Quân sự thế giới hôm nay (7-8): Vì sao Croatia đưa xe tăng Leopard 2 vào biên chế?

Quân sự thế giới hôm nay (7-8) có những nội dung sau: Croatia lần đầu tiên đưa xe tăng Leopard 2 vào biên chế; Pháp kiểm tra năng lực tàu đánh chặn không người lái UHSI32 MkII; Thái Lan chọn mua tiêm kích JAS‑39 Gripen E/F.

* Croatia lần đầu tiên đưa xe tăng Leopard 2 vào biên chế

Trong cuộc duyệt binh mới đây diễn ra tại Thủ đô Zagreb, Croatia đã chính thức giới thiệu xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2A4HRV, đánh dấu sự xuất hiện đầu tiên của nền tảng Leopard 2 trong Lực lượng vũ trang Croatia. Tính đến thời điểm hiện tại, quốc gia này mới chỉ nhận được 2 chiếc Leopard, chủ yếu dùng cho hoạt động huấn luyện và trình diễn. Hai xe này sẽ hoạt động tạm thời cho tới khi Croatia tiếp nhận 50 chiếc Leopard 2A8 từ Đức vào năm 2027.

Được phát triển dựa trên dòng Leopard 2A4 do Đức sản xuất trong giai đoạn 1985–1992, Leopard 2A4HRV giữ thiết kế tháp pháo dạng đứng, không trang bị giáp nghiêng như các biến thể nâng cấp sau này như Leopard 2A5, 2A6 hay 2A8. Xe được trang bị pháo chính Rheinmetall L/44 120mm, hệ thống điều khiển hỏa lực kỹ thuật số, thiết bị quan sát ngày đêm, máy đo xa laser. Động cơ diesel MTU MB 873 Ka-501 công suất 1.500 mã lực cho phép xe đạt tốc độ tối đa 70km/giờ, tầm hoạt động khoảng 450–500km, trọng lượng chiến đấu xấp xỉ 55 tấn.

Hai chiếc 2A4HRV được bàn giao là một phần của thỏa thuận quân sự giữa Croatia và Đức được ký vào cuối năm 2024. Theo đó, Đức sẽ cung cấp 50 xe tăng Leopard 2A8 cho Croatia từ năm 2027, nhằm giúp nước này hiện đại hóa lực lượng thiết giáp. Hiện tại, Croatia không vận hành bất kỳ phiên bản Leopard nào khác ngoài hai chiếc 2A4HRV này.

Dù không được cấu hình cho tác chiến và thiếu các hệ thống bảo vệ hiện đại, Leopard 2A4HRV vẫn đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn chuyển tiếp của Croatia, giúp lực lượng kỹ thuật và binh sĩ nước này làm quen với khung gầm Leopard, học cách bảo trì cơ bản và vận hành thiết bị.

Trước đó, do hạn chế tài chính, kế hoạch mua Leopard 2 của Croatia vào các năm 2014 và 2015 không thành và lực lượng lục quân nước này tiếp tục sử dụng xe tăng M-84A4 “Sniper”, biến thể cải tiến của T-72, với nâng cấp về hệ thống điều khiển hỏa lực và liên lạc.

* Pháp kiểm chứng năng lực tàu đánh chặn không người lái UHSI32 MkII

Tập đoàn CMN Naval vừa tổ chức một cuộc trình diễn trên biển nhằm kiểm chứng năng lực vận hành của tàu đánh chặn không người lái UHSI32 MkII.

Trong buổi trình diễn, UHSI32 MkII đã thực hiện hàng loạt kịch bản tác chiến mô phỏng sát với thực tiễn, từ điều hướng tự động trong điều kiện biển thay đổi, phát hiện và tránh vật cản theo thời gian thực, đến đánh chặn và bám bắt mục tiêu mặt nước. Toàn bộ hoạt động điều khiển và quản lý nhiệm vụ được thực hiện từ trung tâm chỉ huy mặt đất thông qua giao diện kỹ thuật số bảo mật. Tàu cũng trình diễn khả năng cơ động với tốc độ trên 74km/giờ, cho thấy sự linh hoạt, hiệu suất nhiên liệu và đáp ứng tác chiến trong môi trường ven bờ.

UHSI32 MkII là phiên bản không người lái của tàu đánh chặn HSI32 MkII đã được chứng minh năng lực trong tác chiến, được thiết kế lại để vận hành tự động hoặc điều khiển từ xa. Với chiều dài 32m, thân tàu làm bằng vật liệu composite giúp giảm phản xạ tín hiệu radar và tăng hiệu quả thủy động học. Hai động cơ diesel công suất cao kết hợp với hệ thống đẩy phản lực nước cho phép tàu đạt tốc độ 83km/giờ. Tàu có thể mang nhiều loại cảm biến, vũ khí và thiết bị chuyên dụng nhờ thiết kế sàn mô-đun linh hoạt.

So với phiên bản có người lái, UHSI32 MkII loại bỏ các hệ thống bảo vệ an toàn cho con người, tăng không gian chứa tải trọng, tăng thời gian hoạt động. Tàu đặc biệt phù hợp cho các nhiệm vụ nguy hiểm, trong vùng biển tranh chấp hoặc bị đối phương kiểm soát.

Về chiến thuật, phiên bản không người lái có thể triển khai như một nút cảm biến tiền phương trong mạng lưới giám sát hàng hải, hoặc hoạt động độc lập như tàu đánh chặn tự động. Thêm vào đó, UHSI32 MkII còn có thể phối hợp tác chiến trong mô hình đội hình hỗn hợp người – máy, đóng vai trò hộ tống hoặc trinh sát cho các chiến hạm lớn, qua đó nhân đôi hiệu quả và tăng nhịp độ tác chiến. Khả năng thực hiện nhiệm vụ giám sát liên tục trong thời gian dài với yêu cầu hậu cần tối giản cũng mang lại lợi thế về mặt tối ưu lực lượng và hiệu quả ngân sách.

* Thái Lan chọn mua tiêm kích JAS‑39 Gripen E/F

Không quân Hoàng gia Thái Lan vừa thông báo kế hoạch mua tiêm kích đa nhiệm JAS-39 Gripen E/F nhằm hiện đại hóa lực lượng và tăng cường năng lực phòng không. Lô 4 chiếc đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao vào năm 2029, trong khi các đợt tiếp theo sẽ kéo dài đến năm 2030.

Hiện tại, Thái Lan đang vận hành 12 chiếc Gripen C/D, được bàn giao từ 2011–2013. Đây là những nền tảng chủ lực trong nhiệm vụ phòng không, tuần tra biển và diễn tập chung, được tích hợp với máy bay cảnh báo sớm Saab 340 AEW&C và hệ thống chỉ huy – kiểm soát hiện đại.

Là phiên bản nâng cấp, Gripen E/F được trang bị động cơ GE F414G cho lực đẩy lớn hơn 20% so với Gripen C. Máy bay còn tích hợp radar mảng pha quét điện tử chủ động Raven ES-05 tiên tiến, giúp tăng khả năng phát hiện và theo dõi các mục tiêu có tiết diện phản xạ tín hiệu radar thấp. Nền tảng này còn được trang bị cảm biến hồng ngoại Skyward-G giúp phát hiện mục tiêu trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp. Với khả năng mang nhiên liệu nhiều hơn, Gripen E có tầm hoạt động xa và thời gian bay lâu hơn.

Phiên bản hai chỗ ngồi Gripen F được thiết kế riêng cho huấn luyện. Cả hai phiên bản đều có khả năng mang nhiều loại vũ khí dẫn đường chính xác, bao gồm tên lửa không đối không tầm xa ngoài tầm nhìn Meteor, giúp tăng đáng kể năng lực tác chiến.