Phát huy tiềm năng, tăng cường hợp tác đầu tư trong lĩnh vực xây dựng giữa Việt nam và Cuba

Trong khuôn khổ của kỳ họp thứ 41 Ủy ban liên chính phủ Việt Nam-Cuba tại tại thủ đô La Habana nước Cộng hòa Cuba từ ngày 11-15/4, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị và đoàn công tác đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Xây dựng Cuba Rene Mesa Villafana và các đơn vị, doanh nghiệp xây dựng Cuba.

Tại cuộc làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đã nhấn mạnh ý nghĩa của chuyến công tác lần này khi tham gia đoàn Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trần Lưu Quang thăm chính thức Cộng hòa Cuba và cùng đồng vai trò Chủ tịch Ủy ban liên chính phủ Việt Nam-Cuba với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Cuba Ricardo Cabrisas Ruíz chủ trì Kỳ họp lần thứ 41 Ủy ban liên chính phủ Việt Nam-Cuba.

Cuộc hội đàm giữa hai Bộ trưởng Bộ Xây dựng Việt Nam và Cuba nhằm trao đổi về kết quả hợp tác trong lĩnh vực xây dựng và kế hoạch trong thời gian tới. Nhắc lại mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định: Về hợp tác trong lĩnh vực xây dựng, trong năm vừa qua, Bộ Xây dựng Việt Nam và Bộ Xây dựng Cuba đã thực hiện trao đổi đoàn, trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm về quản lý phát triển ngành xây dựng, trao đổi về giải pháp hỗ trợ thúc đẩy hợp tác thực chất giữa doanh nghiệp xây dựng hai nước.

Mối quan hệ, hợp tác giữa hai Bộ đã mang lại những kết quả tích cực: Tổng Công ty Viglacera và Tổng Công ty Phát triển nhà và đô thị (HUD) đã tạo điều kiện thuận lợi để Công ty Dinvai Việt Nam tham gia cung cấp dịch vụ tư vấn giám sát tại một số dự án tại Việt Nam; Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama) đã cử đoàn chuyên gia kỹ thuật sang Cuba khảo sát thực tế một số nhà máy xi-măng và đưa ra đề xuất giải pháp nhằm cải tạo, khôi phục, nâng cao hiệu quả sản xuất của các nhà máy xi măng này; Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (VICEM) đã thăm và khảo sát thực tế tại nhà máy xi-măng ở tỉnh Artemisa, Cuba. Đoàn doanh nghiệp Cuba gồm Công ty Dinvai Cuba; Tập đoàn Geicon đã có buổi làm việc với VICEM Việt Nam trao đổi về kế hoạch hợp tác. VICEM Việt Nam và GECEM Cuba đã thống nhất kế hoạch hợp tác 2024-2025, trong đó có hỗ trợ đào tạo cán bộ kỹ thuật ngành xi-măng Cuba tại Việt Nam.

Tại cuộc hội đàm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị và các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại Cuba cũng nêu một số khó khăn đang gặp phải, cụ thể như Liên doanh SanVig (Liên doanh giữa doanh nghiệp Cuba và Viglacera), mặc dù hai bên đã cùng nỗ lực thực hiện nhưng chưa đạt được kết quả như mong muốn. Các nhà máy gạch và sứ vệ sinh đều hoạt động dưới công suất do tình trạng thiếu điện, thiếu nguyên nhiên vật liệu phục vụ sản xuất…

Cùng với chia sẻ những khó khăn mà Cuba đang gặp phải, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị mong muốn hai Bộ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ các doanh nghiệp hai bên để thúc đẩy, tăng cường hợp tác chặt chẽ, thiết thực, hiệu quả trong lĩnh vực xây dựng. Đối với những khó khăn của Liên doanh SanVig, đề nghị đồng chí Bộ trưởng Bộ Xây dựng Cuba Rene Mesa Villafana quan tâm ưu tiên giải quyết cung cấp đủ điện, nguyên nhiên vật liệu cho các nhà máy để bảo đảm ổn định sản xuất, chất lượng sản phẩm.

Tại cuộc hội đàm, các doanh nghiệp Việt Nam tham gia đầu tư tại Cuba cũng chia sẻ những kết quả đầu tư và đề xuất giải pháp để thúc đẩy hợp tác đầu tư mang lại hiệu quả trên tinh thần tương hỗ, hai bên cùng có lợi.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc Viglacera cho biết: Nhà máy liên doanh SanVig do Viglacera đầu tư tại Cuba đã được các cơ quan của Cuba quan tâm, dành cho nguồn nguyên-nhiên liệu phục vụ cho sản xuất. Thị trường rất tốt, sản phẩm làm ra đến đâu hết đến đó, ngoài phục vụ nhu cầu trong nước, Cuba còn xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài. Nếu được quan tâm giải quyết khó khăn, cung cấp điện ổn định để duy trì hoạt động, nhà máy sẽ là nguồn thu ngoại tệ tốt cho Cuba, đây sẽ là hình mẫu trong hợp tác đầu tư với Cuba.

Ông Nguyễn Việt Hùng, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị HUD cũng cho biết: HUD và Công ty xây dựng Dinvai Cuba đã ký thỏa thuận hợp tác dựa trên cơ sở tương hỗ, đôi bên cùng có lợi. Theo thỏa thuận, Công ty Dinvai sẽ cung cấp thông tin, hồ sơ tài liệu về cơ hội đầu tư bất động sản như nhà ở, khách sạn, sân golf cho phía HUD để nghiên cứu quyết định đầu tư. HUD sẽ mời Dinvai tham gia các gói thầu tư vấn xây dựng phù hợp với năng lực của Dinvai và pháp luật của Việt Nam.

Đến nay theo thỏa thuận hợp tác đã có những bước đầu, HUD đã giao cho Dinvai 6 hợp đồng tư vấn giám sát với giá trị 2,7 tỷ đồng. Dự kiến năm 2024 sẽ giao tiếp 2 hợp đồng tư vấn cho Dinvai. Dinvai có năng lực thực hiện tốt, cán bộ có năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm cao, có thể tham gia gói thầu lớn hơn thông qua hình thức đấu thầu. HUD sẽ hỗ trợ Dinvai tham gia các gói thầu tư vấn lớn.

Ông Hồ Văn Hà, Giám đốc Sở Xây dựng Đồng Nai cũng giới thiệu tiềm năng và cơ hội đầu tư về xây dựng các khu công nghiệp, các khu đô thị mới và nhất là về nhà ở, trong đó có nhà ở xã hội tại Đồng Nai, mong muốn phía Cuba chia sẻ kinh nghiệm về quy hoạch, về quản lý xây dựng, cấp phép xây dựng và phát triển nhà ở. Ông Hồ Văn Hà khẳng định: Đồng Nai đang rất quan tâm và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, thông qua doanh nghiệp liên doanh giữa HUD và Dinvai có thể tham gia các dự án đầu tư xây dựng tại Đồng Nai, nhất là Cuba có các chuyên gia giỏi trong lĩnh vực tư vấn xây dựng.

Với chức năng tham mưu về chính sách, Cục trưởng Cục Quản lý Hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng Hoàng Anh Tuấn cũng chia sẻ: Tiêu biểu cho hợp tác giữa hai ngành xây dựng Việt Nam-Cuba là những công trình như bệnh viện tại Đồng Hới, các con đường của Việt Nam do các kỹ sư Cuba giám sát xây dựng; các sản phẩm quy hoạch tại một số địa phương của Việt Nam. Ngành xây dựng Cuba có thế mạnh về thiết kế xây dựng, tư vấn-giám sát quy hoạch, xây dựng nên mong muốn Cuba cử chuyên gia tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thiết kế, giám sát, quản lý cấp phép xây dựng, tư vấn quy hoạch. Với sự chỉ đạo cụ thể của hai Bộ, Cục Quản lý hoạt động xây dựng sẽ nghiên cứu tháo bỏ rào cản về năng lực xây dựng của các doanh nghiệp Cuba tại Việt Nam để các doanh nghiệp Cuba tham gia nhiều dự án tại Việt Nam hơn.

Tại cuộc hội đàm, Bộ trưởng Xây dựng Cuba Rene Mesa Villafana đánh giá cao những kết quả và sự nỗ lực của các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại Cuba: Đối với liên doanh San Vig do Viglacera đầu tư tại Cuba được Bộ Xây dựng Cuba coi như doanh nghiệp thuộc Bộ, đây là dự án trọng điểm, có tầm quan trọng của Cuba với mục tiêu sản xuất 3 triệu m2 gạch, 250 nghìn sản phẩm sứ vệ sinh/năm và xây dựng nhà máy sản xuất 3 triệu sản phẩm gạch lát/năm.

Do Cuba ưu tiên nguồn nhiên liệu cho người dân nên các nhà máy sản xuất xảy ra tình trạng thiếu nhiên liệu ảnh hưởng đến sản xuất cũng như vận chuyển hàng hóa. Cuba đã nỗ lực hết sức để hiện thực hóa các thỏa thuận hợp tác, đưa các dự án vào hoạt động có lợi nhuận, nhưng thực tế chưa đạt mong muốn của hai bên. Hai bên sẽ tiếp tục khắc phục khó khăn, thời gian tới Cuba sẽ tháo gỡ khó khăn về nhiên liệu, có những thỏa thuận với nhiều nước về cung cấp nhiên liệu để tái khởi động hoạt động sản xuất. Trong tháng 4 sẽ cung cấp được dầu cho các nhà máy để giải quyết khó khăn. Ngoài ra, Cuba đã đưa ra giải pháp mở tài khoản tại các nước Cuba xuất khẩu sản phẩm để thu được ngoại tệ; đẩy mạnh hợp tác để đưa sản phẩm Viglacera sản xuất tại Cuba và sản xuất tại Việt Nam sang các nước vùng Caribe.

Bộ trưởng Rene Mesa Villafana cũng khẳng định: Thỏa thuận hợp tác đã được ký kết giữa Tổng công ty Dinvai và HUD đã mang lại cho Cuba những hợp đồng tư vấn xây dựng tại Việt Nam rất có ý nghĩa trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, duy trì hoạt động của doanh nghiệp Cuba tại Việt Nam. Thực tế, ngành xây dựng Cuba đã tham gia hợp tác, có mặt tại Việt Nam hơn 30 năm nay, hiện nay doanh nghiệp Cuba cũng tham gia 2 dự án đường giao thông tại Việt Nam, tuy nhiên hết năm 2024 dự án sẽ kết thúc.

Hiện, Tổng công ty Dinvai đã có văn phòng đại diện tại Việt Nam. Đây là doanh nghiệp tiêu biểu của Bộ Xây dựng Cuba, có đội ngũ chuyên gia kỹ sư chuyên nghiệp.

Bộ trưởng Rene Mesa Villafana cũng cho biết: Với sự đóng góp của hơn 14 nghìn cán bộ kỹ sư chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch, nhà ở, đô thị, giao thông là nền tảng đóng góp cho quá trình phát triển mà kết quả cách mạng Cuba đã mang lại. Ngoài Tổng Công ty Dinvai, có một hệ thống các doanh nghiệp liên quan lĩnh vực xây dựng khác sẵn sàng tham gia, mở rộng lĩnh vực hợp tác giữa Cuba và Việt Nam. Mặc dù Cuba gặp nhiều khó khăn nhưng các chuyên gia, kỹ sư luôn cập nhật được các tiêu chuẩn quốc tế nên mong muốn hai bên khai thác được các tiềm năng, tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp xây dựng Cuba và Việt Nam.

Đặc biệt nhà ở xã hội là một trong các lĩnh vực ưu tiên của Cuba và đã có các dự án nhà ở xã hội nên có thể đề xuất với tỉnh Đồng Nai về hợp tác phát triển nhà ở xã hội. Cuba đã có chương trình làm việc, trao đổi kinh nghiệm với Thành phố Hồ Chí Minh nên có thể chia sẻ kinh nghiệm với Đồng Nai ngay về vấn đề này.

Đối với hợp tác với các đơn vị chức năng của Bộ Xây dựng, hai bên có thể tổ chức các cuộc trao đổi để đưa ra các ý tưởng, đề xuất các vấn đề có thể hợp tác với nhau. Bộ Xây dựng Cuba sẽ đưa ra hồ sơ các dự án tiềm năng phát triển để giới thiệu, mong muốn có sự hợp tác với nhiều doanh nghiệp của Việt Nam, trong đó có các dự án cải tạo, sửa chữa và xây dựng nhà máy xi-măng; các dự án sửa chữa, xây dựng các khách sạn của Cuba... Bộ trưởng Xây dựng Cuba Rene Mesa Villafana khẳng định sẽ luôn đồng hành, sẵn sàng hợp tác, giúp đỡ với các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình tham gia đầu tư, hợp tác tại Cuba.

Đáp lại những đề xuất của Bộ trưởng Xây dựng Cuba, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đánh giá: Tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Cuba còn rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng. Bộ Xây dựng Việt Nam rất mong muốn thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam tham gia hợp tác đầu tư tại Cuba cũng như các doanh nghiệp Cuba đầu tư tại Việt Nam. Các doanh nghiệp, dự án của Việt Nam đang đầu tư tại Cuba nếu tháo gỡ được khó khăn, đi vào hoạt động hiệu quả sẽ góp phần thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam-Cuba, làm tăng niềm tin động lực để các doanh nghiệp tiếp tục mở rộng sản xuất, đầu tư tại Cuba, thu hút nhiều nhà đầu tư của Việt Nam đến Cuba.

Bộ Xây dựng Việt Nam đã giao cho các cơ quan chức năng để tổng hợp, xem xét, xử lý kiến nghị của Tổng công ty Dinvai về các dự án giao thông tại Việt Nam; giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp Việt Nam tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia các dự án tư vấn; giao nhiệm vụ cho Cục Hoạt động xây dựng rà soát, xem xét tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Dinvai hoạt động tại Việt Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đồng tình với những đề xuất hợp tác mới của Cuba cụ thể như việc cải tạo, sửa chữa xây dựng các dự án nhà máy xi-măng; các lĩnh vực liên quan đến thế mạnh của Tổng Công ty Lắp máy Lilama; các dự án phát triển du lịch, bất động sản... Đây chính là đề xuất cụ thể để mối quan hệ hợp tác giữa Bộ Xây dựng Việt Nam và Bộ Xây dựng Cuba ngày càng thực chất và hiệu quả. Kết quả mang lại của sự hợp tác giữa hai Bộ sẽ góp phần tăng cường mối quan hệ hợp tác truyền thống, đặc biệt giữa Cuba và Việt Nam, ngày càng khẳng định hơn nữa tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt anh em giữa Việt Nam và Cuba do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Fidel Castro gây dựng và các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước tiếp tục dày công vun đắp.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị mong muốn trong thời gian tới đồng chí Bộ trưởng Xây dựng Cuba và đoàn công tác sẽ sớm sang làm việc tại Việt Nam, trong đó có cuộc khảo sát, trao đổi với tỉnh Đồng Nai. Trong thời gian tới các đơn vị chức năng, các doanh nghiệp của hai Bộ sẽ có các cuộc trao đổi để xử lý các vấn đề cụ thể, triển khai các nội dung đã được thống nhất giữa hai bên.