Xua tan “cơn khát” vốn

- Sau 1 năm đi vào hoạt động theo mô hình mới, Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã (Quỹ hỗ trợ HTX) tỉnh đã bước đầu khắc phục được những tồn tại, hạn chế trước đây, đồng thời tiếp thêm nguồn vốn để các HTX từng bước vươn lên phát triển.

Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh được thành lập năm 2014. Đến ngày 1/7/2024, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1158/QĐ-UBND về việc tổ chức lại Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh. Việc tổ chức lại quỹ là bước ngoặt quan trọng để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của nguồn quỹ này.

“Bình mới, rượu mới”

Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh được thành lập năm 2014 với vốn điều lệ 3 tỷ đồng. Sau một số lần bổ sung, đến năm 2024, quỹ có vốn điều lệ 7,5 tỷ đồng. Từ nguồn quỹ này đã có 26 HTX được vay vốn với lãi suất ưu đãi, qua đó giúp các HTX có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh.

Tuy nhiên, sau một thời gian đi vào hoạt động, Quỹ hỗ trợ HTX bộc lộ nhiều hạn chế như công tác quản lý chưa chặt chẽ, số lượng HTX tiếp cận nguồn vốn vay còn ít, hiệu quả sử dụng nguồn vốn còn thấp. Cụ thể qua kiểm tra, chỉ có 8 HTX phát huy hiệu quả nguồn vốn vay và thực hiện trả lãi đúng quy định; 2 HTX sử dụng vốn không hiệu quả; 6 HTX nợ quỹ quá hạn không thanh toán và một số HTX nợ quá hạn nhưng mới trả được một phần nợ gốc…

Ông Liễu Xuân Du, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Chủ tịch Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh cho biết: Từ thực tế hoạt động, việc tổ chức lại quỹ là rất cần thiết. Ngày 1/7/2024, UBND tỉnh đã ban hành quyết định về việc tổ chức lại Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh. Theo đó, Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh có vốn điều lệ tại thời điểm sắp xếp lại, chuyển đổi là 7,5 tỷ đồng và bổ sung đến năm 2026 là 20 tỷ đồng, năm 2028 là 30 tỷ đồng.

So với mô hình hoạt động của Quỹ hỗ trợ HTX trước đây, hoạt động của Quỹ hỗ trợ HTX sau tổ chức lại chặt chẽ hơn, đối tượng vay vốn rộng hơn, thủ tục vay vốn dễ dàng hơn… Cụ thể, phương thức hoạt động của quỹ uỷ thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh để cho vay và quản lý hoạt động nguồn vốn uỷ thác của quỹ. Đối tượng cho vay là các HTX, liên hiệp HTX, thành viên của tổ hợp tác, HTX (trừ đối tượng thành viên HTX là doanh nghiệp) có trụ sở và tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh.

Mức cho vay đối với HTX, liên hiệp HTX tối đa không quá 2 tỷ đồng/đơn vị (trước đây là 300 triệu đồng/HTX). Ngoài cho vay tổ chức, Quỹ hỗ trợ HTX còn cho vay đối với các thành viên của tổ hợp tác, HTX với mức tối đa 100 triệu đồng/thành viên. Thời hạn vay là 5 năm; lãi suất bằng 85% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng thương mại trong nước trong cùng thời kỳ. Các trình tự, thủ tục cho vay được triển khai thực hiện đảm bảo nhanh, gọn, đúng quy định. 

Bà Hà Thị Lược, thành viên HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Pò Đứa, phường Đông Kinh cho biết: Sau khi biết nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh, đầu năm 2025, tôi đã được các cơ quan chuyên môn hướng dẫn làm thủ tục vay vốn và giải ngân nhanh chóng. Từ nguồn vốn vay 100 triệu đồng, tôi có thêm vốn để đầu tư vào mô hình trồng cà chua an toàn theo hướng hữu cơ.

Cùng với thành viên HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Pò Đứa, nhiều thành viên ở các HTX khác trên địa bàn tỉnh đã được cơ quan chuyên môn tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ HTX. Qua đó có thêm điều kiện để đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh và từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động.

Tiếp sức hợp tác xã

Những năm gần đây, lĩnh vực kinh tế tập thể mà nòng cốt là các HTX trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến rõ nét về số lượng. Hiện toàn tỉnh có 560 HTX đăng ký hoạt động với 6.352 thành viên. Số lượng nhiều, song thực tế hoạt động của các HTX còn gặp nhiều khó khăn. Một trong những khó khăn lớn nhất của các HTX chính là thiếu vốn để đầu tư sản xuất, kinh doanh. Vì vậy, việc tổ chức lại Quỹ hỗ trợ HTX với vốn điều lệ lớn hơn, đối tượng vay rộng hơn, số vốn vay tối đa cao hơn… đã tiếp sức cho HTX đầu tư mở rộng phát triển sản xuất, kinh doanh.

Ông Nông Viết Đại, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Yên Sơn, xã Cai Kinh cho biết: HTX hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực trồng cây ăn quả, trong đó chủ yếu là cây na. Cuối năm 2024, sau khi được tuyên truyền, hướng dẫn về nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh, các thành viên trong HTX đã làm thủ tục vay 400 triệu đồng từ quỹ. Từ nguồn vốn vay ưu đãi, các thành viên trong HTX đã cải tạo, mở rộng thêm 8,5 ha cây na Thái. Hiện nay diện tích cây trồng mới sinh trưởng và phát triển tốt. Từ đó mở ra cơ hội để HTX tiếp tục phát triển hơn nữa trong thời gian tới.

Cùng với các thành viên của HTX Dịch vụ nông nghiệp Yên Sơn, nhiều thành viên của các HTX khác trên địa bàn tỉnh đã tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh. Theo số liệu của Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh, tính từ khi tổ chức lại Quỹ hỗ trợ HTX đến ngày 11/7/2025, toàn tỉnh có 91 thành viên của 26 HTX vay vốn từ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh với số tiền 9,1 tỷ đồng. 

Nguồn vốn vay ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ HTX đã giúp nhiều HTX có thêm điều kiện đầu tư, mở rộng sản xuất, kinh doanh. Điển hình như các thành viên HTX Sản xuất và dịch vụ nông lâm nghiệp Hoàng Trung, phường Tam Thanh vay 500 triệu đồng từ quỹ để đầu tư trồng cây ăn quả, đào cảnh, phương tiện vận chuyển hàng hoá; các thành viên HTX Sản xuất và Dịch vụ nông lâm nghiệp Vân An, xã Chiến Thắng vay 400 triệu đồng để phát triển mô hình nuôi ngựa bạch; thành viên HTX Thương mại Dịch vụ nông lâm nghiệp Quang Huy, xã Chi Lăng vay 200 triệu đồng để phát triển cây na…

Để quản lý chặt chẽ nguồn vốn vay, từ tháng 5/2025 đến nay, lãnh đạo Quỹ hỗ trợ HTX cùng đại diện các đơn vị liên quan đã tiến hành kiểm tra thực tế tại 5 HTX và thành viên HTX vay vốn từ Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh và dự kiến thời gian tới tiếp tục kiểm tra tại các HTX, thành viên HTX vay vốn từ Quỹ hỗ trợ HTX. Qua đó chủ động nắm bắt việc triển khai thực hiện nguồn vốn vay từ quỹ của các thành viên HTX; đồng thời nắm bắt nhu cầu thực tiễn, những khó khăn, vướng mắc phát sinh để kịp thời có giải pháp tháo gỡ, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi từ quỹ.

Chỉ sau một thời gian ngắn sau khi tổ chức lại, Quỹ hỗ trợ HTX đã bước đầu giải được cơn “khát vốn” cho một số HTX trên địa bàn tỉnh, từ đó góp phần vào sự phát triển kinh tế tập thể, HTX chung trên địa bàn tỉnh. 

Hiện nay, Liên minh HTX tỉnh, Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh cùng các cơ quan liên quan tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn các HTX các nội dung liên quan đến Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh. Từ đó giúp nhiều HTX tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi từ quỹ để tiếp tục đầu tư, nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất, kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế tập thể chung trên địa bàn tỉnh.