"Ngày không còn bạo lực học đường là ngày người lớn không còn đánh nhau nữa"

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, 70% học sinh có hành vi bạo lực đối với người khác đều có hoàn cảnh gia đình đặc biệt, do đó, để giảm bạo lực học đường thì một phần hết sức quan trọng nằm ở chính gia đình, sự gương mẫu của người lớn. Trường học ở góc độ kiểm soát, hỗ trợ tâm lý, tăng cường dạy đạo đức, dạy làm người và tăng cường các hoạt động giáo dục tích cực...

Sáng 20/6, Quốc hội tiếp tục chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Vấn đề nâng cao chất lượng giờ học chính khoá; dạy thêm, học thêm; bạo lực học đường; việc tổ chức buổi học thứ 2 tại trường học... tiếp tục làm "nóng nghị trường".

Giáo viên cần toàn tâm, toàn ý cho giờ dạy chính

Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội Trần Thị Thu Hằng (Đắk Nông) về việc nâng cao chất lượng giờ dạy học chính khoá trong các trường phổ thông, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, đây là câu hỏi ý nghĩa, tiệm cận vấn đề rất quan trọng.

"Ngày hôm qua, khi nói tới việc dạy thêm, học thêm, tôi cũng đã nói về vai trò, tầm quan trọng, ý nghĩa của giờ dạy chính khoá trong lớp. Khi trả lời câu hỏi này, cũng có vị đại biểu đề cập các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông nói chung. Khi phân tích nguyên nhân tại sao dẫn tới việc dạy thêm, học thêm tràn lan, tôi cũng đã phân tích rất nhiều nguyên nhân, mà muốn tập trung nâng cao chất lượng giờ dạy chính khoá thì nhân tố đầu tiên, quan trọng là đội ngũ giáo viên. Giáo viên phải dạy đủ số lượng, toàn tâm, toàn ý cho giờ dạy chính, không phân tâm, phân tán, phải lo quá nhiều việc khác", Bộ trưởng phân tích.

Theo ông, giáo viên để dạy 1 giờ trên lớp chính khoá cần nhiều giờ chuẩn bị bài, chấm bài, đánh giá, sinh hoạt chyên môn, hỗ trợ học sinh... Như vậy, ngoài giờ dạy trên lớp, những giờ còn lại giáo viên cần có những hoạt động phục vụ cho việc đó. Thông tư 29 không cấm giáo viên dạy thêm, mà chỉ quản lý, điều tiết. Giờ trên lớp giáo viên có thể tham gia hoạt động dạy thêm theo quy định, tuy nhiên, nếu số giờ của buổi dạy ngoài chính khoá mà dành quá nhiều thời gian cho hoạt động dạy thêm thì không thể có thời gian chăm chút cho giờ dạy chính khoá.

Mà chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 đòi hỏi hoạt động của giáo viên còn nhiều hơn, vì các dữ liệu bài tập, đánh giá, yêu cầu... không phụ thuộc nhiều vào sách giáo khoa nữa. "Việc giáo viên tập trung toàn tâm, toàn ý cho giờ dạy chính càng trở nên quan trọng", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.

Thêm vào đó, cơ sở vật chất cũng cần đầy đủ hơn. Nếu lớp học 60-70 học sinh thì chất lượng khó có thể tốt hơn được, khó đổi mới phương pháp, khó cá thể hoá, chú ý chăm sóc từng em. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cho nhà trường, phòng ốc lớp học khang trang, giáo viên tinh thần thoải mái, tập trung là những điều kiện để thực hiện tốt chương trình giáo dục chính khoá. Bên cạnh đó, cần rà soát chương trình, ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới cách kiểm tra, đánh giá...

ĐBQH Nguyễn Quang Thân (Thái Bình) cho rằng, không nên cấm dạy thêm, học thêm và cũng không nên cấm ép dạy thêm, học thêm vì rất khó kiểm tra, và thường cũng chỉ có giáo viên chủ nhiệm hay giáo viên bộ môn ép chứ giáo viên ngoài thì làm sao có thể ép. Đó là chưa kể có những người có con học giỏi "còn bê đi khắp thế giới tìm thầy giỏi để học"...

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn một lần nữa khẳng định, Thông tư 29 không phải là cấm việc học thêm, dạy thêm, mà chỉ cấm một vài điều. "Học sinh muốn tìm thầy giỏi, muốn học thêm không ai cấm cả, mà chỉ lưu ý một điều, đối với giáo viên, học sinh đã dạy và học trên lớp thì không lôi nhau ra trung tâm mà dạy nữa, vì ra đó sẽ có lợi ích xen vào, thì sự không minh bạch, sự xung đột lợi ích sẽ diễn ra. Cho nên, với đối tượng là giáo viên không được dạy thêm cho chính học sinh của mình, đây là điều cấm và chỉ cấm thế thôi. Từ Nghị quyết 29 của Đảng cho đến Luật Nhà giáo vừa thông qua thì cũng chỉ cấm 1 chi tiết đấy, không hề cấm các trường hợp khác. Đây là một thông tư ban hành để quản lý chứ không phải để cấm".

Khoảng cách trong và ngoài nhà trường dần bị xoá nhoà bởi internet, mạng xã hội

ĐBQH Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) chất vấn Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về nhiệm vụ "quét sạch" bạo lực khỏi trường học, xin hỏi Bộ trưởng bao giờ hết bạo lực học đường và Bộ trưởng có thể cam kết thời điểm nào đó trong tương lai và trách nhiệm của nhà trường xử lý như thế nào khi để xảy ra tình trạng này?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cảm ơn câu hỏi đầy tính nhân văn của đại biểu, khẳng định với những người làm giáo dục, hơn ai hết luôn đau đáu một điều trường học sẽ không còn bạo lực học đường, hướng tới xây dựng mọi trường học đều là trường học hạnh phúc. Tuy nhiên, Bộ trưởng chỉ ra một thực tế, trường học cũng đang là bộ phận không thể tách rời của xã hội.

"Bức tường vây quanh trường học ngày càng trở nên mong manh. Khoảng cách bên trong và bên ngoài trường học dần bị xóa nhòa bởi internet, mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại. Vấn đề bạo lực của xã hội, đặc biệt là xã hội hiện đại còn diễn ra rất phức tạp. Nếu một ngày nào đó, trong trường học không còn bạo lực thì đó là ngày người lớn không đánh nhau nữa" - Bộ trưởng nói.

Điều này rất khó, nhưng chúng ta phải bằng mọi cách, mọi biện pháp để giảm thiểu, hỗ trợ, kiểm soát càng nhiều càng tốt. Dẫn chứng số liệu thống kê, điều tra của giáo dục, 70% học sinh có hành vi bạo lực đối với người khác thì đều có hoàn cảnh gia đình đặc biệt, hoặc là bố mẹ ly hôn, hoặc là chứng kiến bạo lực gia đình, hoặc là bản thân bị bạo lực gia đình, Bộ trưởng cho rằng, điều đó ảnh hưởng đến đời sống tâm lý, thái độ ứng xử, quan điểm của các em.

"Một phần hết sức quan trọng nằm ở chính gia đình, sự gương mẫu của người lớn, đạo đức, nhân cách quyết định thái độ, hành vi ứng xử của học sinh. Trường học ở góc độ kiểm soát, hỗ trợ tâm lý, tăng cường dạy đạo đức, dạy làm người và tăng cường các hoạt động giáo dục tích cực để hạn chế học sinh sa vào các hành vi bạo lực. Đương nhiên, chúng tôi sẽ làm một cách tối đa việc này", ông cho hay.