PCA - bước khởi đầu mới của mối quan hệ song phương Việt Nam-EU

Đại sứ Phái đoàn EU tại Việt Nam Franz Jessen (trái) và Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn (phải) đồng chủ trì hội thảo (ảnh; NDĐT) - “Hiệp định khung đối tác và hợp tác toàn diện (PCA) sẽ đóng vai trò là khuôn khổ chính để Việt Nam thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện với EU”. Khẳng định này được Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đưa ra tại Hội thảo “Hiệp định Đối tác và Hợp tác toàn diện: Khuôn khổ hợp tác mới cho quan hệ Việt Nam-EU” vừa được Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Phái đoàn của Liên minh châu Âu tại Việt Nam tổ chức sáng 23-10 tại Hà Nội.Hội thảo thực hiện dưới sự đồng chủ trì của Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Hà Nội Franz Jessen. Tham dự hội thảo có các cán bộ cấp cao đã tham gia đàm phán PCA, cán bộ của các Bộ liên quan bao gồm Bộ Ngoại giao và đại diện của các tỉnh thành. Ngoài các quan chức chính phủ Việt Nam, buổi hội thảo...

Đại sứ Phái đoàn EU tại Việt Nam Franz Jessen (trái) và Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn (phải) đồng chủ trì hội thảo (ảnh; NDĐT)

Hội thảo thực hiện dưới sự đồng chủ trì của Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Hà Nội Franz Jessen. Tham dự hội thảo có các cán bộ cấp cao đã tham gia đàm phán PCA, cán bộ của các Bộ liên quan bao gồm Bộ Ngoại giao và đại diện của các tỉnh thành. Ngoài các quan chức chính phủ Việt Nam, buổi hội thảo còn có sự tham dự của đại diện của các nước thành viên EU, xã hội dân sự và doanh nghiệp châu Âu và phái đoàn EU.

Phát biểu khai mạc buổi hội thảo, Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn đã nêu bật những thành tựu trong quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu EU trong nhiều năm qua, mối quan hệ tốt đẹp sẽ được biểu hiện sinh động với chuyến thăm lần đầu tiên của Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Herman Van Rompuy đến Việt Nam vào ngày 31-10-2012.

Trong bối cảnh đó, “Hiệp định PCA góp phần quan trọng định hình cho sự phát triển của quan hệ Việt Nam – EU trong nhiều năm tới”. Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng “Nhiệm vụ chúng ta là biến những thỏa thuận trong PCA thành những kết quả hợp tác cụ thể, thiết thực, mang lại lợi ích cho cả hai bên, đóng góp vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới”.

Về phía Phái đoàn EU, Đại sứ Franz Jessen phát biểu “PCA mới thể hiện những cam kết của EU trong việc củng cố mối quan hệ được nâng cao hơn, sâu rộng hơn và chín muồi hơn với Việt Nam, một đối tác sẵn sàng nhận ngày càng nhiều trách nhiệm trên trường quốc tế, một nhân tố trung tâm của ASEAN, và là một nền kinh tế đặc biệt năng động. Hiệp định mới dựa trên những lợi ích và nguyên tắc chung sẽ mở ra một thời đại mới trong quan hệ song phương.”

Tại buổi hội thảo, các đại biểu đã trình bày các tham luận chung quanh những khía cạnh chủ chốt của PCA cũng như ý nghĩa và ảnh hưởng của chúng tới mối quan hệ giữa EU và Việt Nam.

Sau năm năm đàm phán, ngày 26-6-2012, Bộ Trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Đại diện cấp cao của EU về Chính sách Đối ngoại và An ninh Catherine Ashton đã ký chính thức Hiệp định PCA Việt Nam – EU.

PCA Việt Nam-EU có giá trị trong 5 năm và được tự động gia hạn từng năm một.

Có thể khẳng định rằng Hiệp định PCA Việt Nam – EU gồm 8 chương có quy mô rộng hơn nhiều so với Hiệp định khung hợp tác ký năm 1995 là kết quả của tiến trình đàm phán tích cực mang tính xây dựng, trên tinh thần tin cậy và tôn trọng lẫn nhau. PCA Việt Nam – EU thể hiện hài hòa ưu tiên của cả Việt Nam và EU, phù hợp với lợi ích và nhu cầu phát triển của hai bên.

Tại hội thảo, các đại biểu từ Việt Nam và EU đều khẳng định ý nghĩa quan trọng của PCA sau khi ký kết chính là việc tạo khuôn khổ mới, dài hạn và toàn diện cho quan hệ Việt Nam-EU cả về chính trị và thương mại-đầu tư.

Ở khía cạnh chính trị, theo Vụ trưởng đặc trách EU Trần Ngọc An, “Hiệp định PCA sẽ góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị tốt đẹp giữa Việt Nam“ Các thỏa thuận đạt được trong PCA về chính trị, an ninh hòa bình là cơ sở để hai bên tăng cường đối thoại và hợp tác trong việc giải quyết các vấn đề cùng quan tâm, trong đó có ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, an ninh và an toàn hàng hải, cả trên bình diện song phương và các diễn đàn đa phương như LHQ, ASEM và đặc biệt là ASEAN –EU.

Về thương mại-đầu tư, PCA tạo điều kiện thuận lợi, cho phép khai thác tốt hơn lợi thế so sánh và tính bổ sung cao về cơ cấu kinh tế của hai bên.

Bên cạnh đó, trong khuôn khổ PCA, hai bên sẽ thông báo cho nhau đều đặn và kịp thời những diễn biến thay đổi ở hai thị trường. Đại sứ Jessen đưa ra thí dụ: “khi EU thay đổi các tiêu chuẩn trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, các nhà xuất khẩu Việt Nam sẽ được thông báo các quyết định mới nhất, tương tự đối với các nhà xuất khẩu châu Âu sang thị trường Việt Nam.Việc này sẽ được thực hiện không chỉ trong năm nay mà còn ở những năm tiếp theo. Khi chúng tôi được thông báo như vậy thì cả hai bên sẽ không bị ngạc nhiên trước những chính sách thay đổi mới.”

Một ý nghĩa đặc biệt của PCA đó chính là việc Hiệp định này sẽ là nền tảng quan trọng đối với đàm phán FTA giữa Việt Nam và EU.

Đại sứ Franz Jessen nói: “Khi PCA được ký kết, đây là tiền đề để chúng tôi bước tiếp theo là tiến tới hiệp định thương mại tự do giữa hai bên. Khi EU nhìn vào thị trường của ASEAN, đặc biệt là Việt Nam, chúng tôi luôn muốn nhìn vào một thời gian đầu tư dài hạn là 4-5 năm, khi có PCA chúng tôi mới khẳng định được với nhà đầu tư rằng trong khoảng một thời gian dài chúng tôi đã có được nền tảng khung để bảo đảm được tính ổn định quan hệ hai bên của Việt Nam- EU.”

Mặc dù vậy, để PCA đi vào hiệu lực đầy đủ, hiệp định này cần phải trải qua quá trình phê chuẩn riêng rẽ của 27 nước thành viên EU và Nghị viện Châu Âu (EP).

Ông Ngọc An cho biết, đây là thủ tục nội bộ của EU và quá trình này có thể kéo dài trong một số năm. Trong quá trình phê chuẩn, Việt Nam và EU đã thỏa thuận triển khai sớm một số nội dung của PCA bao gồm tăng cường hợp tác Việt Nam – EU trong các diễn đàn quốc tế và khu vực (LHQ, ASEM, ASEAN – EU…), thúc đẩy đàm phán FTA và tiếp tục thúc đẩy EU sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam và hợp tác trong các lĩnh vực chuyên ngành khác như giáo dục – đào tạo, môi trường và biến đổi khí hậu, năng lượng, ngăn ngừa và giảm nhẹ thiên tai.

Theo Nhandan