Số hoá nghiệp vụ hải quan

- Những năm qua, Chi cục Hải quan khu vực VI đã chú trọng, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính. Qua đó, không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước mà còn rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Là một trong những đơn vị điển hình về chuyển đổi số trong ngành hải quan, Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị đã chủ động ứng dụng các phần mềm, công nghệ số vào sử dụng trong hoạt động hải quan.

Bà Hà Thị Kim Dung, Đội trưởng Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị cho biết:  Để đảm bảo hoạt động thông quan hàng hoá xuất nhập khẩu (XNK) tại cửa khẩu thuận tiện, đơn vị đã thực hiện kiểm tra qua hệ thống tờ khai điện tử, ứng dụng nền tảng cửa khẩu số… Hiện nay, 100% doanh nghiệp hoạt động XNK hàng hóa qua cửa khẩu đều thực hiện khai báo trực tuyến. Chỉ cần có chứng nhận của cơ quan kiểm dịch thực vật là đơn vị làm thủ tục cho phép thông quan đối với các xe chở hoa quả và nông sản. Với giải pháp này, thời gian thông quan chưa đến 2 phút/xe.

Không chỉ tại Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã được các đơn vị hải quan trực thuộc quan tâm triển khai. Theo số liệu của Chi cục Hải quan khu vực VI, từ năm 2019 đến nay, chi cục đã đầu tư nghiên cứu, ứng dụng 8 phần mềm chuyên dụng và hoạt động nghiệp vụ.

Các phần mềm khi được đưa vào sử dụng đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước; tăng tính minh bạch, công khai và giúp lực lượng chức năng dễ dàng theo dõi, kiểm soát hoạt động XNK. 

Ông Lê Văn Hiền, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần XNK thiết bị phụ tùng, phường Đông Kinh cho biết: Công ty thường xuyên thực hiện thủ tục thông quan hàng hoá qua một số cửa khẩu của tỉnh. Thời gian qua, ngành hải quan đã triển khai ứng dụng các phần mềm trong hoạt động, từ đó tạo thuận lợi cho doanh nghiệp chúng tôi nói riêng và các doanh nghiệp hoạt động XNK nói chung. Thay vì phải trực tiếp lên cửa khẩu thực hiện thủ tục kê khai hàng hoá XNK, nộp thuế… như trước đây thì hiện nay chúng tôi có thể thực hiện mọi lúc, mọi nơi qua hệ thống điện tử. 

Việc đẩy mạnh “số hoá” ngành hải quan đã mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, thu hút doanh nghiệp thực hiện XNK qua địa bàn. Tính từ ngày 1/1 đến ngày 28/7/2025, tổng số doanh nghiệp thực hiện thủ tục thông quan qua các cửa khẩu của tỉnh là 4.269 doanh nghiệp với 106.529 tờ khai, tăng trên 1.000 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2024; tổng kim ngạch XNK hàng hóa của tất cả các loại hình qua địa bàn trong 7 tháng đầu năm 2025 đạt trên 49,7 tỷ USD, tăng 52,52% so với cùng kỳ năm trước.

Ông Mã Thanh Giang, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VI cho biết: Thời gian qua, chi cục đã chủ động, tích cực ứng dụng các phần mềm, hệ thống công nghệ thông tin trong công tác hải quan. Theo đó, chi cục đã triển khai phát động phong trào “Bình dân học vụ số”; triển khai mô hình cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VI với AI (trí tuệ nhân tạo)… Ngoài ra, từ tháng 4/2025, chi cục cũng nghiên cứu và triển khai hiệu quả phần mềm phòng họp phi giấy tờ có tích hợp công cụ số hóa lưu trữ tài liệu. Các phong trào, mô hình được triển khai đã giúp khơi dậy tinh thần thi đua học tập, rèn luyện kỹ năng số, ứng dụng công nghệ hiện đại vào công việc. Nhờ đó, đã góp phần nâng cao năng lực quản lý Nhà nước, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp XNK hàng hoá, thúc đẩy thông quan qua các cửa khẩu của tỉnh. Hiện nay, chi cục đang tiếp tục đầu tư nghiên cứu, ứng dụng thêm một số phần mềm mới như phần mềm quản lý theo dõi nợ thuế, phần mềm giám sát kiểm tra chuyên ngành, đưa hàng hoá về bảo quản… Từ đó, tăng cường số hoá thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng đến xây dựng mô hình hải quan “phi giấy tờ”, “hải quan thông minh”.

Những nỗ lực không ngừng của lực lượng hải quan trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số đã góp phần tích cực thúc đẩy hoạt động thông quan hàng hóa, tạo thuận lợi và thu hút doanh nghiệp XNK qua địa bàn. Từ đó, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh trong giai đoạn phát triển mới.