Tập đoàn Ðiện lực Việt Nam với các giải pháp tiết kiệm điện

Các chương trình TKĐ đã góp phần giảm đáng kể tình trạng thiếu điện và nâng cao ý thức TKĐ trong xã hội, mặt khác góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường chung của cộng đồng.

Kết quả khả quan

Năm 2010, cả nước đã thực hiện tiết kiệm được 1,389 tỷ kW giờ điện, trong đó miền nam tiết kiệm 400 triệu kW giờ điện, đạt 139% so kế hoạch, TP Hồ Chí Minh tiết kiệm 222,93 triệu kW giờ, đạt 156% so với kế hoạch. EVN đã tích cực triển khai các chương trình/dự án TKĐ gồm: quảng bá đèn compact; cấp đổi miễn phí một triệu đèn compact cho các hộ nghèo; quảng bá thúc đẩy sử dụng bình đun nước nóng bằng năng lượng mặt trời. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị đã năng động sáng tạo xây dựng các chương trình TKĐ phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, xây dựng chương trình kiểm tra theo dõi việc thực hiện tiết kiệm đối với từng nhóm đối tượng khách hàng để thông báo, tư vấn, và có phương pháp hỗ trợ phù hợp cho khách hàng sử dụng điện tiết kiệm.

Thực tiễn các tháng đầu năm 2011 đã chứng minh việc triển khai tốt các Chỉ thị, Nghị quyết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về thực hiện TKĐ đã góp phần to lớn trong việc tránh được tình trạng thiếu điện của mùa khô năm 2011. Ngay từ đầu năm, Tổng Giám đốc EVN đã có chỉ thị yêu cầu các đơn vị trong toàn Tập đoàn phát động và đẩy mạnh phong trào thực hành TKĐ với mục tiêu: “Xây dựng phong trào tiết kiệm năng lượng trong toàn xã hội, ban hành chính sách khen thưởng tổ chức, cá nhân có thành tích tiết kiệm năng lượng” (Kết luận số 02-KL/T.Ư của Bộ Chính trị); “Phấn đấu sử dụng tiết kiệm 10% điện cho sản xuất và 10% điện cho tiêu dùng” (Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ).

Năm 2011, Tập đoàn tiếp tục phải đứng trước các thách thức lớn đó là khả năng cung cấp điện của hệ thống, thiếu vốn đầu tư các dự án điện phục vụ phát triển kinh tế – xã hội. Bên cạnh đó, từ ngày 1-1-2011, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có hiệu lực thi hành; Chính phủ đã ban hành các Nghị quyết số 02, 11 và 77/NQ-CP, và Chỉ thị số 171/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện TKĐ; các Quyết định số 268 và 269/QĐ-TTg, Quyết định số 24/2011/TTg của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh giá điện và giá bán điện theo cơ chế thị trường, là cơ hội lớn để EVN sớm vượt qua những khó khăn, thách thức, đạt được các mục tiêu đề ra. Mục tiêu TKĐ năm 2011 là 1% tổng sản lượng điện thương phẩm đăng ký của các TCTĐL (chưa kể phần tiết kiệm do giảm chỉ tiêu tổn thất điện năng trong truyền tải và phân phối) và tập trung vào các lĩnh vực sử dụng điện là: cơ quan công sở khối hành chính sự nghiệp (HCSN); chiếu sáng công cộng (CSCC); sinh hoạt hộ gia đình dân cư và các doanh nghiệp sản xuất (DNSX).

Các TCTĐL/CTĐL đã cùng với Sở Công thương và các ban, ngành của địa phương trình UBND các tỉnh, thành phố ban hành chỉ thị TKĐ trên địa bàn, phê duyệt phương án cấp điện trong trường hợp thiếu điện. Đến nay 60/63 tỉnh, thành phố trên cả nước đã thành lập Ban chỉ đạo cung ứng và TKĐ cấp tỉnh do Phó chủ tịch UBND cấp tỉnh làm trưởng ban. Các CTĐL phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành chức năng ở địa phương, tổ chức, đoàn thể như: UBMTTQ, Liên đoàn Lao động, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn thanh niên,… nhờ đó chương trình TKĐ không còn là hoạt động riêng của các CTĐL, mà đã trở thành hoạt động chung của chính quyền và đoàn thể nên đã có tác động hiệu quả hơn trong nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp (DN) và sâu rộng đến toàn xã hội, cụ thể:

TCTĐL thành phố Hồ Chí Minh đã tham mưu và được Thành ủy TP Hồ Chí Minh đưa công tác TKĐ vào hoạt động của các cấp ủy. Tổng công ty đã phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ, Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP Hồ Chí Minh triển khai Chương trình thi đua “Gia đình TKĐ năm 2011”, phối hợp với Đoàn TNCS thành phố Hồ Chí Minh tổ chức chương trình “Đoàn viên, thanh niên cùng gia đình thực hành TKĐ”, phối hợp với Đoàn TNCS thành phố Hồ Chí Minh khối DN Công nghiệp T.Ư tổ chức thực hiện công trình thanh niên “Tuyến đường kiểu mẫu TKĐ”. Riêng Tổng công ty có “Chương trình thi đua gia đình TKĐ năm 2011”: phấn đấu tiết kiệm 10% điện năng tiêu thụ các tháng 4, 5, 6-2011, tổng số tiền thưởng cho 10.240 hộ gia đình là 2,12 tỷ đồng.

TCTĐL miền nam triển khai mô hình phối hợp các tổ chức đoàn thể xã hội tại 21/21 tỉnh; CTĐL Hoàn Kiếm (TCTĐL thành phố Hà Nội) đã tranh thủ sự ủng hộ và được Quận ủy đưa công tác TKĐ vào hoạt động của các cấp ủy và đã tham mưu cho UBND quận thực hiện chương trình “Hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn quận”. CTĐL Đà Nẵng, Khánh Hòa (thuộc TCTĐL miền trung) đã phối hợp với UBMTTQ, Hội Liên hiệp Phụ nữ phát động phong trào sử dụng điện tiết kiệm thông qua chương trình “Mái nhà xanh trong nhân dân”; …

Nhiều địa phương, UBND tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành có sự tham gia tích cực của CTĐL kiểm tra việc thực hiện TKĐ trên địa bàn tập trung vào các công ty quản lý CSCC, các cơ quan HCSN, các đơn vị sản xuất, kinh doanh lớn. Cụ thể, các CTĐL thuộc TCTĐL miền trung trong sáu tháng đầu năm 2011 cùng đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra 1.235 lần, TCTĐL miền bắc 17.299 lần…

Các hoạt động tuyên truyền TKĐ từ Tập đoàn đến các TCTĐL/CTĐL được chú trọng ngay từ đầu năm. Với phương châm là tuyên truyền sâu rộng và liên tục trong cộng đồng, phối hợp đa dạng các hình thức, các phương tiện thông tin đại chúng từ T.Ư đến địa phương. Phối hợp Bộ Công thương và Quỹ bảo vệ thiên nhiên thế giới (WWF) tổ chức chiến dịch tuyên truyền TKĐ nhân chiến dịch Giờ Trái đất 2011 (tháng 3-2011); phát động cuộc thi về đề tài TKĐ dành cho các cơ quan báo chí, truyền hình trong sáu tháng mùa khô 2011; mời phóng viên các cơ quan báo chí, truyền hình đi thực tế để đưa tin, bài, thực hiện phóng sự tuyên truyền TKĐ…

Công tác TKĐ đã được EVN thực hiện có hiệu quả trong các lĩnh vực:

TKĐ trong chiếu sáng công cộng (CSCC) là lĩnh vực có chuyển biến rõ rệt. Đến nay, hầu hết lưới điện CSCC ở các đô thị đã được lắp hệ thống chiếu sáng tự động điều chỉnh, đóng cắt theo hẹn giờ, vì vậy việc cắt giảm lượng đèn chiếu sáng thực hiện thuận tiện và phù hợp với đặc điểm sinh hoạt và giao thông của từng địa phương. Các đơn vị quản lý CSCC, một mặt chú trọng cải tạo nâng cấp mạng điện, mặt khác quản lý chặt chẽ số lượng công-tơ theo dõi sản lượng điện CSCC. Các CTĐL đã tích cực vận động các chủ nhà hàng, cơ sở kinh doanh, công ty quảng cáo cắt giảm 50% sản lượng điện tiêu thụ dành cho các biển quảng cáo và trang trí vào giờ cao điểm. Kết quả điện năng tiêu thụ sáu tháng mùa khô năm 2011 trong CSCC giảm 27,29% so cùng kỳ, tiết kiệm 73.512.125 kW giờ điện.

TKĐ khối Cơ quan hành chính sự nghiệp (HCSN) đã có ý thức tiết kiệm trong sử dụng điện. Ngoài ra, các CTĐL đã thực hiện tốt công tác vận động tuyên truyền đã giúp cho lãnh đạo các cơ quan HCSN quan tâm nhiều đến việc TKĐ và áp dụng các biện pháp như thay thế bóng đèn bảo vệ, đèn chiếu sáng hành lang bằng đèn compact, tiết kiệm trong khối Cơ quan HCSN đạt 72.549.497 kW giờ điện.

TKĐ trong sinh hoạt hộ gia đình dân cư: Công tác vận động tuyên truyền TKĐ được các TCTĐL/CTĐL thực hiện tốt trên các phương tiện thông tin đại chúng, thông qua các phóng sự đăng trên báo, trên đài phát thanh, truyền hình, xe loa tuyên truyền, các kênh giao tiếp khách hàng, … Kết quả: điện năng tiêu thụ sáu tháng mùa khô năm 2011 trong sinh hoạt hộ gia đình dân cư giảm 1,79% so cùng kỳ, tiết kiệm 170.381.873 kW giờ điện.

TKĐ trong các doanh nghiệp sản xuất: Ngay từ những tháng đầu năm lãnh đạo các TCTĐL/CTĐL đã trực tiếp làm việc với các khách hàng sản xuất công nghiệp (nhất là đối với các khách hàng sử dụng công suất lớn như thép, xi-măng, hóa chất,…) về dự báo khả năng cấp điện năm 2011 và chính sách sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm của Chính phủ, đề nghị khách hàng thực hiện triệt để các biện pháp TKĐ và sử dụng điện phù hợp biểu đồ phụ tải thực tế. Tích cực tư vấn cho các DN thuộc danh mục cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm xây dựng kế hoạch TKĐ mỗi năm ít nhất 10%. Kết quả điện năng tiết kiệm đạt 251.437.513 kW giờ điện.

Bằng các giải pháp tích cực trên, các TCTĐL đã đạt nhiều kết quả TKĐ: điện năng tiết kiệm sáu tháng mùa khô năm 2011 đạt 567.881.008 kW giờ điện, bằng 1,61% tổng điện năng thương phẩm phục vụ trong nước sáu tháng đầu năm 2011. Các CTĐL đạt mức TKĐ cao như: Hải Phòng đã tiết kiệm được 18,35 triệu kW giờ điện (đạt 1,55% điện tiêu thụ sáu tháng đầu năm 2011), Bắc Giang 1,27 triệu kW giờ (1,37%), Đác Lắc 3,8 triệu kW giờ (1,3%),…

Nhiệm vụ và giải pháp cuối năm 2011

Từ nay đến cuối năm, EVN tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các Nghị quyết số 02, 11, và 77/NQ-CP của Chính phủ, Chỉ thị 171/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Tăng cường thực hiện TKĐ với mục tiêu tiết kiệm 10% lượng điện năng sử dụng trong sản xuất và 10% trong tiêu dùng. Năm 2011, phấn đấu tiết kiệm ít nhất 1% tổng lượng điện thương phẩm (960 triệu kW giờ điện). Từ kinh nghiệm của TP Hồ Chí Minh cho thấy, vai trò của UBND các cấp và các tổ chức xã hội rất quan trọng, nên Tập đoàn sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTĐL/CTĐL tích cực, chủ động phối hợp các cấp chính quyền địa phương, phát huy mạnh mẽ vai trò của các tổ chức, đoàn thể xã hội, duy trì cuộc vận động thực hành sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả trong mỗi gia đình, cụm dân cư và các DN, nhằm đẩy mạnh phong trào tiếp tục thực hành TKĐ trên tất cả các địa phương trong cả nước.

Đẩy mạnh các hoạt động, các hình thức tuyên truyền vận động TKĐ, kể cả trong các tháng mùa mưa. Các TCTĐL/CTĐL duy trì tốt các hoạt động phối hợp với báo, đài phát thanh và truyền hình của địa phương, thường xuyên cung cấp thông tin về tình hình sử dụng điện trên địa bàn. Đẩy mạnh việc phối hợp các tổ chức kinh tế – chính trị – xã hội trong cộng đồng các chương trình TKĐ phù hợp với hoàn cảnh của mỗi địa phương.

Tiếp tục tổ chức các đợt mời phóng viên các cơ quan báo chí, truyền hình đi thực tế để đưa tin, bài, thực hiện phóng sự tuyên truyền TKĐ; các TCTĐL/CTĐL tiếp tục thực hiện các hoạt động tư vấn, phối hợp kiểm tra từng lĩnh vực, như: sản xuất công nghiệp-xây dựng, CSCC, cơ quan HCSN, CSCC quảng cáo, hộ gia đình dân cư; duy trì đánh giá mức sử dụng điện của các cơ quan HCSN, các CTĐL duy trì việc báo cáo hằng tháng danh sách các cơ quan HCSN dùng điện chưa tiết kiệm với UBND các tỉnh, thành phố.

Đối với khu vực sản xuất công nghiệp – xây dựng, chú trọng duy trì công tác kiểm tra mức tiêu thụ điện, biểu đồ phụ tải trong sản xuất, kinh doanh của các cơ sở sản xuất công nghiệp; vận động các Ban Quản lý khu công nghiệp, các chủ DN TKĐ chiếu sáng trong khuôn viên, trong các tuyến đường nội khu công nghiệp; tư vấn cho các DN đầu tư trên địa bàn sử dụng các loại sản phẩm chiếu sáng TKĐ ngay từ khi xin cấp điện và bắt đầu xây dựng nhà xưởng.

Xây dựng kế hoạch tham gia các dự án, chương trình về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của Chính phủ, Bộ Công thương cho giai đoạn 2011-2015. Tiếp tục thực hiện tốt chương trình sử dụng bình đun nước bằng năng lượng mặt trời, giảm tỷ lệ tổn thất điện năng trên lưới điện truyền tải, phân phối và chống lấy cắp điện theo lộ trình đã được Bộ Công thương phê duyệt. Đặc biệt chú trọng giảm tổn thất điện năng khu vực tiếp nhận lưới điện hạ áp nông thôn từ hơn 25% xuống dưới 15% vào năm 2011 và xuống dưới 10% vào năm 2015.

Để thực hiện tốt công tác TKĐ, EVN kiến nghị Chính phủ ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách chương trình mục tiêu quốc gia cho các hoạt động sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả; Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1-1-2011, do đó Chính phủ sớm ban hành các văn bản hướng dẫn dưới Luật, là cơ sở pháp lý quan trọng để các hoạt động TKĐ có bước chuyển quan trọng trong các năm sắp tới.

Bộ Công thương chỉ đạo việc đăng ký chỉ tiêu và thực hiện các biện pháp TKĐ đối với các cơ sở sản xuất theo quy định của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời đẩy mạnh việc thực hiện kiểm toán năng lượng bắt buộc, trước mắt là kiểm toán các cơ sở sản xuất sử dụng năng lượng trọng điểm có công suất sử dụng điện từ 500 kW giờ điện trở lên hoặc có điện năng tiêu thụ hằng năm từ 3 triệu kW giờ điện trở lên.

Việc TKĐ trong khối văn phòng, cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập thụ hưởng kinh phí hoạt động từ nguồn ngân sách chưa thật sự có chuyển biến, nặng về hình thức và không được kiểm tra giám sát thường xuyên, thiếu chế tài gắn với trách nhiệm đối với người đứng đầu đơn vị. Do đó cần đặt mục tiêu thực hiện tiết kiệm ít nhất 10% chi phí điện năng (được xác định theo nhu cầu thực tế sử dụng hằng năm của cơ quan, đơn vị); cần quy định bắt buộc mang tính hành chính để thực hiện, trong đó có việc đưa công khai lên trang mạng để xã hội giám sát đối với công sở sử dụng điện lãng phí không thực hiện TKĐ.

Trong khi chúng ta vận động quảng bá cho các loại sản phẩm TKĐ thì lại không có biện pháp hạn chế dần dần việc một số DN tiếp tục sản xuất và tiêu thụ ở trong nước với số lượng lớn các loại đèn tròn sợi đốt, đèn huỳnh quang T10. Do đó EVN kiến nghị: Bộ Công thương có biện pháp để đến hết năm 2012, tất cả các công sở phải thay đèn không tiết kiệm bằng các loại đèn TKĐ (như thay loại đèn tròn bằng đèn compact; đèn T10 thành T8, T5;…); đến hết năm 2015 cấm sản xuất trong nước và nhập khẩu đèn tuýp T10, T12 và đèn tròn công suất lớn hơn 60W.

Hiện nay nhiều cơ sở sử dụng công nghệ lạc hậu, hệ thống thiết bị một số khu vực quá cũ, chưa được thay thế là nguyên nhân lãng phí, làm giảm hiệu quả sử dụng điện. Trong khi đó chế tài chưa đầy đủ, đủ mạnh và chưa đủ sức khuyến khích các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả. Vì vậy, Bộ Khoa học và Công nghệ cần tập trung mạnh và triển khai quyết liệt các giải pháp TKĐ, thì có thể tiết kiệm trung bình từ 20 đến 25% lượng điện năng tiêu thụ tại lĩnh vực này.

Các cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền theo Nghị quyết số 02/NQ-CP và Chỉ thị số 171/CT-TTg về tăng cường thực hiện TKĐ của Thủ tướng Chính phủ. UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành, chính quyền địa phương các cấp, các báo, đài địa phương giảm hoặc không tính phí phát tin, bài cho các nội dung tuyên truyền về TKĐ.