Thủ tướng: Xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, lũng đoạn; hướng tới mục tiêu mọi người dân đều có chỗ ở

Chiều 24/5, chủ trì cuộc làm việc của Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành, hiệp hội, ngân hàng, doanh nghiệp về tình hình thị trường bất động sản, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo quyết liệt xử lý các hành vi tạo giá ảo, đầu cơ, thao túng trục lợi, lũng đoạn thị trường bất động sản; đồng thời tháo gỡ các vướng mắc để giảm chi phí, giảm giá bất động sản và tăng nguồn cung để tăng khả năng tiếp cận bất động sản của người dân, mục tiêu mọi người dân đều có chỗ ở.

Cùng dự có các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, hiệp hội, ngân hàng, doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản và lĩnh vực liên quan.

Cần tăng cung, kéo giảm giá bất động sản

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, quyết định, công điện, với nhiều giải pháp, nhiệm vụ cụ thể và quyết liệt để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy nhà ở xã hội, thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững; thành lập Ban Chỉ đạo, các Tổ công tác của Thủ tướng để rà soát, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan các dự án.

Chính phủ cũng xây dựng, trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung nhiều luật, ban hành các nghị quyết liên quan nhằm khắc phục những bất cập, tồn tại và bảo đảm đồng bộ của hệ thống pháp luật liên quan đến bất động sản.

Theo Bộ Xây dựng, trong quý I/2025 số dự án phát triển nhà ở thương mại tăng so với quý IV/2024 và so với cùng kỳ. Trong đó có thêm 14 dự án nhà ở thương mại hoàn thành xây dựng, với quy mô hơn 3.800 căn, tăng 40%; có 26 dự án được cấp phép mới với quy mô gần 16.000 căn, tăng 44%; 59 dự án đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai với khoảng 20.000 căn, tăng 55%; có 994 dự án đang triển khai xây dựng, với quy mô gần 400.000 căn.

Đối với dự án đầu tư xây dựng hạ tầng để chuyển nhượng quyền sử dụng đất để người dân tự xây dựng nhà ở, trong quý I/2025 có 17 dự án hoàn thành với hơn 4.400 lô/nền; 490 dự án đang triển khai với quy mô hơn 19.000 lô/nền; có 11 dự án được cấp phép với quy mô khoảng 3.400 lô/nền.

Lượng giao dịch bất động sản căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ, đất nền đều tăng so với quý trước. Trong đó có hơn 33.000 giao dịch thành công về căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ, tăng 32% so với quý IV/2024 và hơn 101.000 giao dịch đất nền thành công, tăng hơn 16%.

Nhìn chung trong quý I/2025, giá các loại hình bất động sản tiếp tục có xu hướng tăng nhưng mức độ tăng của mỗi loại hình tại mỗi thời điểm, mỗi vị trí, mỗi khu vực ở mỗi địa phương khác nhau.

Về phát triển nhà ở xã hội, trên địa bàn cả nước đã quy hoạch hơn 1.300 vị trí với quy mô hơn 9.700 ha đất dành cho phát triển nhà ở xã hội. Triển khai Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, hiện cả nước đã có 679 dự án được triển khai với quy mô hơn 623.000 căn, trong đó có 108 dự án hoàn thành với 73.000 căn và 155 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô hơn 132.000 căn.

Theo tính toán, có 22 tỉnh, thành phố sẽ hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội với gần 48.000 căn; trong khi 22 địa phương khác khó hoàn thành chỉ tiêu, với hơn 23.000 căn; đặc biệt 19 tỉnh chưa triển khai dự án nhà ở xã hội.

Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá: Nguồn cung bất động sản còn hạn chế; còn lệch pha phân khúc bất động sản; kết quả triển khai nhà ở xã hội còn chậm; nhiều dự án bất động sản gặp vướng mắc liên quan đến thủ tục pháp lý về đất đai, đầu tư, đấu thầu, đấu giá, xây dựng; các khó khăn, vướng mắc liên quan đến quy định về giá đất; thủ tục chuẩn bị đầu tư, triển khai thực hiện dự án bất động sản ở nhiều địa phương còn chậm; tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất ở một số địa phương còn những tồn tại hạn chế.

Các đại biểu cũng cho rằng, quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản, môi giới bất động sản còn hạn chế, có hiện tượng tạo giá ảo, đầu cơ; doanh nghiệp gặp khó khăn về nguồn vốn; các biến động trong các lĩnh vực, kênh đầu tư như vàng, chứng khoán, trái phiếu, lạm phát… đã tác động đến tâm lý, dẫn đến xu hướng chuyển dịch dòng tiền của người dân, nhà đầu tư sang bất động sản.

Cả nước có khoảng 788 dự án bất động sản có khó khăn, vướng mắt liên quan đến lĩnh vực đất đai, đầu tư, quy hoạch, xây dựng, nhà ở, đấu thầu, nguồn vốn thực hiện dự án, thực hiện kết luận thanh tra đối với dự án…

Các dự án có khó khăn, vướng mắc đang được tích cực xử lý, tuy nhiên vẫn còn những vấn đề vướng mắc chưa giải quyết, chủ yếu thuộc thẩm quyền của các địa phương.

Các đại biểu đề xuất, cùng với tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho thị trường bất động sản như kể trên, cần giảm các chi phí ảnh hưởng tới giá bất động sản; có kế hoạch, chỉ tiêu, điều tiết các phân khúc bất động sản hợp lý; xử lý nghiêm các hành vi làm giá, thao túng thị trường…

Mục tiêu mọi người dân đều có chỗ ở

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao, ghi nhận các ý kiến của các đại biểu; yêu cầu các Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách các lĩnh vực chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tiếp tục rà soát, đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết tháo gỡ các vướng mắc, bất cập về pháp luật liên quan đến bất động sản, nhất là các nội dung có tính chất "đòn bẩy, điểm tựa".

Cùng với đó, rà soát, sửa các nghị định, thông tư theo hình thức rút gọn để thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, công bằng, phù hợp với điều kiện đất nước và với thu nhập của người dân; để nhà ở thương mại, cùng với nhà ở xã hội và nhà ở theo chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát góp phần cải thiện nhà ở cho nhân dân, đảm bảo quyền có chỗ ở của nhân dân, thực hiện mục tiêu mọi người dân đều có chỗ ở.

Điểm lại những nỗ lực, giải pháp của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và kết quả phát triển thị trường bất động sản thời gian qua, cũng như những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân; thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành nghiên cứu, tháo gỡ các vướng mắc để giảm chi phí, giảm giá bất động sản; tăng nguồn cung để tăng khả năng tiếp cận bất động sản của người dân.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thực hiện nghiêm việc phân cấp, phân quyền theo các nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm, của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; cắt giảm các thủ tục hành chính, cương quyết loại bỏ các thủ tục rườm rà, không cần thiết; bãi bỏ các tiêu chuẩn, quy chuẩn không cần thiết, không phù hợp; xây dựng chính sách cho người mua nhà thiết thực, hiệu quả.

"Phải quyết liệt xử lý các hành vi tạo giá ảo, đầu cơ, thao túng trục lợi trong đấu giá đất, lũng đoạn thị trường bất động sản, không để người dân bị lừa đảo", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Chính yêu cầu nghiên cứu giải pháp liên quan giải phóng mặt bằng phù hợp tình hình, nêu cao vai trò của chính quyền địa phương trong giải phóng mặt bằng. Các địa phương rà soát các dự án vướng mắc về pháp lý, đề xuất cơ chế để tháo gỡ; quy hoạch phát triển bất động sản phù hợp, trong đó những vị trí đẹp, thuận lợi thì dành cho sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phát triển lâu dài, đồng thời phát triển hạ tầng, tạo quỹ đất để phát triển bất động sản nhà ở ở những khu vực kém thuận lợi hơn.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với các địa phương kiểm tra, kịp thời tháo gỡ cho các dự án bất động sản còn khó khăn; nghiên cứu tích hợp quy định về các thủ tục đầu tư thành một nghị định; khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu về nhà ở kết nối cơ sở dữ liệu về dân cư; nghiên cứu mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và giao dịch đất do Nhà nước quản lý; khẩn trương xây dựng các nghị quyết, nghị định của Chính phủ để thực hiện nghị quyết của Quốc hội khi được ban hành; nghiên cứu ban hành quy định hỗ trợ hạ tầng thiết yếu cho thị trường bất động sản, nhất là nhà ở xã hội để phát triển bền vững; phát triển thị trường bất động sản với nhiều loại hình, dịch vụ phù hợp quy luật phát triển và thực tiễn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì cùng Bộ Tài chính rà soát các quy định về đất đai, thủ tục định giá đất, nếu cần thì phải sửa các quy định hiện hành. Chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đánh giá, ban hành bảng giá đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, nâng cao mức đặt cọc trong đấu giá đất, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường. Bộ Công an phải vào cuộc xử lý ngay những phần tử thao túng, lũng đoạn thị trường. Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng quy định về đấu giá, đủ sức răn đe, phòng ngừa tình trạng này.

Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu ban hành chính sách đánh thuế bất động sản đối với đất, nhà ở không sử dụng, phần chênh lệnh giá đất với giá bán, có cơ chế xử lý các giao dịch không trong sáng; bảo đảm công khai, minh bạch, phù hợp, không để "giật cục"; phối hợp Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan thực hiện chuyển đổi số trong các giao dịch, các thủ tục; rà soát phân loại các khó khăn xử lý ngay; khẩn trương triển khai Nghị quyết của Quốc hội khi ban hành; khẩn trương hình thành Quỹ phát triển nhà ở quốc gia trong tháng 6/2025.

Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại về cho vay nhà ở, góp phần tăng trưởng tín dụng; cắt giảm các thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, bảo đảm kiểm soát được; đôn đốc các ngân hàng tham gia chương trình cho vay 120 nghìn tỷ đồng; đồng thời chỉ đạo thanh tra, tập trung quản lý rủi ro; không được tiếp tay cho vi phạm thao túng để tạo mặt bằng giá mới, giá ảo.

Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan, địa phương rà soát các dự án có dấu hiệu vi phạm, trước mắt cho khắc phục bằng các biện pháp kinh tế, sau đó mới xem xét các biện pháp khác; không để tình trạng người dân bị lừa đảo liên quan đất đai; chỉ đạo các đơn vị phòng cháy, chữa cháy nghiên cứu các giải pháp công nghệ cao, kiểm soát tình hình phòng cháy, chữa cháy, hạn chế cháy nổ, giảm chi phí cho người dân.

Uỷ ban nhân dân các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền chính sách, công khai các thông tin bất động sản để người dân tiếp cận đầy đủ thông tin; không để các đối tượng lợi dụng lừa đảo người dân; giải quyết nhanh các thủ tục hành chính, nghiên cứu bỏ thủ tục về chấp thuận đầu tư; phối hợp các bộ, ngành để phát triển bất động sản nghỉ dưỡng vì có nhu cầu; có quỹ đất sạch, ưu tiên phát triển nhà ở xã hội; nỗ lực hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội; khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai, nhà ở…; tăng cường kiểm tra để chấn chỉnh, ngăn chặn, xử lý các vi phạm; khuyến khích những người làm tốt; hình thành các sàn giao dịch bất động sản.

Thủ tướng Phạmh Minh Chính đề nghị các doanh nghiệp chủ động rà soát, tái cấu trúc danh mục dự án đầu tư, phù hợp nhu cầu của xã hội; rà soát các dự án đang triển khai bảo đảm tuân thủ; giảm giá, tiết kiệm chi phí để giảm giá nhà ở, trên tinh thần lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ; chủ động giải quyết và có trách nhiệm tập trung nguồn lực để giải quyết các khó khăn, vướng mắc; hoàn thiện thủ tục pháp lý sớm triển khai các dự án, tăng nguồn cung cho thị trường.

Thủ tướng yêu cầu tất cả các chủ thể phát huy tinh thần trách nhiệm, tinh thần yêu nước để thị trường bất động sản phát triển nhanh, bền vững, lành mạnh, lâu dài; đảm bảo cho người dân được tiếp cận nhà ở một cách bình đẳng, góp phần nâng cao đời sống tinh thần vật chất của người dân./.