QH15: Kiến nghị Chính phủ có những chỉ đạo cụ thể để tháo gỡ những vương mắc nêu trên đối với các dự án nhà ở xã hội trong việc đề nghị miễn tiền sử dụng đất, xác định giá đất. Cụ thể, cho phép áp dụng quy định về miễn tiền sử dụng đất tại Luật Đất đai số 31/2024-QH15 và Luật Nhà ở số 27/2023-QH15 đối với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày Luật Nhà ở số 27/2023-QH15 có hiệu lực.

Về phần lợi nhuận bù đắp từ phần 20% đất thương mại sang giá bán: Trong trường hợp địa phương chưa xác định được tiền sử dụng đất tại dự án theo quy định, cho phép nhà đầu tư chủ động tính toán và tạm so sánh với giá trị tiền sử dụng đất tạm tính theo bảng giá đất công bố của địa phương ở thời điểm tính toán làm cơ sở để chấp thuận giá bán nhà ở hình thành trong tương lai của dự án. Khi đó, Chủ đầu tư có thể cam kết trong trường hợp khi quyết toán dự án, nếu lợi nhuận từ phần 20% đất thương mại thấp hơn so với giá trị tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định thì nhà đầu tư sẽ chịu phần tổn thất chi phí này.

Hiện nay, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án nhà ở xã hội là khá lớn. HUD kiến nghị: Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án nhà ở xã hội thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục ở các bước:

- Lựa chọn nhà đầu tư: Áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện (có thể theo xếp hạng các nhà đầu tư theo thang điểm thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án nhà ở xã hội) hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như: sửa đổi, làm rõ, gia hạn hồ sơ mời thầu; đánh giá hồ sơ dự thầu.

Về các vướng mắc về thủ tục kinh doanh dự án nhà ở xã hội: Quá trình xét duyệt phương án kinh doanh cũng như xét duyệt hồ sơ đối tượng được hưởng ưu đãi về chính sách nhà ở xã hội còn kéo dài do cơ sở dữ liệu về các đối tượng được hưởng ưu đãi chưa có hoặc chưa đầy đủ.

Về vướng mắc trong cơ thế thực hiện và quản lý quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội:

Hiện nay, tại một số địa phương có quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội rất lớn thuộc diện bàn giao lại cho địa phương thực hiện theo Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án phát triển Khu đô thị, Khu nhà ở (KĐT, KNO). Trong khi đó các địa phương còn hạn chế về nguồn lực cũng như vướng mắc thủ tục đầu tư nên việc đưa quỹ đất trên vào sử dụng rất chậm, gây lãng phí nguồn lực. Trong khi chính doanh nghiệp phát triển KNO, KĐT có quỹ đất đó hoàn toàn có đủ năng lực và mong muốn tham gia đầu tư nhà ở xã hội.

Việc điều chỉnh để giao chủ đầu tư KĐT, KNO có quỹ đất đó trực tiếp thực hiện đầu tư nhà ở xã hội thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, thành phố nhưng còn tồn tại e ngại vướng mắc về pháp luật đấu thầu và đầu tư hiện hành.

Xin kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương rà soát các quỹ đất thuộc diện bàn giao để xây dựng nhà ở xã hội; xem xét nếu Chủ đầu tư KĐT, KNO có quỹ đất đủ năng lực và có nguyện vọng đầu tư nhà ở xã hội thì tổ chức điều chỉnh để giao cho Chủ đầu tư đó triển khai đầu tư nhà ở xã hội, nhanh chóng khai thác quỹ đất hiện có.

Đặc biệt, triển khai cơ chế để cụ thể hoá Chỉ thị số 34-CT/TW của Ban Bí thư ngày 24/5/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới, trong đó có nội dung nghiên cứu thành lập, thiết lập cơ chế hoạt động của doanh nghiệp nhà nước chuyên đầu tư phát triển nhà ở xã hội, kiến nghị Chính phủ xem xét ban hành cơ chế đặc thù lựa chọn, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp nhà nước có đủ uy tín, năng lực kinh nghiệm chủ động sử dụng nguồn vốn và đề xuất thực hiện đầu tư các dự án nhà ở xã hội tại các địa bàn có nhu cầu cao để đẩy mạnh nguồn cung.

Cần sớm xây dựng quỹ nhà ở quốc gia

Đại diện Becamex cho rằng, cần sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính quyền và doanh nghiệp từ Trung ương đến địa phương với nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể, giao tiến độ thực hiện. Cần sớm xây dựng quỹ nhà ở quốc gia gắn với cơ sở dữ liệu về dân số, thu nhập, từ đó chúng ta có sự chuẩn bị về kế hoạch xây dựng, phát triển, tránh sự bị động. Phải làm sao thủ tục pháp lý đơn giản nhất với cơ chế "một cửa".

Nếu như chúng ta chuẩn hóa, sử dụng công nghệ mới, thiết kế mẫu, sẽ giúp giảm giá thành, tăng chất lượng sản phẩm, rút ngắn thời gian thi công rất nhiều.

Một điểm quan trọng nữa là chương trình cho vay ưu đãi với thời gian dài và lãi suất cố định. 100% các quốc gia thành công trong xây dựng nhà ở xã hội đều có chính sách cho vay 25 năm với lãi suất cố định. Điều này rất cần thiết, vừa cho đối tượng mua nhà vừa cho chủ đầu tư.

Điều quan trọng nữa là làm sao chúng ta gắn toàn bộ dự án nhà ở xã hội trong quy hoạch phát triển chung của quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng để thiết lập hệ thống giao thông công cộng, đường sắt đô thị, từ đó chúng ta giảm lưu lượng giao thông bình thường, hình thành những khu đô thi vệ tinh… Chúng ta cần giải quyết được bài toán có tính chất tổng thể hơn, tránh phát triển manh mún.

Với những kinh nghiệm như thế, chúng tôi đã làm những khu đô thị tích hợp, vai trò của nhà ở xã hội đóng góp không chỉ mang đến điều kiện thu hút đầu tư, tạo ra bộ mặt đô thị, phát triển bền vững, phát triển lan tỏa, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Vingroup đã đăng ký từ nay đến năm 2030, xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội

Đại diện Tập đoàn Vingroup cho biết, Tập đoàn sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng giao trong lĩnh vực nhà ở xã hội. Bản thân Tập đoàn Vingroup đã đăng ký từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn hộ. Chúng tôi quyết tâm thực hiện mục tiêu.

Tập đoàn Vingroup có hai kiến nghị:

Thứ nhất, kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư.

Thứ hai, cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song. Ví dụ, cùng lúc có thể vừa làm quy hoạch, vừa làm thủ tục đầu tư xây dựng… thì sẽ rút ngắn nhiều thời gian. Nếu chúng ta làm xong quy hoạch rồi đến khâu đầu tư, tài chính… sẽ tạo ra nhiều thủ tục hành chính.

Cần giao thẳng cho đơn vị đủ năng lực để triển khai nhanh

Đại diện Tổng Công ty Viglacera cho biết, hiện Viglacera đang thực hiện 10 dự án nhà ở xã hội với số căn hộ là 17.200, đã bàn giao cho Hà Nội 5.500 căn đi vào sử dụng. Chúng tôi sẽ cung cấp những sản phẩm đồng bộ để vừa thi công nhanh, vừa giảm giá thành đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Chúng tôi sẵn sàng phối hợp với các tổ chức để triển khai các biện pháp khoa học công nghệ để sản xuất ra những bộ sản phẩm đưa vào chỉ lắp thôi, sẽ giảm được thời gian hỏng hóc trong quá trình thi công và chất lượng được đảm bảo, đẩy mạnh tốc độ đầu tư xây dựng, đáp ứng nhu cầu thị trường.

Viglacera có 2 đề xuất: Thứ nhất, về việc giao chủ đầu tư đã được Thủ tướng kết luận, làm theo thiết kế, giá được phê duyệt, khách hàng cũng được phê duyệt nên không cần đấu thầu. Đề nghị giao thẳng cho đơn vị nào đủ năng lực để làm cho nhanh vì thủ tục này tốn rất nhiều thời gian.

Thứ hai, hiện nay chúng tôi đang triển khai các dự án nhà ở xã hội tại các khu công nghiệp. Có thực tế là các chủ khu công nghiệp mong muốn thuê các toà nhà, sau đó lắp đặt nội thất và cho công nhân vào ở miễn phí. Có nghĩa là công nhân Việt Nam sẽ được vào ở các toà nhà mà chủ khu công nghiệp thuê lại từ các chủ đầu tư nhà ở xã hội. Tuy nhiên, điều này đang vướng quy định, đối tượng chủ khu công nghiệp không được thuê nhà ở xã hội, rất mong sớm được tháo gỡ vấn đề này.

Đề xuất áp dụng mô hình nhà bê tông lắp ghép

Đại điện Công ty cổ phần địa ốc Kim Oanh cho biết, với kinh nghiệm trong lĩnh vực bất động sản, doanh nghiệp luôn nỗ lực đáp ứng nhu cầu thực của thị trường, đặc biệt là giúp người lao động an cư.

Ngoài các dự án nhà ở xã hội, chúng tôi triển khai nhà ở thương mại giá hợp lý (950 triệu - 1,6 tỷ đồng/căn với 1-2 phòng ngủ), đảm bảo chất lượng, tiện ích và vị trí thuận lợi. Dù thị trường khó khăn, nhiều dự án đã thành công, thu hút cư dân đông đúc nhờ: đầu tư dài hạn từ quỹ đất tích lũy, ưu tiên tạo việc làm hơn lợi nhuận; chính sách thanh toán linh hoạt (trả trước 200-300 triệu đồng, hỗ trợ lãi suất và ân hạn nợ gốc); pháp lý minh bạch, bàn giao sổ nhanh. Khách hàng đánh giá cao, giá trị vượt mong đợi, biến giấc mơ an cư thành hiện thực.

Để hưởng ứng Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, doanh nghiệp đặt mục tiêu phát triển 40.000 căn từ nay đến năm 2028. Tuy nhiên, cần sự phối hợp toàn hệ thống chính trị. Từ kinh nghiệm quốc tế (Nhật Bản, Malaysia, Singapore), tôi đề xuất:

1. Mở rộng diện tích và phân khúc: Singapore xây nhà ở xã hội 3-4 phòng ngủ, phù hợp gia đình đa thế hệ, phân loại theo thu nhập.

2. Xây dựng theo nhu cầu: Đăng ký trước, tránh lãng phí nguồn lực.

3. Hỗ trợ tài chính linh hoạt: Lãi suất ưu đãi (1-2%) cho người thu nhập thấp, chính sách phù hợp từng nhóm.

4. Đảm bảo chất lượng: Nhà ở xã hội tại Singapore bền vững 2-3 thế hệ, giá trị tăng dần.

Chúng tôi đề xuất thêm, Việt Nam có thể áp dụng mô hình nhà bê tông lắp ghép: thi công nhanh, tiết kiệm chi phí, bền vững 50 năm, phù hợp địa chất yếu. Tuy nhiên, thách thức lớn là giải ngân vốn vay. Nhiều dự án của chúng tôi hoàn thiện sớm nhưng ngân hàng chậm giải ngân, gây lãng phí và khó khăn cho cả doanh nghiệp lẫn người mua.

Vì vậy, tôi kiến nghị: đảm bảo chương trình tín dụng cho vay 120.000 tỷ đồng và lãi suất ổn định 10 năm; đánh giá lại nhu cầu thực tế; tạo cơ chế hỗ trợ quỹ đất, đặc biệt tại TP.HCM. Kim Oanh sẵn sàng đầu tư với nguồn lực hiện có, mong nhận hỗ trợ vay ưu đãi để đẩy nhanh tiến độ.

Cuối cùng, tôi kính mời Thủ tướng và quý đại biểu ghé thăm dự án nhà ở xã hội tại Bình Dương, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp hợp tác để cùng thực hiện mục tiêu 1 triệu căn nhà cho người lao động.

Cần làm thủ tục song song với thực hiện dự án

Đại diện Tập đoàn Phú Cường cho biết, Tập đoàn đã làm chủ đầu tư dự án một dự án chung cư tại TPHCM có quy mô 1.271 căn hộ, làm thủ tục trong vòng 4 tháng và dự án đã hoàn thành sau 18 tháng xây dựng, giao nhà trong 2 năm. Có thể nói, ở TPHCM đánh giá đây là một trong những dự án thủ tục nhanh nhất, xây dựng nhanh nhất và giao nhà nhanh nhất; đây cũng là dự án được đánh giá cao về chất lượng và đưa vào dự án tiêu biểu nhà ở xã hội của Công an TPHCM.

Gần đây, TPHCM cũng đã quyết liệt trong việc đẩy nhanh tiến độ nhà ở xã hội, TPHCM đã có những buổi lắng nghe những chia sẻ của doanh nghiệp. Điều này giúp khơi dậy tinh thần của doanh nghiệp để doanh nghiệp quyết tâm hơn nữa trong việc thực hiện các dự án nhanh chóng. Chúng tôi rất mong Thủ tướng chính phủ, TPHCM quan tâm hơn nữa để đẩy nhanh các dự án này được triển khai nhanh hơn nữa.

Nguyện vọng của chúng tôi đầu tư ở TPHCM chủ yếu là nhà ở xã hội. Hiện tại quỹ đất tại TPHCM không còn nhiều, tuy nhiên có nhiều khu đất đã bỏ hoang thời gian dài vì vướng mắc pháp lý. Chúng tôi mong muốn có nhiều chính sách, cơ chế, giải pháp hài hòa, thủ tục tinh gọn nhẹ, chẳng hạn Bộ Xây dựng trình Chính phủ có được dự án thí điểm với thủ tục nhanh gọn; bên cạnh đó cần làm thủ tục song song với thực hiện dự án.

Nếu Chính phủ, ngân hàng và doanh nghiệp cùng đồng lòng, chúng ta không chỉ làm được mà còn làm tốt hơn, nhanh hơn, mang lại lợi ích thực sự cho xã hội.

Cần sớm ban hành chính sách thí điểm giao đất không qua đấu thầu

Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) cho biết: Cuối năm 2024, UDIC đã khởi công các dự án nhà ở xã hội như Khu đô thị mới Hạ Đình, Thanh Trì, Hà Nội với tiến độ thực hiên rút ngắn còn 24 tháng thay vì 36 tháng theo kế hoạch. Thông qua thực tiễn làm việc với các chủ đầu tư về nhà ở xã hội cũng như vai trò là chủ đầu tư, UDIC nhận thấy có 4 nhóm vấn đề về vướng mắc, khó khăn.

Thứ nhất là một số vướng mắc, khó khăn trong phát triển, triển khai nhà ở xã hội thì có 4 nhóm vấn đề:

Vấn đề thứ nhất là quỹ đất và thời gian phê duyệt dự án. Hiện nay việc bố trí quỹ đất dành cho thực hiện các dự án nhà ở xã hội còn rất ít, rất thiếu, và đặc biệt chưa đồng đều, chưa đầy đủ, chưa đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật. Thứ hai là thủ tục và quy trình phê duyệt dự án còn tương đối dài.

Nhóm thứ 2 là cơ chế ưu đãi với nhà đầu tư và chủ đầu tư. Thực tế hiện nay giá nhà ở xã hội khống chế lợi nhuận cho chủ đầu tư không quá 10%. Trong điều kiện hiện nay, vật tư, nguyên vật liệu và nhân công thường xuyên biến động, thủ tục kéo dài, dẫn đến chi phí tăng do việc thực hiện các dự án bị kéo dài, dẫn đến lợi nhuận không được đảm bảo.

Vướng mắc thứ 3 là cơ chế ưu đãi tín dụng. Việc giải ngân các gói tín dụng ưu đãi, ví dụ gói 120 nghìn tỷ đồng gặp khó khăn do quy trình, thời gian thẩm định tương đối khó và dài, người mua nhà khó chứng minh thu nhập trong khi doanh nghiệp gặp khó trong việc tiếp cận nguồn vốn này.

Thứ 4 là sự giao thoa và lúng túng về các thủ tục hành chính giữa các luật mới và luật cũ vẫn còn giá trị hiện hữu.

Từ 4 nhóm khó khăn trên, UDIC kiến nghị các giải pháp.

Thứ nhất là chính sách về nhà ở xã hội, được coi là chính sách an sinh xã hội, vì vậy Nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong chính sách này, doanh nghiệp và người dân là người đồng hành.

Thứ hai cần sớm ban hành chính sách về thí điểm giao đất không qua đấu thầu cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước có đủ kinh nghiệm đầu tư, phát triển nhà ở xã hội được nêu tại Quyết định 92, 37, 38 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời thể hiện sứ mệnh của doanh nghiệp nhà nước trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội, đúng với Chỉ thị 07 ngày 22/12/2024 của Thủ tướng đối với việc phát triển của Tập đoàn, Tổng Công ty, doanh nghiệp nhà nước trong các nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ xây dựng và phát triển nhà ở xã hội.

Thứ 3 là Chính phủ cần quan tâm, chỉ đạo sớm thực hiện việc thí điểm quỹ phát triển nhà ở xã hội, hoặc là mô hình định chế tài chính phù hợp để phát triển nhà ở xã hội dài hạn, bền vững được nêu tại Quyết định 927 của Thủ tướng ngày 30/8/2024.

Thứ 4 là một số cơ chế ưu đãi tại Điều 85 Luật Nhà ở và Nghị định 100 năm 2024 cần được điều chỉnh. Ví dụ kiến nghị nâng lợi nhuận định mức từ 10 lên 15, 20%, kiến nghị về hỗ trợ tiếp cận các nguồn vay vốn như thời gian thẩm định ngắn lại, thời gian cho vay dài lên để đảm bảo nguồn vốn cho các nhà đầu tư.

Thứ 5 là Chính phủ có thể uỷ quyền cho UBND các tỉnh, thành phố quyết định việc tăng vốn điều lệ cho các doanh nghiệp, quyết định và phê duyệt tăng vốn điều lệ cho các doanh nghiệp nhà nước trực thuộc tỉnh, thành phố của mình để các doanh nghiệp này sớm có nguồn vốn để đảm bảo năng lực tài chính, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ được giao trong thời gian tới.

Với các địa phương, UDIC kiến nghị các giải pháp: Áp dụng cơ chế thí điểm Luật Tổ chức chính quyền địa phương cũng như cơ chế đặc thù của Luật Thủ đô với thành phố Hà Nội về các nhóm vấn đề nhà ở xã hội. Đây được coi là một trong những quy định mang tính đột phá, được giao quyền cho các địa phương theo nguyên tắc tự quyết, tự làm, địa phương chịu trách nhiệm.

Đề nghị các tỉnh, thành, địa phương xây dựng các báo cáo và đề xuất Chính phủ cho phép các chính sách đặc thù như cơ chế giao đất không qua đấu thầu cho doanh nghiệp, cơ chế ưu đãi về tài chính cho doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội, chính sách hỗ trợ tài chính cho người mua nhà, áp dụng một số mô hình như hợp tác công – tư, đổi đất lấy hạ tầng, tăng quỹ đất phát triển nhà ở xã hội.

Ngoài ra, UDIC có một số kiến nghị khác như áp dụng cơ chế mở cửa liên thông để rút ngắn thời gian phê duyệt dự án, ưu tiên nhà ở xã hội vào danh mục đầu tư trọng điểm, được hưởng chế độ phê duyệt nhanh, phê duyệt gọn, xây dựng hạ tầng xã hội, hạ tầng khung đất, khung dự án nhà ở xã hội để thu hút nhà đầu tư.

Kiến nghị lập Ban chỉ đạo quốc gia về nhà ở xã hội

Đại diện Tập đoàn Hoàng Quân cho biết: Tập đoàn Hoàng Quân đã đăng ký thực hiện 50.000 sản phẩm căn hộ nhà ở xã hội từ năm 2022 đến năm 2030 để đồng hành cùng với mục tiêu của Chính phủ. Tính đến nay, công ty đã triển khai xây dựng chuỗi 24 dự án nhà ở xã hội với hơn 35.000 căn.

Hoàng Quân xin kiến nghị 5 vấn đề:

- Cần có Ban chỉ đạo quốc gia về nhà ở xã hội và nhà ở thu nhập thấp.

- Các Bộ, ngành có liên quan như NHNN, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên cũng cần có Ban chỉ đạo về nhà ở xã hội tại Bộ để xử lý, giải quyết những vướng mắc cụ thể.

- Kiến nghị NHNN cần chủ trì liên tục phối hợp các ngân hàng để giải ngân cho các dự án nhà ở xã hội.

- Cần có số hoá dữ liệu để dễ dàng tìm kiếm, phân loại được đối tượng có nhà ở xã hội.

- Nên chỉ định thầu cho các dự án nhà ở xã hội dưới 2.000 tỷ đồng, còn các dự án lớn hơn thì thực hiện đấu thầu.

Cần có thêm cơ chế huy động nguồn vốn xã hội

Đại diện Tập đoàn Nam Long cho biết: Trong 15 năm qua, chúng tôi đã cung cấp cho thị trường trên 10.000 sản phẩm, trong đó trên 5.000 sản phẩm nhà ở xã hội. Qua thực tiễn đã làm tại các địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ thì Nam Long cũng chia sẻ, khó khăn, vướng mắc là công tác thẩm định giá bán hai lần.

Chúng ta đang triển khai chương trình nhà ở xã hội thông qua nguồn lực ngân sách theo các ưu đãi trước đây. Nam Long đề xuất thêm, chúng ta xã hội hóa chương trình nhà ở xã hội bằng nguồn vốn của các doanh nghiệp và nguồn vốn của xã hội.

Khi chúng ta đã đầu tư bằng nguồn vốn của xã hội thì xin đề xuất có cơ chế để tạo động lực cho các nguồn vốn xã hội tham gia.

Để hiện thực hiện điều đó, Nam Long đề xuất:

Một là nên thẩm định và duyệt giá bán chỉ một lần.

Hai là về quỹ đất, Nhà nước hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho doanh nghiệp bằng tiền của doanh nghiệp.

Nếu doanh nghiệp có đất sẵn thì thực hiện thẩm định giá sát với giá thị trường. Trong trường hợp mà đã có bảng giá đất sát giá thị trường, áp dụng bảng giá đất mới. Điều này sẽ rút ngắn thời gian để đưa giá thành sát với giá thực tiễn thị trường.

Ba là đưa ra các định mức phí đúng chuẩn, phù hợp với thực tế thị trường. Hiện nay tất cả đã tương đối là chuẩn rồi, chỉ còn lại mức phí là phí bán hàng. Phí bán hàng của chúng ta hiện nay chỉ có 2%. Thực tế thị trường hiện nay mức phí này từ 5 đến 8 %, thậm chí cao hơn. Chúng ta nên thuê tư vấn để đưa ra mức sát với thị trường. Tôi nghĩ nên sát thị trường thì các nhà đầu tư sẽ sẵn sàng ủng hộ.

Đối với bộ, ngành Chính phủ nên có một Ban chỉ đạo liên bộ có tính liên thông cao, đủ quyền hạn giải quyết vướng mắc trong quá trình triển khai.

Nếu được Chính phủ và các địa phương quan tâm hỗ trợ giải quyết, Tập đoàn Nam Long cùng các đối tác đăng ký thực hiện 60.000 căn nhà ở xã hội ở các tỉnh thành, (Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ và Long An) từ nay đến năm 2030.

HoREA kiến nghị 10 giải pháp phát triển nhà ở xã hội

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho biết: Chúng tôi đánh giá rất cao Bộ Xây dựng trong nỗ lực xây dựng nhà ở xã hội bằng các chính sách tốt nhất trong vòng 30 năm qua. Để làm tốt hơn việc xây dựng nhà ở xã hội, chúng tôi đề nghị 10 giải pháp:

Giải pháp thứ nhất, chúng tôi thống nhất việc Bộ Xây dựng đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm cơ chế chính sách đặc thù về nhà ở xã hội. Trong Nghị quyết thí điểm này có 5 nội dung Luật Nhà ở chưa quy định nên phải đề xuất thí điểm.

Một là Quỹ nhà ở Quốc gia trong đó có Quỹ nhà ở xã hội bởi Luật Nhà ở xã hội quy định tất cả các nguồn vốn để phát triển nhà ở từ vốn viện trợ, vốn ODA, vốn xã hội hóa,…nhưng thiếu cơ chế để quản trị, điều hành nên quỹ này là cần thiết.

Hai là, giao cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh chuẩn bị hồ sơ trình UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư bởi vì Luật Nhà ở mới giao cho Sở Xây dựng trình chủ trương đầu tư đối với dự án cải tạo nhà chung cư, chưa cho dự án nhà ở xã hội.

Ba là, đề nghị giao UBND cấp tỉnh chỉ định chủ đầu tư đối với trường hợp sử dụng đất nhà ở xã hội và đất do cơ quan nhà nước quản lý (đất công), còn đất nhà ở xã hội theo đầu tư công thì Luật Nhà ở đã quy định.

Bốn là, chúng tôi đề nghị Tổng LĐLĐ Việt Nam được chỉ định chủ đầu tư đối với trường hợp nhà ở xã hội sử dụng nguồn vốn công đoàn bởi hiện nay dự án nhà ở xã hội của công đoàn thì chưa được Tổng LĐLĐ Việt Nam chỉ định chủ đầu tư đối với trường hợp nhà ở xã hội sử dụng nguồn vốn công đoàn. Do đó, nên cần đưa vào thí điểm.

Năm là, thí điểm giao Bộ Quốc phòng, Bộ Công an chỉ định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, kể cả dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang đối với trường hợp sử dụng đất đã được quy hoạch đưa ra khỏi đất quốc phòng, đất an ninh.

Giải pháp thứ hai, đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bổ sung dự thảo nghị quyết thí điểm mà Bộ đang làm cho phép Bộ Công an được phê duyệt danh mục đối tượng đất quốc phòng, đất an ninh; đề nghị giao thẳng Bộ Quốc phòng, Bộ Công an làm.

Giải pháp thứ ba, đề nghị Bộ Xây dựng trình Chính phủ sửa đổi Khoản 3, Điều 5 Nghị định 100 cho phép chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được điều chỉnh tăng hệ số sử dụng đất quy mô dân số lên tối đa 1,5 lần để tăng thêm số lượng nhà ở xã hội cũng tăng lên tối đa 1,5 lần.

Giải pháp thứ tư, đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét bãi bỏ khoản Điều 77, Nghị định 100 không cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội được cho chủ đầu tư nhà ở xã hội vay ưu đãi từ 2015-2030. Đề nghị ngân hàng Nhà nước có văn bản hướng dẫn các ngân hàng thương mại thực hiện gói 145 nghìn tỷ đồng; đồng thời mong muốn có cơ chế để tiếp cận khoản vay của Ngân hàng Phát triển Việt Nam.

Giải pháp thứ năm, lãi suất cho vay đối với hộ nghèo được Chính phủ quy định là 4,7%/năm. Trong khi đó, mức lãi suất cho vay đối với người mua, thuê mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội là 6,6%/năm là quá cao. Đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét lãi suất cho vay đối với người mua, thuê mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội cũng như đối với hộ nghèo.

Giải pháp thứ sáu, đề nghị bổ sung Luật Thuế GTGT, Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp để cho các doanh nghiệp làm dự án nhà ở xã hội được áp dụng thuế suất thấp hơn.

Giải pháp thứ bảy, đề nghị sửa đổi Khoản 2 Điều 78 Nghị định 100 quy định chuyển tiếp; nên áp dụng theo quy định tại Khoản 1 Điều 152 Luật Ban hành Văn bản Quy phạm pháp luật cho phép chủ đầu tư đề xuất được thực hiện theo Luật Nhà ở mới, theo Nghị định 100 mới.

Giải pháp thứ tám, đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, bổ sung Nghị định số 100 công nhận cho thuê nhà trọ dài hạn theo năm cũng là một loại nhà ở xã hội.

Giải pháp thứ chín, vấn đề đấu thầu vẫn là cần thiết nhưng mà phải quy định điều kiện đấu thầu.

Giải pháp cuối cùng là nâng cao trách nhiệm của các doanh nghiệp bất động sản. Chúng tôi có khoảng 15 doanh nghiệp đăng ký tham gia trên 1 triệu căn; rất mong các địa phương tạo điều kiện bố trí quỹ đất, giải phóng mặt bằng…tạo điều kiện để doanh nghiệp triển khai, đẩy nhanh tiến độ.

Ngoài ra, chúng tôi đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Xây dựng phối hợp với các Bộ ngành xây dựng Đề án phát triển nhà ở thương mại giá rẻ và cơ chế hỗ trợ người trẻ mua nhà.

Phải kiểm tra xem các địa phương đã thực hiện đúng kế hoạch phân bổ quỹ đất cho nhà ở xã hội

GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội khoá 15 cho biết, việc phát triển nhà ở xã hội mang ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Với Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/2/2025, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ phát triển nhà ở xã hội cho các địa phương. Điều này đánh dấu sự chuyển biến từ mô hình phát triển thụ động trước đây, vốn kém hấp dẫn so với bất động sản thương mại, sang một cơ chế chủ động hơn. Chính sách này tạo điều kiện để các bên liên quan, bao gồm doanh nghiệp, ngân hàng và người dân, chủ động huy động nguồn vốn và lập kế hoạch đầu tư. Sự phối hợp "tam giác" giữa chính quyền, doanh nghiệp và ngân hàng sẽ mang lại hiệu quả cao hơn, đặc biệt trong năm 2025 – thời điểm then chốt để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%.

Theo tôi, bất động sản, đặc biệt là nhà ở xã hội, sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng. Việc phát triển nhà ở xã hội không chỉ giải quyết nhu cầu an cư mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống và tạo xung lực kinh tế - xã hội bền vững.

Trên cơ sở thực trạng hiện nay, tôi xin đề xuất một số kiến nghị như sau.

Thứ nhất, tôi hoàn toàn đồng tình rằng phát triển nhà ở xã hội đang đối mặt với hai thách thức lớn. Một là quỹ đất. Hiện nay, không gian và mặt bằng dành cho nhà ở xã hội còn hạn chế, khiến người dân và doanh nghiệp khó tiếp cận. Hai là nguồn vốn, nếu không giải quyết được vấn đề này, việc tăng trưởng nhà ở xã hội sẽ rất khó đạt được mục tiêu đề ra.

Vì vậy, tôi đề nghị cần rà soát lại quy hoạch đất đai dành cho nhà ở xã hội tại các địa phương. Hiện nay, Chính phủ đã ban hành các tiêu chí cụ thể, tức là đã xác định được nhu cầu. Từ đó, chúng ta có thể tính toán chính xác diện tích đất cần thiết. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải kiểm tra xem các địa phương đã thực hiện đúng kế hoạch phân bổ quỹ đất này hay chưa. Nếu không có sự giám sát chặt chẽ, việc triển khai nhà ở xã hội sẽ tiếp tục gặp trở ngại, ảnh hưởng đến cả doanh nghiệp và người dân có nhu cầu thực sự.

Kiến nghị thứ hai: Quy hoạch nhà ở xã hội cần được thực hiện tại các vị trí phù hợp với nơi sinh sống của người lao động, đặc biệt là các khu vực đông dân cư. Hiện nay, dù một số địa phương đã bố trí quỹ đất cho nhà ở xã hội, nhưng nhiều vị trí quá xa trung tâm, gây khó khăn trong việc tiếp cận các tiện ích và phương tiện giao thông. Tôi cho rằng, nhà ở xã hội cần được đặt gần những khu vực có điều kiện sống cơ bản để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả sử dụng.

Kiến nghị thứ ba: Quy hoạch các khu nhà ở xã hội cần tập trung hóa, thay vì phân tán. Nếu chỉ triển khai các dự án quy mô nhỏ với mức đầu tư hạn chế, sẽ rất khó hình thành các quần thể dân cư có đầy đủ tiện ích cần thiết như y tế, giáo dục và thương mại. Tôi đồng tình rằng, đối với nhà ở xã hội, cần tăng mật độ xây dựng và quy mô dự án để tạo ra các khu đô thị tập trung đủ lớn. Khi đó, các địa phương mới có thể thu hút đầu tư hạ tầng xã hội, đáp ứng nhu cầu của đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội. Điều này sẽ dẫn đến sự hình thành các mô hình đô thị đa chức năng, phù hợp với người lao động, chẳng hạn như các khu đô thị 3 phút (gần nơi làm việc, dịch vụ và giao thông).

Tuy nhiên, để thực hiện quy hoạch hiệu quả, tôi đề nghị các địa phương phải chịu trách nhiệm đánh giá và đầu tư hạ tầng cơ bản bên ngoài dự án, như giao thông và tiện ích công cộng. Đây là nhiệm vụ bắt buộc, không thể né tránh. Nếu hạ tầng ngoại khu không được đảm bảo, doanh nghiệp dù có triển khai dự án cũng khó đạt được hiệu quả mong muốn.

Về các dự án lớn, tôi đề xuất cho phép doanh nghiệp đầu tư hạ tầng mềm bên trong, chẳng hạn như cơ sở y tế, giáo dục hoặc dịch vụ cộng đồng. Việc này không chỉ giảm gánh nặng cho chính quyền mà còn hỗ trợ doanh nghiệp tạo ra các khu dân cư chất lượng cao. Nếu chính sách này được chấp thuận, tôi tin rằng chúng ta sẽ tạo được mặt bằng thuận lợi để doanh nghiệp triển khai nhà ở xã hội một cách hiệu quả và bền vững.

Vấn đề thứ tư: Tôi đề nghị xem xét và đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến phát triển nhà ở xã hội. Từ thực tế, tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp gặp phải không ít vướng mắc khiến quá trình triển khai dự án bị cản trở. Tôi cho rằng, với nhà ở xã hội, chúng ta hoàn toàn có thể chuẩn hóa quy trình giải quyết thủ tục và ấn định thời gian xử lý cụ thể. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng kéo dài không cần thiết, đồng thời giảm bớt gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp.

Hiện tại, các dự án nhà ở xã hội chưa phải đối mặt với quá nhiều cạnh tranh. Tuy nhiên, trong trường hợp có nhiều doanh nghiệp cùng đăng ký thực hiện một dự án, tôi đề xuất cần xây dựng tiêu chí lựa chọn nhà thầu minh bạch và hiệu quả. Theo tôi, tiêu chí quan trọng nhất nên là thời gian hoàn thành dự án, thay vì chỉ tập trung vào yếu tố chi phí. Doanh nghiệp nào cam kết và chứng minh được khả năng hoàn thành dự án sớm, đúng tiến độ nên được ưu tiên lựa chọn. Cách tiếp cận này không chỉ thúc đẩy tiến độ triển khai nhà ở xã hội mà còn đảm bảo hiệu quả thực hiện, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và xã hội.

Để thực thi hiệu quả, tôi kiến nghị thành lập một nhóm đầu mối chịu trách nhiệm giám sát và điều phối, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình lựa chọn.

Tôi đề nghị cơ quan nhà nước cần đảm nhận trách nhiệm xét duyệt thông tin và hồ sơ của người mua nhà ở xã hội, thay vì đẩy gánh nặng này sang doanh nghiệp. Với công nghệ hiện nay, chúng ta có thể xây dựng một cơ sở dữ liệu tập trung về những đối tượng đủ tiêu chuẩn mua nhà ở xã hội. Doanh nghiệp chỉ nên tập trung vào việc cung cấp sản phẩm và thực hiện giao dịch mua bán, chứ không phải chịu trách nhiệm xác minh tính hợp lệ của người mua. Điều này sẽ giảm thiểu rủi ro và tăng tính minh bạch trong quá trình triển khai dự án.

Tôi kiến nghị tăng cường các giải pháp huy động vốn trong nước để phát triển nhà ở xã hội. Theo Nghị quyết của Quốc hội, việc nghiên cứu thành lập Quỹ Nhà ở Xã hội đã được đề cập. Tôi đề xuất chính thức hình thành Quỹ này, sử dụng nguồn tiền từ khoản đóng góp 2% tiền sử dụng đất của các dự án nhà ở xã hội mà doanh nghiệp nộp. Nguồn quỹ này sẽ được dùng để đầu tư phát triển nhà ở xã hội trong tương lai.

Đồng thời, tôi đề xuất áp dụng cơ chế người dân có thể đóng góp trước vào quỹ khi đăng ký mua nhà. Tiêu chí ưu tiên có thể dựa trên mức đóng góp và thời gian tham gia: ai đóng nhiều tiền và tham gia lâu hơn sẽ được ưu tiên lựa chọn. Cách làm này không chỉ huy động vốn hiệu quả mà còn giúp phân loại rõ ràng giữa đối tượng có khả năng mua, thuê mua hoặc thuê nhà, thay vì phải đánh giá thủ công từng trường hợp.

Tôi đề nghị giao chỉ tiêu cụ thể cho các ngân hàng về phát triển nhà ở xã hội, kèm theo kế hoạch thực hiện chi tiết và hợp lý.

Hiện nay, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đã được triển khai, nhưng tiến độ giải ngân cần được điều chỉnh phù hợp với kế hoạch phát triển mà các địa phương đề ra. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng và chính quyền địa phương để đảm bảo nguồn vốn được phân bổ kịp thời và hiệu quả.

Hà Nội sẽ đưa vào sử dụng hàng loạt dự án nhà ở xã hội trong năm 2025

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Tuấn cho biết: Theo chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội, cũng như Quyết định 338 của Thủ tướng Chính phủ, trong giai đoạn 2021 – 2025, chỉ tiêu Chính phủ giao cho UBND thành phố là có 18.700 căn và phải hoàn thành 16.000 căn theo Quyết định 444 vừa qua. Tính đến hết 2024, Thành phố Hà Nội đã hoàn thành 11.330 căn hộ và đưa vào sử dụng. Trong năm 2025 tiếp tục hoàn thành 8 dự án đầu tư với khoảng 4.670 căn, đáp ứng theo chỉ tiêu giao tại Quyết định 444 của Thủ tướng Chính phủ vừa qua.

Thành phố cũng đã khởi công một khu vực nhà ở xã hội là khu vực Kim Chung, Đông Anh với quy mô 1.200 căn. Ngay trong năm 2025 sẽ tiếp tục khởi công 5 dự án với quy mô 10.220 căn hộ, đồng thời sẽ chấp thuận chủ đầu tư mới với khoảng 6 dự án đầu tư, cũng quy mô khoảng 10.500 căn hộ. Giai đoạn 2026 - 2030 sắp tới, theo chỉ tiêu giao là 37.500 căn, Thành phố Hà Nội cũng chuẩn bị 5 dự án, sẽ có khoảng 57.170 căn hộ đáp ứng các chỉ tiêu được giao.

Song song với đó, thành phố Hà Nội cũng tiên phong thiết lập các khu nhà ở xã hội tập trung. Hiện nay thành phố đang triển khai 5 khu nhà ở xã hội tập trung, trước mắt đang triển khai đấu thầu và chọn nhà đầu tư, với 2 khu nhà ở xã hội tập trung ở trên địa bàn huyện Đông Anh là Tiên Dương 1 và Tiên Dương 2 , quy mô đất là 84 ha, sẽ cung cấp khoảng 6.500 căn hộ nhà ở xã hội trong thời gian tới. Đồng thời 3 khu nhà ở xã hội tập trung còn lại tại huyện Đông Anh, Cổ Bi, Gia Lâm và Ngọc Hồi của huyện Thanh Trì, quy mô 160 ha cũng sẽ triển khai thời gian tiếp theo.

Chuẩn bị cho quỹ đất theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng như Bộ Xây dựng, thành phố Hà Nội tiếp tục triển khai 15 quỹ đất với quy mô 1.500 ha trong thời gian tới. Tuy nhiên trong quá trình triển khai gặp phải một số khó khăn. Chúng tôi xin đề xuất kiến nghị:

Một là, theo quy định của Luật Đất đai, trước đây các dự án đang triển khai đấu thầu và chọn chủ đầu tư, phải căn cứ vào quy hoạch phân khu đô thị. Với Luật Quy hoạch đô thị, thành phố Hà Nội cũng như Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác, triển khai quy hoạch phân khu đô thị tỷ lệ 1:5000 và 1:2000. Nhưng Luật Đất đai 2024 quy định đấu thầu và chọn chủ đầu tư buộc phải quy hoạch 1:2000. Chính vì vậy dù chuẩn bị quỹ đất rất rộng lớn nhưng rơi vào khu vực quy hoạch tỷ lệ 1:5000, không đảm bảo điều kiện tỷ lệ 1:2000, vì vậy phải triển khai phân khu 1:2000, chứ không phải triển khai quy hoạch chi tiết 1:500 vì phải lựa chọn nhà đầu tư mới thiết lập được quy mô chỉ tiêu 1:500. Vì vậy vướng mắc ngay từ bước này. Xin kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, đối với các khu nhà ở xã hội tập trung nói chung hay các khu nhà ở xã hội riêng lẻ nói riêng, căn cứ để đấu thầu và lựa chọn nhà đầu tư, cho phép căn cứ vào quy hoạch phân khu đô thị tỷ lệ 1:5000, vì các luật khác như Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị cho phép.

Thứ hai là trên cơ sở một quy hoạch lựa chọn ranh giới cho một khu vực phát triển đô thị thì cho phép thực hiện ngay đầu tư giải phóng mặt bằng, không phải trông chờ vào việc thiết lập chủ trương đầu tư hay đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thành công, sau đó mới giải phóng mặt bằng. Nhà nước thực hiện công tác giải phóng mặt bằng sẽ tăng cường quỹ đất chủ động.

Thứ ba, tôi kiến nghị phải giảm các thủ tục hành chính, như Tổng Bí thư chỉ đạo phải giảm tối thiểu 30%. Tất cả phải rà soát quy trình, giao cho Bộ Xây dựng hay Bộ Tài chính đưa ra một quy trình liên quan đến dự án đầu tư nhà ở xã hội, cũng như là đấu thầu. Làm sao rút thời gian về khoảng 3 tháng, 6 tháng thì sẽ đảm bảo nguồn lực để chuẩn bị cho nhà ở xã hội lớn hơn.

TPHCM phấn đấu vượt chỉ tiêu về xây nhà ở xã hội

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường cho biết, Thủ tướng giao Thành phố trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 tập trung xây dựng 69.300 căn. Tuy nhiên, trên cơ sở chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở Thành phố đã đưa ra từ trước, chỉ tiêu của Thành phố phấn đấu cao hơn (93.000 căn nhà ở xã hội cho giai đoạn từ nay cho đến 2030).

Hiện nay, Thành phố có 3 dự án tập trung trong năm 2025, hoàn thành chỉ tiêu 2.874 căn, đồng thời sẽ khởi công 8 dự án với quy mô khoảng 8.000 căn và sẽ chấp thuận chủ trương cho khoảng 5 dự án nữa với khoảng 20.000 căn hộ.

Chiều qua, Thành phố cũng làm việc với lãnh đạo Bộ Công an để trao đổi thống nhất, tập trung vào 11 dự án nhà ở xã hội cho lực lượng công an và các đối tượng khác trên địa bàn Thành phố. Trong đó có những dự án như Tập đoàn Phú Cường phát biểu, sẽ tập trung tháo gỡ để đảm bảo hoàn thành trong thời gian.

Toàn hệ thống đã vào cuộc, kể cả Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân. Có những chính sách Thành phố đã ban hành trong thời gian vừa qua. Ví dụ, Hội đồng nhân dân có Nghị quyết cho các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội vay tối đa 200 tỷ đồng và hỗ trợ 100 % lãi suất với thời hạn 7 năm. Quỹ phát triển ở Thành phố cũng cho vay mua nhà ở xã hội tối đa 70 % giá trị căn hộ nhưng không vượt quá 900 triệu đồng và lãi suất là 3,2 %/năm, thời gian là 20 năm.

Trong kỳ họp Hội đồng nhân dân sắp tới, Thành phố cũng sẽ trình các Nghị quyết để tháo gỡ, hỗ trợ chủ đầu tư các chi phí trong đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hỗ trợ phí, lệ phí, các nội dung khác liên quan đến quá trình cấp phép xây dựng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và một số nội dung khác để tháo gỡ trong quá trình triển khai thời gian tới.

Chúng tôi kiến nghị, nếu trong quá trình triển khai chấp thuận chủ trương đầu tư, có thể trên cơ sở quy hoạch chung và quy hoạch phân khu 1/2.000 đã được phê duyệt thì chấp nhận chủ trương đầu tư luôn để trên cơ sở đó triển khai song song. Quá trình triển khai duyệt dự án đầu tư sẽ đồng bộ với duyệt quy hoạch phân khu 1/2.000 để tiết kiệm thời gian.

9 ngân hàng đăng ký tín dụng khoảng 45-55 ngàn tỷ đồng với lãi suất thấp hơn khoảng 1-3%

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết: Phải xác định nhu cầu sở hữu nhà ở, nhu cầu mua, nhu cầu thuê ở từng địa phương, làm rõ mục đích xây để bán hay để thuê, bởi nếu không biết rõ nhu cầu, cấp phép xây dựng nhà ở xã hội ở khu ngoại thành nhưng nguời thu nhập thấp lại muốn mua nhà ở nội thành để đi làm. Đề án 06 của Bộ Công an có thể giúp nắm được những đối tượng cần nhà ở theo các nhu cầu khác nhau.

Các DN tham gia hôm nay đều vì cộng đồng nên chúng ta cũng phải có những chính sách hỗ trợ về thuế đất, lãi suất, chỉ định nhà đầu tư, giảm bớt thủ tục…

Với trường hợp vốn tín dụng, hoạt động ngân hàng có đặc thù là nguồn tiền cho vay dựa vào huy động của người dân nên bắt buộc phải đủ điều kiện vay thì mới cho vay được, các ngân hàng cũng phải thẩm định rất kỹ có khả năng thu hồi vốn thì mới cho vay.

Ngân hàng huy động vốn của nguời dân là huy động ngắn hạn, còn cho vay làm dự án là cho vay dài hạn do đó việc cân đối giữa cho vay và nguồn vốn huy động rất quan trọng để tránh việc khi người dân cần rút tiền mà tổ chức tín dụng chưa thu hồi được từ người vay, gây rủi ro cho ngân hàng.

Do vậy, nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng chỉ là giải pháp hỗ trợ thêm, không phải chính sách quyết định để thực hiện. Nếu sử dụng vốn ngân hàng thì có thể tính đến việc sử dụng nguồn vốn ngân sách uỷ thác qua ngân hàng cho vay, hoặc thành lập Quỹ để uỷ thác qua tổ chức tín dụng, khi thực hiện uỷ thác thì tổ chức tín dụng có thể cho vay dài hạn hơn, lãi suất ưu đãi hơn.

Đối với 2 chương trình của ngân hàng là gói 145.000 tỷ đồng và chương trình cho vay tín dụng với người trẻ dưới 35 tuổi, NHNN đã kêu gọi các ngân hàng có trách nhiệm với chỉ đạo này và lãi suất ưu đãi chỉ 1-3% đã thấp hơn thông thường.

Hiện nay có 37/63 UBND tỉnh có 90 dự án, trong đó 40 dự án có nhu cầu vay vốn. Với chương trình cho người trẻ vay vốn mua nhà, thầu hết họ đều có nhu cầu thuê nhà, chứ chưa có nhu cầu mua nhà nên cần đánh giá lại.

Dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, chúng tôi đã kêu gọi được 9 ngân hàng đăng ký khoảng 45-55 ngàn tỷ đồng để cho vay trong thời gian 15 năm và lãi suất thấp hơn khoảng 1-3%.

Với kiến nghị về thủ tục, NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng phải khẩn trương rút ngắn thời gian thẩm định, còn quy định, điều kiện và khả năng trả nợ là điều các ngân hàng bắt buộc phải thẩm định.

Về việc giải ngân cùng 1 dự án (chủ đầu tư do 1 ngân hàng cho vay và khách hàng mua nhà cũng do ngân hàng đó cho vay), đây là điều không thể vì người mua nhà có thể ở nhiều nơi khác nhau, họ có điều kiện tiếp cận nhiều nguồn vốn khác nhau nên với kiến nghị này, tôi đề nghị các ngân hàng khi cấp tín dụng phải giải thích rõ.

Còn gói 145.000 tỷ đồng, ngân hàng tự nguyện cho vay nhà ở xã hội cũng đang ở mức lãi suất 6,1-6,6%/năm bằng lãi suất cho vay người nghèo.

Phải trình các chính sách ưu đãi trong tháng 3, chậm nhất trong tháng 4

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao các báo cáo của Bộ Xây dựng và các bộ ngành, địa phương về thực trạng, kết quả thực hiện, hạn chế, bất cập, nguyên nhân và kinh nghiệm trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội; các ý kiến rất thẳng thắn, sát với tình hình thực tế, thiết thực, các giải pháp đưa ra rất cụ thể, khả thi.

Nhấn mạnh các quan điểm về phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng nêu rõ, nhà ở xã hội được Nhà nước ban hành một số cơ chế, chính sách để giảm chi phí, giảm giá thành, nhưng chất lượng, tiêu chuẩn, quy chuẩn phải bảo đảm; hạ tầng giao thông, xã hội, y tế, văn hóa, giáo dục, thể thao, điện nước… phải đồng bộ, thuận lợi.

Phát triển nhà ở xã hội là một động lực phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh hiện nay, góp phần tăng đầu tư, tiêu dùng, bảo đảm an sinh, tiến bộ và công bằng xã hội, phát triển dân số, phát triển đô thị sáng xanh sạch đẹp.

Đầu tư cho nhà ở xã hội là đầu tư cho sự phát triển của xã hội, của đất nước; là nhiệm vụ quan trọng của hệ thống chính trị, phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng đánh giá, vừa qua, việc xây dựng nhà ở xã hội đã có kết quả, tiến bộ, chuyển biến nhất định nhưng so với yêu cầu, mong muốn thì chưa đạt; trên địa bàn cả nước đã có 655 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 593.428 căn.

Tuy nhiên, còn nhiều địa phương có kết quả thực hiện chậm so với kế hoạch đăng ký tại Đề án. Việc giải ngân nguồn vốn tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội còn chậm và có khó khăn. Vẫn còn vướng mắc, khó khăn của các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội trong tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, chỉ định thầu, tín dụng, chính sách ưu đãi…

10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp

Để tạo chuyển biến tích cực, rõ nét sau Hội nghị, đạt được mục tiêu đề ra, Thủ tướng chỉ rõ 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp với các bộ ngành, địa phương.

Thứ nhất, về thể chế, Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát lại thể chế, quy trình, thủ tục vướng mắc ở điểm nào, ai giải quyết, làm trong bao lâu, khi nào có kết quả, "rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm"; vướng mắc tại các luật, nghị định, thông tư thì cơ quan nào phải sửa và đề xuất Chính phủ, trình Quốc hội. Nhấn mạnh lĩnh vực ưu đãi phải có chính sách ưu đãi, Thủ tướng yêu cầu việc này phải trình trong tháng 3, chậm nhất trong tháng 4.

Thứ hai, về quy hoạch, các địa phương phải quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhà ở xã hội phù hợp, chậm nhất trong quý II phải xong, nếu vướng mắc thì đề xuất. Các địa phương có kế hoạch, chủ động giao đất cho các chủ đầu tư; nghiên cứu thu hồi các dự án lãng phí, khu đất bỏ hoang nhiều năm, xử lý vướng mắc, giao cho các chủ đầu tư; giải quyết, bố trí quỹ đất đầy đủ, nhanh cho chủ đầu tư; giải phóng mặt bằng cho doanh nghiệp. Tinh thần là chủ động, sáng tạo nhưng trong sáng, công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ ba, Bộ Xây dựng rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức liên quan nhà ở xã hội (như chiều cao, vật liệu xây dựng…). Thủ tướng chỉ đạo cần thiết kế mẫu mã phù hợp từng vùng miền để có thể nghiên cứu việc tiến hành sản xuất hàng loạt, sử dụng các cấu kết lắp ghép để thi công nhanh; giao cho các doanh nghiệp lớn triển khai, góp phần phát triển các ngành công nghiệp phục vụ nhà ở xã hội như sản xuất cấu kiện thép, bê tông…

Thứ tư, về hạ tầng, các địa phương phải phát triển đồng bộ hạ tầng, đáp ứng yêu cầu, nếu cần thì đầu tư công; có thể chỉ định thầu đồng bộ giữa dự án nhà ở xã hội và dự án hạ tầng, quan trọng là phải phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ năm, về cơ chế vốn cho dự án nhà ở xã hội, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu mức lợi nhuận phù hợp (hiện 10%), có thể tăng nhưng quan trọng là dự án phải làm nhanh, kịp thời, "thay vì phải thủ tục mất 3 năm thì chỉ làm trong 1, 2 tháng sẽ giúp tiết kiệm chi phí tuân thủ", thì nếu dự án kéo dài thì chi phí tuân thủ cũng tăng lên, gây lãng phí thời gian, công sức, niềm tin, phải làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó.

Thứ sáu, về huy động nguồn lực, Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo Bộ Tài chính, hoàn thành việc lập quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3/2025. Thực hiện phê duyệt danh sách người được mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội trên cơ sở dữ liệu dân cư tích hợp với các tiêu chuẩn, tiêu chí. Cùng với đó, có cơ chế hỗ trợ giải phóng mặt bằng của địa phương; huy động nguồn lực xã hội, người dân, hợp tác công tư; nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội… NHNN không tính tín dụng cho vay nhà ở xã hội vào 'room' tín dụng của các ngân hàng.

Thứ bảy, Văn phòng Chính phủ chủ trì, rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong năm 2025. Người có nhu cầu phải chờ 5 năm, 10 năm mới có nhà ở xã hội thì không có tác dụng nhiều, Thủ tướng phát biểu.

Thứ tám, Bộ Xây dựng giao Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc nhà ở xã hội, với giải thưởng từ ngân sách nhà nước, triển khai trước 30/4/2025.

Thứ chín, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ mười, các cơ quan báo chí truyền thông đẩy mạnh các chương trình thúc đẩy nhà ở xã hội, tạo động lực, truyền cảm hứng cho toàn xã hội, người dân, doanh nghiệp, biểu dương những cách làm hay, kinh nghiệm tốt…

Về các kiến nghị, Thủ tướng giao VPCP tổng hợp, báo cáo để Chính phủ đề xuất có thẩm quyền với các nội dung vượt thẩm quyền của Chính phủ (như liên quan đấu thầu, chỉ định thầu, giao đất, mô hình tài chính phù hợp, mức lợi nhuận phù hợp, ủy quyền cho các tỉnh, thành phố mở rộng vốn cho doanh nghiệp, ưu đãi hạ tầng, thủ tục hành chính…); trong đó có đề xuất ban hành Nghị quyết của Chính phủ để thí điểm chỉ định thầu trong thực hiện dự án nhà ở xã hội.

Tăng chỉ tiêu nhà ở xã hội với Hà Nội và TPHCM

Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp triển khai các dự án nhà xã hội thực hiện đúng quy định, không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng. Đối với các dự án nhà ở xã hội đã lựa chọn chủ đầu tư, đề nghị các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý để khởi công xây dựng theo các đồ án quy hoạch và chấp thuận chủ trương đầu tư đã được phê duyệt.

Khi triển khai các dự án nhà ở xã hội cần bảo đảm chất lượng tốt nhất, đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật (điện, đường, nước sạch,…), đầu tư đồng bộ hạ tầng xã hội (như: trường học, mầm non, vườn hoa, công viên, khu vui chơi, nhà văn hóa,…). Sau khi khởi công dự án nhà ở xã hội cần nhanh chóng cung cấp, công bố công khai, đầy đủ các thông tin liên quan đến dự án để người dân biết đăng ký mua, thuê mua, thuê.

Khẩn trương triển khai khởi công, đảm bảo tiến độ hoàn thành các công trình trên quỹ đất 20% cho nhà ở xã hội. Các chủ đầu tư dự án khu công nghiệp khẩn trương triển khai xây dựng nhà lưu trú đảm bảo chỗ ở cho công nhân trong khu công nghiệp.

Cùng với đó, chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng.

Thủ tướng cũng yêu cầu nghiên cứu quy định các doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài được mua, thuê nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động, tinh thần là lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ.

Với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu phải thành lập Ban chỉ đạo về phát triển nhà ở xã hội. Đối với các dự án đã khởi công xây dựng thì phải quyết tâm hoàn thành, đưa vào sử dụng ngay trong năm 2025. Các địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội lớn, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM, nâng cao trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, gương mẫu, đi đầu trong việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hoàn thành mục tiêu được giao tại Đề án. Riêng TPHCM và Hà Nội, mỗi địa phương phải hoàn thành 100 nghìn căn hộ tới năm 2030 (chỉ tiêu hiện tại là TPHCM gần 67 nghìn căn, Hà Nội gần 45 nghìn căn).

Cùng với đó, thực hiện nghiêm quy định về việc dành quỹ đất làm nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp và 20% quỹ đất ở trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư phát triển nhà ở xã hội theo pháp luật.

Tại các địa phương có nhu cầu nhà ở xã hội lớn phải quy hoạch, bố trí các dự án nhà ở xã hội độc lập tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; bố trí kinh phí, tổ chức giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch làm nhà ở xã hội để triển khai các thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.

Chỉ đạo quyết liệt tháo gỡ vướng mắc trong việc phối hợp công tác của các sở, ngành, quận, huyện, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (lập, phê duyệt dự án, lựa chọn chủ đầu tư, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng …) để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.

Khẩn trương xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện phát triển nhà ở xã hội hàng năm và 05 năm; căn cứ chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội được Thủ tướng Chính phủ giao để bố trí ngân sách địa phương thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để có quỹ đất sạch phát triển nhà ở xã hội.

Cân đối, bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương để ủy thác theo thẩm quyền cho Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc, xử lý nghiêm các vụ việc lừa đảo, vi phạm pháp luật trong phát triển nhà ở xã hội.