Đấu tranh, ngăn chặn các vụ trọng án

Theo báo cáo của Bộ Công an, từ đầu năm 2024 đến nay, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm hình sự tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực, tỷ lệ nhiều loại tội phạm được kéo giảm, kiềm chế, trong đó án giết người chiếm chưa tới 2% tổng số vụ án. Tuy nhiên, loại tội phạm này vẫn có diễn biến phức tạp, hậu quả rất nặng nề.

Ngày 28/10/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Ðồng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Trần Nguyễn Thu Trang (39 tuổi, ngụ Phường 1, thành phố Cao Lãnh, tỉnh Ðồng Tháp) để điều tra hành vi "giết người".

Theo tài liệu điều tra, do mâu thuẫn tình cảm với ông M.H.V. 38 tuổi, trú tại Thành phố Hồ Chí Minh, Trang đã lên mạng xã hội mua xyanua nhằm mục đích sát hại ông M.H.V. Ngày 20/10, Trang và ông M.H.V. đi ô-tô con từ tỉnh Ðồng Tháp về Thành phố Hồ Chí Minh.

Trên đường đi, Trang đã bỏ xyanua vào nước uống, đầu độc ông V. Sau khi ông V. tử vong, Trang chở nạn nhân lên Thành phố Hồ Chí Minh, rồi ngay trong đêm, Trang chở thi thể ông V lên đèo Bảo Lộc tìm cách phi tang. Ðến sáng 21/10, tại Km 104+440 Quốc lộ 20 trên đèo Bảo Lộc thuộc địa phận xã Ðại Lào, thành phố Bảo Lộc, Trang đã điều khiển xe ô-tô cùng thi thể nạn nhân lao xuống vực sâu khoảng 50m.

Trước đó, ngày 21/10/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án "Giết người" và "Gây rối trật tự công cộng" xảy ra tại huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình trong đêm 20/10 và khởi tố 3 bị can liên quan vụ án.

Khoảng 20 giờ ngày 20/10, tại Km3+500 đường Tỉnh lộ 561, thuộc thị trấn Hoàn Lão, huyện Bố Trạch, người dân phát hiện 3 nam thanh niên trẻ nằm bất tỉnh trên đường, bên cạnh có 1 xe mô-tô, trong đó có 1 người đã tử vong, 2 người bị thương.

Ðiều tra bước đầu xác định, tối ngày 20/10, có 2 nhóm thanh niên trú tại thị xã Ba Ðồn và huyện Bố Trạch đến ăn uống tại quán ăn ở xã Hưng Trạch, huyện Bố Trạch và xảy ra mâu thuẫn. Nhóm thanh niên huyện Bố Trạch đã gọi điện thoại cho 7 thanh niên khác mang theo hung khí và đi 5 xe mô-tô đến hỗ trợ.

Khi nhóm thanh niên thị xã Ba Ðồn đi xe mô-tô rời khỏi quán thì bị nhóm thanh niên tại huyện Bố Trạch dùng hung khí rượt đuổi, dùng hung khí chém vào tay của N.V.H. (người điều khiển xe mô-tô) làm xe mất lái đâm vào cột điện. Hậu quả, N.V.B. bị tử vong tại chỗ, H.V.P. bị thương, được đưa đi cấp cứu thì tử vong và N.V.H. bị thương, đang được điều trị tại bệnh viện.

Mặc dù có nhiều bản án nghiêm khắc đã được tuyên đối với những kẻ phạm tội, nhưng nhiều vụ án giết người, trong đó có nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng vẫn xảy ra chỉ vì mâu thuẫn trong sinh hoạt.

Ngày 16/9/2024, Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau tuyên phạt tử hình bị cáo Bùi Vũ Khoa (24 tuổi, ngụ thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu) về tội "Giết người" và "Cướp tài sản".

Theo cáo trạng, từ tháng 11/2019, Bùi Vũ Khoa sống như vợ chồng với chị P.L.K. (SN 1985) tại nhà cha mẹ ruột của chị này là ông P.V.S. và bà T.T.G. địa chỉ xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau. Trong quá trình chung sống Khoa và K. nhiều lần xảy ra mâu thuẫn.

Ngày 26/11/2023, Khoa đã bóp cổ chị K. tử vong trong phòng ngủ rồi tạo hiện trường như chị K. đang ngủ. Sau đó, Khoa đã siết cổ bà G. và dùng búa đập vào đầu ông S. là bố mẹ của chị K. dẫn tới cả 2 tử vong, rồi rời khỏi hiện trường.

Hội đồng xét xử nhận định, chỉ vì mâu thuẫn trong sinh hoạt, bị cáo Khoa đã gây ra hành vi đặc biệt nghiêm trọng, nhẫn tâm giết chết 3 người trong một gia đình. Hành vi phạm tội của bị cáo là tội ác không thể dung thứ, mất hết tính người và không còn khả năng giáo dục, cải tạo.

Theo các cơ quan chức năng, đa số các vụ án giết người xảy ra thời gian qua do mâu thuẫn bộc phát trong đời sống sinh hoạt, chiếm tới 90% tổng số các vụ án giết người. Tỷ lệ vụ án giết người do các băng nhóm xã hội gây ra chiếm khoảng 10%.

Phần lớn vụ án giết người thường xuất phát từ những mâu thuẫn nhỏ, nhất thời nên việc phòng ngừa loại tội phạm này gặp rất nhiều khó khăn, bởi từ thời điểm xảy ra mâu thuẫn đến khi gây án chỉ vài giờ, thậm chí vài phút. Nhiều vụ án xảy ra với nguyên nhân ban đầu rất đơn giản như mâu thuẫn trong khi tham gia giao thông, mâu thuẫn trong các buổi tiệc tùng có sử dụng rượu bia.

Cùng với đó, mâu thuẫn trong quan hệ tình cảm, trong đời sống sinh hoạt, tranh chấp đất đai, nợ nần cũng là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ án giết người. Do xuất phát từ hành động bộc phát nên hung khí gây án chủ yếu là các vật dụng sinh hoạt hằng ngày và dễ dàng trong việc mua hoặc sử dụng như dao, búa…

Tuy nhiên, thời gian gần đây cũng xuất hiện nhiều vụ án giết người bằng thủ đoạn đầu độc nạn nhân nhằm trả thù, chiếm đoạt tài sản hoặc giải quyết mâu thuẫn như vụ án sử dụng chất độc xyanua mà Công an tỉnh Lâm Ðồng vừa khởi tố là một thí dụ.

Nhằm ngăn ngừa có hiệu quả các loại tội phạm nói chung và tội phạm giết người nói riêng, các cơ quan chức năng, trong đó nòng cốt là lực lượng công an cần tiếp tục tăng cường các biện pháp, chủ động đấu tranh phòng ngừa, trấn áp tội phạm.

Cần huy động sức mạnh của toàn xã hội tuyên truyền, giáo dục về pháp luật, đạo đức, lối sống và ý thức phòng ngừa tội phạm đến mọi tầng lớp nhân dân; trong đó, nêu cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền cơ sở, tổ dân phố, khu dân cư trong việc nắm bắt, tiếp nhận, tư vấn, hỗ trợ pháp luật, tư vấn xử lý các tình huống, hòa giải mâu thuẫn tại cộng đồng dân cư; phát huy hiệu quả hoạt động của các tổ chức đoàn thể xã hội, mô hình hòa giải ở cơ sở, vai trò người có uy tín trong hòa giải các mâu thuẫn, không để phát sinh tội phạm.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng tăng cường quản lý các loại vũ khí, vật liệu nổ cũng như các chất độc hại mà các đối tượng phạm tội có thể sử dụng để gây án.

Góp phần bảo đảm an ninh trật tự, nhất là trong những tháng cuối năm, hiện công an nhiều địa phương đã mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật; tăng cường quản lý chặt địa bàn, đối tượng nhằm kịp thời đấu tranh, ngăn chặn; đồng thời huy động tối đa lực lượng, phương tiện triển khai đồng bộ các giải pháp tấn công, trấn áp mạnh tội phạm trong đó có tội phạm giết người.