Rò rỉ cuộc gọi với ông Hun Sen, Thủ tướng Thái Lan đối mặt lời kêu gọi từ chức

Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra đang đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng đòi bà từ chức, sau khi một đoạn ghi âm cuộc gọi với ôngHun Sen bị rò rỉ.

Liên minh cầm quyền do đảng Pheu Thai của bà Paetongtarn dẫn dắt đang đứng trước nguy cơ sụp đổ, đẩy đất nước vào vòng xoáy bất ổn chính trị mới trong bối cảnh chính phủ đang nỗ lực phục hồi nền kinh tế đang trì trệ và tìm cách tránh các mức thuế trừng phạt thương mại nghiêm khắc từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Vào tối 18/6, đảng Bhumjaithai – đối tác lớn nhất trong liên minh – tuyên bố rút lui, cho rằng hành vi của bà Paetongtarn trong cuộc gọi bị rò rỉ đã "làm tổn hại đến danh dự quốc gia và quân đội Thái Lan".

Việc Bhumjaithai rút 69 nghị sĩ khỏi liên minh khiến bà Paetongtarn chỉ còn nắm giữ đa số mong manh trong Quốc hội. Một cuộc tổng tuyển cử sớm có vẻ đang đến gần – chỉ hai năm sau cuộc bầu cử gần nhất vào tháng 5/2023.

Hai đảng trong liên minh là đảng Thống nhất Quốc gia Thái Lan (United Thai Nation) và Dân chủ (Democrat Party) sẽ tổ chức các cuộc họp khẩn cấp trong ngày 19/6 để quyết định lập trường. Nếu một trong hai rút lui, chính phủ của bà Paetongtarn gần như chắc chắn sụp đổ, mở đường cho một cuộc bầu cử mới hoặc một nỗ lực thành lập liên minh mới của các đảng khác.

Làn sóng kêu gọi từ chức

Đảng đối lập chính – đảng Nhân dân – vốn giành được nhiều ghế nhất trong cuộc bầu cử 2023 nhưng bị các thượng nghị sĩ bảo thủ ngăn cản thành lập chính phủ, đã lên tiếng kêu gọi bà Paetongtarn tổ chức bầu cử.

Lãnh đạo đảng Nhân dân Natthaphong Ruengpanyawut tuyên bố: “Những gì xảy ra hôm qua là một cuộc khủng hoảng lãnh đạo, phá vỡ lòng tin của người dân. Người dân muốn một chính phủ thực sự có năng lực giải quyết vấn đề – và cách duy nhất để đạt được điều đó là có một chính phủ hợp pháp".

Trong khi đó, đảng Palang Pracharath – lực lượng từng cầm quyền cho đến năm 2023 và hiện do Tướng Prawit Wongsuwan đứng đầu (người từng hậu thuẫn cuộc đảo chính năm 2014 chống lại dì của bà Paetongtarn là Yingluck) – cũng kêu gọi bà từ chức.

Trong tuyên bố, đảng này nói rằng đoạn ghi âm cho thấy bà Paetongtarn “yếu kém, thiếu kinh nghiệm và không đủ năng lực để đảm bảo an ninh quốc gia”.

Hàng trăm người biểu tình phản đối chính phủ, bao gồm cả những cựu thành viên của phong trào “áo vàng” bảo hoàng phản đối ông Thaksin trong những năm 2000, đã tập trung bên ngoài Tòa nhà Chính phủ, yêu cầu bà Paetongtarn từ chức.

Nội dung cuộc gọi bị rò rỉ

Trong đoạn ghi âm, bà Paetongtarn được nghe thấy đang thảo luận về tranh chấp biên giới đang diễn ra với ông Hun Sen – người đã từ chức Thủ tướng Campuchia năm 2023 sau 40 năm nắm quyền, nhưng vẫn có ảnh hưởng lớn.

Bà gọi ông Hun Sen là “chú” và đề cập đến Tư lệnh quân khu 2 (phụ trách vùng đông bắc Thái Lan) là “đối thủ của chính phủ”, phát ngôn vấp phải chỉ trích dữ dội trên mạng xã hội, đặc biệt trên các trang chính thức của đảng Pheu Thai và Quân đội Hoàng gia Thái Lan.

Giới quân sự Thái từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong chính trị nước này, và các chính trị gia thường phải rất cẩn trọng để không làm mất lòng họ. Vương quốc này từng trải qua 12 cuộc đảo chính kể từ khi chấm dứt chế độ quân chủ tuyệt đối vào năm 1932, và khủng hoảng hiện tại đã dấy lên đồn đoán rằng một cuộc đảo chính mới có thể xảy ra.

Liên minh bất ổn

Ở tuổi 38, bà Paetongtarn lên nắm quyền vào tháng 8/2024, dẫn đầu một liên minh mong manh giữa Pheu Thai và các đảng bảo thủ, thân quân đội – những lực lượng từng đối đầu gay gắt với cha bà suốt hai thập kỷ qua.

Những căng thẳng âm ỉ trong liên minh bùng phát dữ dội tuần qua, khi Pheu Thai tìm cách giành lại chức Bộ trưởng Nội vụ từ tay lãnh đạo Bhumjaithai là ông Anutin Charnvirakul – người lập tức phản đối kịch liệt.

Việc Bhumjaithai rút lui khiến liên minh do Pheu Thai dẫn dắt chỉ còn nhỉnh hơn mức 248 phiếu cần thiết để chiếm đa số rất nhỏ.