Quyết xử lý doanh nghiệp nhập khẩu phế liệu không đúng quy định

Ảnh: VGP/Anh Minh

Theo báo cáo mới nhất từ Tổng cục Hải quan, đến cuối tháng 7 tại cảng Cát Lái – TP. Hồ Chí Minh đang tồn 3.579 container chứa phế liệu. Trong đó số container đã lưu tại cảng từ 30 – 90 ngày là 594 container; quá 90 ngày là 2.423 container; số container còn lại là chưa quá 30 ngày.

Còn tại cảng Hải Phòng, container tồn là 1.485 (trong đó 1.342 container là phế liệu nhựa, tăng thêm 228 container so với ngày 5/6/2018). Có 632 container lưu lại tại cảng từ 30 – 90 ngày; 853 container đã lưu tại cảng quá 90 ngày.

Đáng chú ý nhiều lô hàng phế liệu nhập khẩu không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất nên doanh nghiệp không đến làm thủ tục hải quan hoặc không được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan dẫn đến tình trạng có một lượng lớn các loại phế liệu nhập khẩu đang tồn đọng tại các cảng biển Việt Nam.

Phía Bộ Công Thương cũng từng đưa ra giải thích từ đầu năm 2017 đến nay kinh tế Việt Nam tăng trưởng mạnh trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, thu thu hút đầu tư đã kéo theo nhu cầu sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.

Chính vì thế, doanh nghiệp trong nước đã tăng cường nhập khẩu phế liệu để sản xuất có nguồn gốc từ rất nhiều nước khác nhau.

Tuy nhiên vấn đề đặt ra các nhiều chủ hàng hoặc doanh nghiệp nhập khẩu không đến làm thủ tục thông quan. Lý do được chỉ ra doanh nghiệp chưa có giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất nhưng vẫn ký hợp đồng mua bán phế liệu.

Tổng cục Hải quan cũng cho biết, căn cứ kết quả điều tra xác minh và những chứng cứ, tài liệu đã thu thập được về vụ việc vi phạm của Công ty TNHH dịch vụ thương mại xuất nhập khẩu Đức Đạt, MST: 2700784265 (Công ty Đức Đạt). Cụ thể cơ quan Hải quan xác định: Từ ngày 21/7/2017 đến 22/11/2017 Công ty Đức Đạt đã sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả gồm Giấy chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu số 1094/GCN-STNMT ngày 14/9/2015 và các văn bản Thông báo lô hàng phế liệu nhập khẩu để kiểm tra, thông quan để nhập khẩu qua cảng Sài Gòn Khu vực 1, Khu vực 3 – TPHCM và cảng Cái Mép, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 635 tờ khai với tổng khối lượng là 13.046,252 kg, tổng trị giá theo khai báo 35,5 tỷ đồng.

Hiện nay Cục Điều tra chống buôn lậu- Tổng Cục Hải quan đang chủ trì triển khai kế hoạch “Điều tra, xác minh, xử lý vi phạm trong hoạt động nhập khẩu phế liệu”, tổ chức điều tra, xác minh các trường hợp có dấu hiệu nghi vấn trong hoạt động nhập khẩu phế liệu từ 1/2016 đến 5/2018 và xử lý các trường hợp vi phạm theo qui định của pháp luật, tập trung vào đấu tranh làm rõ các hành vi vi phạm làm giả giấy xác nhận khẩu phế liệu, sửa chữa thời gian thực hiện, khối lượng, chủng loại phế liệu được xác nhận nhập khẩu, làm giả, sửa chữa thông báo nhập khẩu phế liệu của các cơ quan có thẩm quyền.

Phía Tổng cục Hải quan cũng cho biết sẽ thông báo cho các hãng tàu vận chuyển hàng hóa, doanh nghiệp kinh doanh cảng về việc không cho phép dỡ hàng xuống cảng đối với hàng hóa có thông tin trên bản lược khai hàng hóa (manifest) là chất thải; đồng thời yêu cầu hãng tàu vận chuyển hàng hóa đó ra khỏi lãnh thổ Việt Nam và xử lý theo quy định.

Tình trạng nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam thời gian qua diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ về tình hình nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam và các giải pháp quản lý.

Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ liên quan tiếp thu ý kiến để ngăn chặn tốt hơn nữa tình trạng nhập phế liệu được đánh giá là nghiêm trọng, nhất là số phế liệu nhập về đang tồn đọng tại các cảng hiện nay. Đây là vấn đề cần kiểm điểm, rút kinh nghiệm nghiêm túc.

Phải tăng cường phối hợp các cấp, các ngành trong việc ngăn chặn phế liệu vào Việt Nam, không để Việt Nam trở thành bãi thải, ảnh hưởng đến môi trường, cuộc sống nhân dân. Vì vậy, cần phân công trách nhiệm rõ ràng về vấn đề này.

Thủ tướng nêu rõ, cần điều tra, xử lý, truy đến cùng các container phế liệu đã vào Việt Nam mà không có người nhận, chiếm không gian lớn tại các cảng; làm rõ nguyên nhân, khởi tố một số vụ vi phạm luật môi trường, nhập phế liệu trái phép vào Việt Nam để răn đe. Thủ tướng cũng đã có những chỉ đạo cụ thể các bộ ngành như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính, Bộ Công thương, tăng cường phối hợp rà soát.

Sau cuộc họp, Thủ tướng nhất trí, cần ban hành Chỉ thị của Thủ tướng về vấn đề này, là văn bản quan trọng để Bộ Tài nguyên và Môi trường, các bộ, ngành liên quan, các địa phương trong cả nước thực hiện; do đó, cần viết dễ hiểu, dễ vận dụng, làm rõ trách nhiệm từng cấp, từng ngành./.

Theo baochinhphu