Tổng Thư ký ASEAN đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đánh giá cao những đóng góp tích cực, chủ động và ngày càng sâu rộng của Việt Nam trong suốt 30 năm đồng hành cùng ASEAN.

Nhân dịp kỷ niệm 58 năm thành lập ASEAN (8/8/1967-8/8/2025) và 30 năm Việt Nam chính thức gia nhập Hiệp hội (28/7/1995-28/7/2025), Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đã trả lời phóng viên TTXVN tại Indonesia về chặng đường phát triển của Hiệp hội.

Ông đặc biệt đánh giá cao những đóng góp tích cực, chủ động và ngày càng sâu rộng của Việt Nam trong suốt 30 năm đồng hành cùng ASEAN.

- Trong bối cảnh ASEAN đang đối mặt với nhiều thách thức, như biến động địa chính trị toàn cầu, thuế quan và các vấn đề liên quan đến các nước thành viên, theo ông, ASEAN sẽ tiếp tục duy trì sự đoàn kết và vai trò trung tâm như thế nào?

Tổng thư ký Kao Kim Hourn: ASEAN đã trải qua 58 năm hình thành, phát triển và trưởng thành, chúng ta cũng đang hướng tới cột mốc quan trọng - kỷ niệm 60 năm thành lập vào năm 2027. Chặng đường đó không hề dễ dàng. Chúng ta đã đối mặt với nhiều thách thức, từ trong nội khối, trong khu vực, cho đến những biến động toàn cầu. Tôi cho rằng, qua từng giai đoạn, dù bối cảnh có khác nhau, ASEAN đã thể hiện rõ khả năng thích ứng và phục hồi. Điều đó có nghĩa là chúng ta đã phản ứng một cách chủ động, linh hoạt và hiệu quả trước các khó khăn.

Nhân Ngày ASEAN 8/8 năm nay, tôi muốn nhấn mạnh thông điệp chủ đạo xoay quanh các lợi ích cốt lõi của ASEAN, đó là duy trì, củng cố và thúc đẩy hòa bình, an ninh trong khu vực, giữa các quốc gia thành viên cũng như trong từng quốc gia.

Bên cạnh đó, ưu tiên thúc đẩy thịnh vượng chung tiếp tục là trọng tâm. Các lãnh đạo và bộ trưởng ASEAN đang nỗ lực giảm thiểu tác động tiêu cực từ các vấn đề thuế quan và thương mại - những ảnh hưởng có thể kéo dài cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn.

Vì vậy, ASEAN cần có chiến lược chủ động để định hướng vượt qua giai đoạn khó khăn này, đồng thời nâng cao năng lực ứng phó với các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, và mở rộng hợp tác cả trong nội khối lẫn với các đối tác quốc tế.

Những vấn đề mà chúng ta đối mặt có thể bắt nguồn từ chính các quốc gia thành viên, hoặc đến từ môi trường khu vực và quốc tế. Tuy nhiên, điều quan trọng là ASEAN luôn giữ vững tinh thần cộng đồng, điều đã được khẳng định trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, đánh dấu một giai đoạn then chốt trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Đến thời điểm này, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Đây là lần đầu tiên ASEAN xây dựng một kế hoạch chiến lược dài hạn trong 20 năm, dựa trên những gì chúng ta đã đạt được và các bài học kinh nghiệm quý báu trong quá khứ. Chúng ta không thể xem hòa bình và thịnh vượng là điều đương nhiên. Trách nhiệm của chúng ta là phải tiếp tục làm việc chăm chỉ, để xác định và vượt qua những thách thức đang làm suy yếu sự đoàn kết và thống nhất trong khối.

Có những thách thức có thể dễ dàng nhận thấy, cũng có những thách thức cần thời gian để làm rõ. Nhưng điều quan trọng nhất, là chúng ta phải luôn giữ vững nhận thức về lợi ích chung của ASEAN - vì một cộng đồng gắn kết, tự cường và có vai trò trung tâm trong khu vực.

- Sau 30 năm đồng hành cùng ASEAN, Việt Nam có những đóng góp tích cực, đồng thời ASEAN cũng mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam. Ông có thể đưa ra một số khuyến nghị để ASEAN và Việt Nam hợp tác hiệu quả hơn trong tương lai?

Tổng thư ký Kao Kim Hourn: Việt Nam là một thành viên tích cực trong 30 năm qua, thể hiện qua các sáng kiến, đề xuất mà Việt Nam đã đưa ra. Nổi bật là Việt Nam sẽ luân phiên tổ chức kỷ niệm 25 năm sáng kiến hội nhập ASEAN (IAI).

Trong khuôn khổ các cơ chế hợp tác của ASEAN, cả giữa các nước thành viên và giữa ASEAN với các đối tác đối thoại trong cơ chế ASEAN+1, Việt Nam nhiều lần đảm nhận vai trò quốc gia điều phối, không chỉ thể hiện sự tín nhiệm, mà còn là sự đóng góp thực chất vào tiến trình hội nhập của ASEAN.

Việt Nam cũng tham gia tích cực vào các cơ chế hợp tác đa phương như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), hay Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN Mở rộng (ADMM-Plus). Qua đó đã góp phần củng cố năng lực thích ứng và thúc đẩy sự phát triển của các thể chế hợp tác trong ASEAN, đóng góp vào sức mạnh cộng đồng.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã 3 lần đảm nhiệm vị trí Chủ tịch ASEAN. Trong các nhiệm kỳ của mình, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực, không chỉ trong điều phối hợp tác chính trị-an ninh và kinh tế, mà còn trong việc thu hút đầu tư nước ngoài vào khu vực. Dù mức độ thu hút đầu tư giữa các nước có khác nhau, nhưng nhìn chung, các thành viên đều được hưởng lợi từ dòng vốn này.
Việt Nam cũng tích cực thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực như du lịch, nông nghiệp, giáo dục - nằm trong ba trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN: Chính trị-An ninh, Kinh tế và Văn hóa-Xã hội.

Với dân số hơn 100 triệu người - đứng thứ ba trong ASEAN sau Indonesia và Philippines - cùng tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, Việt Nam không chỉ đóng góp đáng kể vào GDP khu vực, mà còn thể hiện vai trò quan trọng trong việc giữ gìn hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trong khu vực. Tôi tin rằng, với những thành tựu đã đạt được, Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho Hiệp hội.

- Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), ông đánh giá thế nào về tiềm năng hợp tác công nghệ giữa Việt Nam và các nước ASEAN, cũng như vai trò của Việt Nam trong xu hướng chuyển đổi số khu vực?

Tổng thư ký Kao Kim Hourn: Chuyển đổi số hiện là một trong những ưu tiên chiến lược hàng đầu của ASEAN. Quá trình này đã và đang diễn ra mạnh mẽ, và chắc chắn sẽ tiếp tục được thúc đẩy trong thời gian tới. Trong khuôn khổ hợp tác khu vực, ASEAN đang tích cực trao đổi và phối hợp về các vấn đề then chốt như trí tuệ nhân tạo, tiếp cận công nghệ mới, cũng như thúc đẩy đàm phán Hiệp định Khung Kinh tế Số ASEAN (DEFA). Đây là một sáng kiến quan trọng mà chúng ta kỳ vọng sẽ được hoàn thiện trong năm 2025 và đạt được thỏa thuận này trong năm sau.

Tôi tin rằng Việt Nam - với dân số đông và lực lượng lao động trẻ dồi dào - sẽ đóng vai trò nổi bật trong tiến trình này. Với những lợi thế sẵn có, kinh tế số tại Việt Nam đang trên đà phát triển nhanh chóng và đầy tiềm năng.

Việt Nam cũng đang đầu tư mạnh vào hạ tầng số, giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Điều đáng chú ý là trong lĩnh vực này, ASEAN không chỉ thúc đẩy hợp tác nội khối, mà còn mở rộng quan hệ đối tác với các quốc gia và tổ chức bên ngoài có tiềm lực công nghệ và tài nguyên như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu.

Vấn đề then chốt là chúng ta cần duy trì tinh thần cởi mở, chủ động trao đổi và tích cực phối hợp với các đối tác để khai thác tối đa tiềm năng của chuyển đổi số, vì lợi ích chung của toàn khu vực.

- Xin trân trọng cám ơn ông./.