Điểm yếu của Ấn Độ trong cuộc đua công xưởng toàn cầu

Trong cuộc đua trở thành công xưởng số 1 của thế giới, Ấn Độ tuy được đánh giá có nhiều ưu thế nhưng nỗ lực của quốc gia này đang gặp trở ngại bởi những nghịch lý...

Bất chấp việc thu hút được các "ông lớn công nghệ" là Apple, Samsung, Airbus... cùng những bước tiến trong ngành hàng không vũ trụ khi đưa tàu Chandrayaan-3 hạ cánh thành công xuống mặt trăng vào tháng 8 năm ngoái, Ấn Độ vẫn đang chật vật trên con đường đi tới cái đích đầy tham vọng của mình. Ngay cả việc Ấn Độ tích cực chạy đua xây nhà máy bán dẫn, phát triển công nghệ chip được đánh giá là đầy tiềm năng thì cũng khó trở thành lực đẩy cho nước này trên đường đua khốc liệt.

Điểm yếu “chí mạng” của Ấn Độ chính là cơ sở hạ tầng còn yếu và mất cân bằng giữa các khu vực. Điều này khiến quốc gia Nam Á thiếu trầm trọng tủ lạnh để bảo quản thực phẩm và gây thất thoát nhiều lương thực. Một báo cáo gần đây của Liên hợp quốc cho biết, Ấn Độ đang bỏ phí 78,2 triệu tấn lương thực mỗi năm, đứng thứ hai thế giới sau Trung Quốc trong bối cảnh chính Ấn Độ cũng đang nằm trong nhóm những nước thiếu lương thực trầm trọng. Nguyên nhân chính của tình trạng này là do cơ sở hạ tầng yếu kém khiến Ấn Độ không có đủ thiết bị đông lạnh dự trữ lương thực sau thu hoạch. Một lượng lớn thực phẩm thường bị hỏng dưới thời tiết nắng nóng kỷ lục trong mùa hè tại Ấn Độ.

Câu chuyện thiếu tủ lạnh ở Ấn Độ phản ánh những hạn chế liên quan đến cơ sở hạ tầng, từ hệ thống giao thông nối liền nông trại đến các cơ sở phân phối, hệ thống phát điện, chuỗi cung ứng sản phẩm, thiết bị kỹ thuật... Một xe nông sản ở Ấn Độ nhìn chung phải tốn 24 tiếng đồng hồ để vận chuyển từ trang trại đến nhà kho lái buôn trong thời tiết nắng nóng, khiến lượng lớn sản phẩm bị hỏng. Tổng công suất kho lạnh ở Ấn Độ chỉ có thể chứa được khoảng 30 triệu tấn nông sản, nhưng chủ yếu số kho lạnh lại nằm trong tay các lái buôn, còn người nông dân không có đủ tiền mua thiết bị và cũng chẳng có đủ xe chuyên dụng bảo quản nông sản.

Hệ thống đường sá, giao thông, viễn thông của Ấn Độ đã xuống cấp nghiêm trọng và không được đầu tư. The Wall Street Journal thậm chí đã miêu tả thành phố Mumbai của Ấn Độ có những con đường 3 làn nhưng thường xuyên bị tắc nghẽn bởi 5 làn xe cộ bấm còi inh ỏi. Cơ sở hạ tầng kém phát triển khiến việc cung cấp điện trong nước thiếu ổn định. Cùng với nghịch lý thiếu tủ lạnh, Ấn Độ còn phải đương đầu với nghịch lý thiếu lao động tay nghề cao cho dù các kỹ sư hàng đầu Ấn Độ đã được chứng minh gặt hái nhiều thành tựu trên khắp thế giới. Không khó lý giải cho nghịch lý này, đó là khoảng 350 triệu người Ấn Độ không biết đọc hoặc viết, và chỉ một phần nhỏ dân số được đào tạo chuyên môn.

Theo công ty phân tích Oxford Economics, Ấn Độ chưa có đủ cơ sở hạ tầng cần thiết để thúc đẩy nền kinh tế hướng đến cột mốc thu nhập cao hơn. Nước này vẫn đi sau Trung Quốc, nền kinh tế vốn đã dành nhiều thập kỷ đầu tư số tiền khổng lồ vào cơ sở hạ tầng để củng cố vị thế là công xưởng của thế giới.

Theo The Wall Street Journal, ông Arup Raha, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á của Oxford Economics ghi nhận cơ sở hạ tầng của Ấn Độ có tốt hơn nhưng chưa đủ tốt để đáp ứng những tham vọng kinh tế của quốc gia này, vì cơ sở hạ tầng của Ấn Độ vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Nhưng dù thế nào, Ấn Độ cũng đã chứng tỏ cho thế giới thấy những nỗ lực và ý chí mạnh mẽ để bứt phá trở thành công xưởng số 1 của thế giới. Để hiện thực hóa tham vọng trở thành công xưởng mới của thế giới, quốc gia Nam Á này đã đưa ra sáng kiến “Make in India” nhằm thúc đẩy lĩnh vực sản xuất, vốn chỉ chiếm 17% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Chiến lược này gồm tăng thuế nhập khẩu để khuyến khích sản xuất nội địa. Năm 2020, họ đưa ra hình thức trợ cấp xuất khẩu thông qua việc rót gần 22 tỷ USD cho 14 lĩnh vực chính như: Sản xuất điện thoại thông minh, sản phẩm y tế và linh kiện ô tô. Nước này hiện là thị trường điện thoại di động lớn đứng thứ hai toàn cầu chỉ sau Trung Quốc. iPhone 15 của Apple, Pixel 8 Google và Galaxy S24 Samsung được sản xuất tại Ấn Độ. Tỷ phú Elon Musk cũng đang cân nhắc thành lập nhà máy sản xuất xe điện ở nước này.

Ngoài ra, trong bất kỳ lĩnh vực công nghệ nào cũng có thể tìm được một chuyên gia xứng tầm thế giới từ Ấn Độ, bởi thực tế nước này cung cấp hàng trăm nghìn kỹ sư và chuyên gia phần mềm cho phương Tây. Hàng loạt ngành như: Đóng tàu, công nghệ vật liệu, sinh học... tại Ấn Độ đều đang có bước tiến nhanh chóng. Thị trường tiêu dùng Ấn Độ đứng thứ 11 thế giới và dự kiến tăng lên vị trí thứ năm vào năm 2030.

Ấn Độ ghi nhận 71 tỷ USD vốn FDI trong năm tài chính 2022-2023 và đặt mục tiêu thu hút 100 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài mỗi năm trong giai đoạn tới. Để đạt được điều đó, Ấn Độ xác định cần cải thiện 4 động lực gồm: Cơ sở hạ tầng, nâng cao đời sống tầng lớp thu nhập thấp nhất, thúc đẩy sản xuất và đơn giản hóa các quy trình thủ tục.