Pháp kêu gọi EU tự chủ về quốc phòng

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) tăng chi tiêu quốc phòng nhằm bảo đảm an ninh và nâng cao sự tự chủ của khối.

Tân Hoa xã ngày 21-2 đưa tin, trong một cuộc trả lời phỏng vấn trực tuyến, Tổng thống Macron nhấn mạnh mặc dù trong những năm gần đây, các quốc gia thành viên EU đã tái đầu tư cho lĩnh vực quốc phòng, song các quốc gia vẫn còn phụ thuộc nhiều vào Mỹ. Theo nhà lãnh đạo Pháp, Mỹ đã nhiều lần đánh tiếng rằng châu Âu không còn là ưu tiên của Washington nữa.

"Chúng ta phải chấp nhận thực tế này. Kỷ nguyên mới này sẽ buộc chúng ta phải đưa ra lựa chọn. Chúng ta cần chi tiêu nhiều hơn và chi tiêu hiệu quả hơn cho quốc phòng châu Âu, đưa ra quyết định nhanh chóng ở cả cấp độ quốc gia và châu Âu để nâng cao sự tự chủ và sức mạnh bởi vì an ninh của chúng ta đang bị đe dọa", ông chủ Điện Élysée nêu rõ.

Đây không phải là lần đầu tiên vấn đề tăng chi tiêu quốc phòng của EU được đề cập. Hồi đầu tháng 2 năm nay, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa cho rằng giữa lúc căng thẳng địa chính trị leo thang với nhiều mối đe dọa khác nhau, các quốc gia EU cần “tĩnh tâm”, tăng cường hợp tác và tập trung giải quyết 3 thách thức cốt lõi gồm: Nâng cao năng lực quốc phòng thông qua chiến lược phát triển công nghệ quân sự hiện đại và khả năng ứng phó độc lập với các mối đe dọa; tối ưu ngân sách quốc phòng bằng cách kêu gọi đầu tư từ khu vực tư nhân nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn lực tài chính công; củng cố quan hệ giữa EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) thông qua việc xác định rõ vai trò và trách nhiệm của từng tổ chức trong công tác phòng thủ chung. Tại hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp ở Paris (Pháp) vào ngày 17-2 vừa qua, các nhà lãnh đạo EU cũng khẳng định sẵn sàng đầu tư nhiều hơn cho việc bảo đảm an ninh châu lục.

Trên thực tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không ít lần chỉ ra rằng các nước châu Âu đang chi ít hơn cho quốc phòng và trông chờ vào sự bảo vệ của Mỹ. Với lý do đó, ông chủ Nhà Trắng đã đề nghị toàn bộ quốc gia thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP)/năm thay vì mục tiêu chi ít nhất 2% GDP/năm như hiện nay. Tờ Politico lưu ý rằng vào đầu thập niên 1980, chi tiêu quốc phòng của các nước châu Âu trong NATO trung bình đạt khoảng 3,8% GDP/năm. Mặc dù EU nhất trí rằng cần tăng thêm chi tiêu quốc phòng nhưng cho đến nay vẫn chưa thống nhất về một con số cụ thể. Trong khi đó, con số 5% GDP/năm mà Tổng thống Donald Trump đưa ra bị nhiều quốc gia EU xem là “phi thực tế” về mặt chính trị và kinh tế.

Trong một diễn biến liên quan, tờ The Korea Times ngày 21-2 dẫn lời Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz đề nghị tất cả quốc gia thành viên NATO chi 2% GDP/năm cho quốc phòng trước khi hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra vào tháng 6 tới tại La Hay, Hà Lan. Đây vốn là mục tiêu mà NATO đã đề ra từ năm 2006 nhưng nhiều lần lỡ hẹn. Theo tờ Politico, hiện nay có 24 trong tổng số 32 quốc gia thành viên NATO chi ít nhất 2% GDP/năm cho quốc phòng, trong đó 3 quốc gia dẫn đầu là Ba Lan (hơn 4% GDP/năm), Estonia (3,43% GDP/năm), Mỹ (3,38% GDP/năm). "Người dân Mỹ đang tiếp tục phải gánh chi phí không chỉ của cuộc xung đột tại Ukraine mà còn cả việc phòng thủ của châu Âu. Với tư cách là đối tác, châu Âu cần tăng chi tiêu cho việc phòng thủ của chính họ", ông Waltz nêu rõ.