Ngắm bộ tranh áp phích nghệ thuật Việt Nam ở Thư viện bang New South Wales

Nếu có dịp tới thăm Australia, bạn hãy dành chút thời gian tới Thư viện bang New South Wales, bởi nơi đây đang lưu giữ một bộ sưu tập độc đáo và ý nghĩa – 68 bức tranh áp phích nghệ thuật Việt Nam do những người bạn Australia yêu mến Việt Nam sưu tầm cách đây hơn nửa thế kỷ.

Theo bài viết trên trang thông tin Thư viện bang New South Wales (NSW), thư viện lâu đời nhất ở Australia nằm ở trung tâm thành phố Sydney, bộ sưu tập của vợ chồng nhà văn người Australia Mona Brand (1915-2007) và Len Fox, những người đã công tác tại Việt Nam trong khoảng thời gian 1956-1957.

Ngược dòng thời gian trở về năm 1956, theo lời giới thiệu của người bạn là nhà báo Wilfred Burchett, hai đảng viên Đảng Cộng sản Australia là vợ chồng nhà văn Mona Brand và Len Fox lên một con tàu chở hàng từ Melbourne, qua Rangoon (Myanmar), đến Việt Nam để làm công việc dạy tiếng Anh cho cán bộ của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Trong cuốn tự truyện có tựa đề “Enough Blue Sky” (tạm dịch: Bầu trời đủ xanh) xuất bản năm 1995, bà Len Fox nhớ lại, trước khi đến Việt Nam, vợ chồng bà không biết cuộc sống sẽ ra sao. Nhưng khi rời khỏi Việt Nam sau hai năm làm việc, vợ chồng bà nhận ra rằng họ đã có một sợi dây tình cảm gắn bó khăng khít với Việt Nam.

Nhớ lại trong cuốn tự truyện, bà Len Fox đã chia sẻ sự ngưỡng mộ sâu sắc khi lần đầu được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Ông chào đón chúng tôi nồng nhiệt bằng tiếng Anh, và hỏi thăm, là người Australia, hai bạn có thấy thời tiết ở đây lạnh quá không?”, bà Fox kể lại trong cuốn tự truyện.

Ngắm bộ sưu tập gồm 68 bức tranh áp phích nghệ thuật được phát hành ở Việt Nam từ những năm 1952-1961 có thể cảm nhận được tình cảm sâu sắc mà ông bà Brand dành cho chính phủ mới thành lập ở miền Bắc Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cũng như đối với đất nước, con người và nền văn hóa Việt Nam.

Bộ sưu tầm phần lớn là các bức trang áp phích nghệ thuật và một số tranh dân gian khác. Hầu hết các tranh này đều được in thương mại và có giá rẻ.

Tác giả của bài viết trên trang thông tin Thư viện bang NSW cho rằng, vợ chồng nhà văn người Australia chắn chắn rất yêu thích những tác phẩm này bởi nhiều tác phẩm có những vết ố vàng trên các góc, cho thấy chúng đã được dán lên tường.

Nhiều tác phẩm trong bộ sưu tập được vẽ bởi các họa sĩ đương thời, những người học về nghệ thuật phương Tây và bắt đầu đóng góp phong cách hiện đại cho nghệ thuật Việt Nam khi đó.

Trong bộ sưu tập có nhiều tấm áp phích cổ động giàu cảm xúc, kêu gọi người dân tham gia kháng chiến cứu nước, lao động sản xuất, ca ngợi Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Lao động Việt Nam.

Bộ sưu tập có cả những tác phẩm nghệ thuật dân gian phổ biến được các nghệ nhân từ Hà Nội và các địa phương chung quanh sáng tác từ xưa cho đến nay. Một bộ tranh hổ của phố Hàng Trống và phố Hàng Nón, trong khu Phố Cổ nơi ông bà Brand và Fox thường đi dạo.

Một số tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ của các nghệ nhân Bắc Ninh. Những bức tranh duyên dáng, sinh động với hình các chú gà, lợn, ếch, cá và các loài vật khác, biểu tượng của những lời chúc tốt đẹp như an khang, thịnh vượng và may mắn. Những bức tranh thường được trang trí trong các gia đình Việt Nam khi đó vào dịp Tết cổ truyền.

Ngoài bộ sưu tầm tranh áp phích nghệ thuật, trong thời gian ở Việt Nam từ 1956-1957, ông bà đã viết và xuất bản một số cuốn sách về quãng thời gian sống ở Hà Nội, bao gồm hai cuốn có tựa đề “Chung of Vietnam” (1957) “Friendly Vietnam” (1958) của bà Fox và “Daughters of Vietnam” (1958) của ông Brand. Hiện những cuốn sách này cũng đang được lưu giữ tại Thư viện bang NSW.