Cần trả lại dòng chảy suối Mỏ Dù

- Trong thời gian gần đây, trên địa bàn xã Vũ Lễ, tỉnh Lạng Sơn đã xảy ra hiện tượng ngập úng cục bộ, chia cắt giao thông trên quốc lộ 1B và khu dân cư thôn Hồng Vi, xã Vũ Lễ. Nguyên nhân gây ngập úng là do vị trí xây dựng công trình bể chứa xử lý nước thải tập trung dự án cụm công nghiệp Bắc Sơn 2 chắn ngang dòng suối, dẫn đến dòng chảy bị tắc cục bộ khi xảy ra mưa lớn.

Theo phản ánh của người dân, trong khu vực quy hoạch xây dựng cụm công nghiệp Bắc Sơn 2 tại thôn Hồng Vi có dòng suối Mỏ Dù. Vào mùa khô từ tháng 11 đến tháng 3 hằng năm, dòng suối này không có nước. Khi mưa to, suối có tác dụng tiêu thoát nước mặt vào hang Cát Tơ khu vực miệng hang núi đá Pò Đái, thôn Hồng Vi. 

Ông Hoàng Doãn Tiến, Trưởng thôn Hông Vi cho biết: Khi nhà đầu tư triển khai xây dựng hạng mục bể chứa khu xử lý nước thải tập trung chắn ngang dòng suối Mỏ Dù, bà con đã phản ánh đến nhà đầu tư cần điều chỉnh vị trí xây dựng bể chứa khu xử lý nước thải ra vị trí khác để không ảnh hưởng đến dòng chảy tiêu thoát nước của suối trong mùa mưa.

Ông Vũ Quang Hiển, Chủ tịch UBND xã Vũ Lễ cho biết: Khi dự án triển khai và xây dựng công trình bể xử lý nước thải tập trung, UBND xã đã nhận được phản ánh của Nhân dân lo ngại vị trí xây dựng sẽ gây cản trở dòng chảy nước mặt vào mùa mưa làm ngập úng cục bộ. Xã đã tiếp nhận và đề nghị chủ dự án di chuyển công trình xử lý nước thải tập trung sang vị trí khác nhằm bảo đảm an toàn cho công trình và không gây cản trở thoát nước mặt của suối.

Tuy nhiên, kiến nghị của bà con và UBND xã Vũ Lễ chưa được nhà đầu tư nghiên cứu rà soát và vẫn tiếp tục xây dựng công trình. Hậu quả là trận mưa lớn kéo dài cuối tháng 6/2025 đã khiến khu vực Cụm công nghiệp Bắc Sơn 2 và vị trí xây dựng bể chứa xử lý nước thải tập trung bị ngập úng cục bộ, giao thông bị chia cắt gần 1 ngày trên quốc lộ 1B tại Km 92+500.

Không những vậy, do vị trí xây dựng bể chứa khu xử lý nước thải tập trung chắn ngang dòng chảy đã khiến cho công trình bể chứa nước thải bị hư hỏng nặng do phải chịu áp lực dòng chảy lớn. Theo quan sát của phóng viên tại hiện trường, vị trí xây dựng công trình bể chứa xử lý nước thải cách miệng hang Cát Tơ núi đá Pò Đái khoảng 50m; một phần móng của công trình bị nước xói  làm rỗng chân đế công trình.

Đi ngược về phía thượng nguồn của dòng chảy, trong quá trình xây lắp, đơn vị thi công đã xây dựng đường công vụ lấp một nhánh suối (không đặt cống thoát nước), vì vậy khi trời mưa gây cản trở quá trình thoát nước mặt; vị trí lấp dòng chảy đã bị nước phá và cuốn trôi đất đá của đường công vụ tạm.  

Ông Triệu Đức Minh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Khi có thông tin về sự việc vị trí xây dựng hạng mục bể chứa xử lý nước thải tập trung tại cụm công nghiệp Bắc Sơn 2 cản trở dòng chảy, dẫn đến ngập úng cục bộ, sở đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra hiện trường và kiến nghị nhà đầu tư phá bỏ hệ thống bể chứa xử lý nước thải tập trung đang xây dựng để trả lại dòng chảy cho dòng suối. 

Đại diện chủ đầu tư - ông Nguyễn Ngọc Sơn, Giám đốc dự án Công ty Cổ phần Đầu tư TDG GLOBAL cho biết: Sau khi nhận được kiến nghị của Sở Nông nghiệp và Môi trường, nhà đầu tư đã làm việc với nhà thầu thi công để thống nhất phương án xử lý công trình bể chứa khu xử lý nước thải tập trung tại dự án. Theo đó, dự kiến đến giữa tháng 8/2025, nhà thầu sẽ phá bỏ công trình để trả lại dòng chảy và tìm vị trí khác để xây dựng. Đồng thời nhà đầu tư sẽ thực hiện điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng hạng mục hạ tầng kỹ thuật để bảo đảm dự án được thực hiện theo đúng quy định pháp luật về đầu tư xây dựng.

Dự án cụm công nghiệp Bắc Sơn 2 có diện tích hơn 24 ha, công trình khu xử lý nước thải tập trung được thiết kế xây dựng với công suất 600m3/ngày đêm để thu gom, xử lý nước thải đạt theo QCVN 40:2011/BTNMT. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 285 tỷ đồng, đến nay dự án đã hoàn thành giải phóng mặt bằng và nhà đầu tư đang thực hiện xây lắp các hạng mục, trong đó có hạng mục khu xử lý nước thải tập trung.

Hiện đang là cao điểm của mùa mưa bão, việc nhà đầu tư sớm triển khai phá bỏ hạng mục công trình khu xử lý nước thải tập trung đang xây dựng dở dang là hợp lý để trả lại dòng chảy cho dòng suối. Không những thế đây cũng là giải pháp duy nhất để dự án khi đưa vào khai thác không bị ngập úng cục bộ sau này.