Chủ động truyền thông, phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình

– Thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh Lạng Sơn có 194.580 người dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống tại các xã vùng II và vùng III không được hưởng chính sách bảo hiểm y tế (BHYT), làm giảm mạnh tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn tỉnh từ 93,1% hiện xuống còn 68%. Trước tình hình đó, toàn ngành BHXH tỉnh và các hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh đã chủ động có những giải pháp truyền thông, vận động, phát triển các đối tượng bị ảnh hưởng tham gia mua BHYT theo nhóm BHYT hộ gia đình.

Chủ động truyền thông tới từng ngõ, gõ từng nhà

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên thời gian qua, hệ thống ngành BHXH và các kênh đại lý thu BHXH, BHYT toàn tỉnh hạn chế tổ chức các hội nghị lớn, tập trung đông người để tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT mà chọn cách thức tuyên truyền trực tiếp tới các nhóm đối tượng, đảm bảo yêu cầu của công tác phòng chống dịch. Tại những địa phương có dịch, cán bộ ngành BHXH, các kênh đại lý tuyên truyền cho đối tượng và người dân qua các trang mạng xã hội như: facebook, zalo, lập các đối tượng vào nhóm và tuyên truyền, giải đáp những thắc mắc về chính sách để người dân hiểu hơn về quyền lợi khi tham gia BHYT, nhất là khi họ tham gia liên tục từ đủ 5 năm trở lên…

Thời điểm Quyết định 861 có hiệu lực thì huyện Hữu Lũng đang căng mình chống dịch, thậm chí huyện còn thực hiện giải pháp quyết liệt giãn cách xã hội toàn huyện để phòng chống dịch. Trong khi đó, thực hiện Quyết định 861, toàn huyện có 11 xã với 28.480 đối tượng người DTTS và người sinh sống ở vùng đặc biệt khó khăn bị ảnh hưởng không được cấp thẻ BHYT từ nguồn ngân sách nhà nước hỗ trợ. Qua rà soát của ngành BHXH và ngành LĐTB&XH – dân tộc huyện thì có 3.642 đối tượng bị ảnh hưởng được chuyển sang các nhóm đối tượng khác như: bảo trợ xã hội, cận nghèo, hộ nghèo, đối tượng theo Quyết định 433 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc…, như vậy, toàn huyện còn 16.757 đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình và 8.081 đối tượng tham gia BHYT học sinh. Trước thực trạng này, BHXH Hữu Lũng và các kênh đại lý thu trên địa bàn huyện đã tăng cường tuyên truyền về chính sách trên các kênh thông tin cá nhân, gọi điện theo danh sách đại lý thu đang quản lý để thông tin về tình hình thẻ BHYT của các đối tượng và nhắc họ đóng nối tiếp từ ngày 1/7/2021 ngay để thẻ không bị gián đoạn, ảnh hưởng đến quyền lợi khi đi khám, chữa bệnh.

Cán bộ BHXH huyện Hữu Lũng hướng dẫn người dân các thủ tục kê khai và đăng ký mua BHYT hộ gia đình

Bà Nguyễn Thị Mai Hương, Giám đốc BHXH huyện Hữu Lũng cho biết: Sau khi dịch trên địa bàn huyện được kiểm soát, hết giãn cách xã hội, trong tháng 7/2021, BHXH huyện đã tổ chức được 4 hội nghị tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT với 256 người tham dự, tại hội nghị đã có gần 70 người đăng ký tham gia BHYT hộ gia đình, đạt 27,4% số người dự hội nghị. Với những cách thức tuyên truyền khác nữa đã góp phần đưa chính sách BHYT đến người dân. Tính từ ngày 1/7 đến 15/8/2021, toàn huyện đã có 4.289 người dân bị ảnh hưởng tham gia BHYT hộ gia đình, tăng 26%; 4.466 học sinh bị ảnh hưởng tham gia BHYT học sinh, tăng 55% so với tổng số đối tượng phải tham gia do bị ảnh hưởng theo Quyết định 861.

Thực hiện Quyết định 861 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 433 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, huyện Bắc Sơn có 9 xã khu vực II, III điều chỉnh về vùng I, theo đó có 20.823 trường hợp người dân không còn được cấp thẻ BHYT từ nguồn ngân sách nhà nước. Trước tình hình đó, BHXH huyện đã phối hợp với các đại lý thu như: bưu điện, phụ nữ, nông dân, UBND các xã thực hiện tuyên truyền cho Nhân dân về những thay đổi của chính sách.

Ông Hoàng Văn Lới, Giám đốc Bưu điện huyện Bắc Sơn cho biết: Nắm bắt được sự thay đổi của chính sách, chúng tôi đã chỉ đạo nhân viên, cộng tác viên tích cực đến từng thôn, bản, khối phố, thậm chí tới từng hộ dân tuyên truyền chính sách cho bà con để họ kịp nắm bắt và thực hiện. Lúc đầu, do nhiều người dân chưa hiểu hết quyền lợi của BHYT hộ gia đình nên họ chỉ muốn đóng riêng lẻ như tháng này chồng đóng, tháng sau vợ đóng hoặc chỉ đóng cho người nào đang mang bệnh… Nhưng sau khi được tuyên truyền cặn kẽ, tỉ mỉ về hỗ trợ giảm đóng cho người thứ hai, thứ ba trở đi trong cùng gia đình và những quyền lợi được hưởng khi duy trì đóng nối tiếp trong thời gian dài, nhất là từ đủ 5 năm liên tục trở lên thì người dân đã hiểu và hưởng ứng tham gia. Tính đến nay, kênh bưu điện huyện đã phát triển được trên 2.700 đối tượng tham gia mua BHYT hộ gia đình. Hiện nay, chúng tôi phối hợp với cán bộ BHXH huyện, các trường học trên địa bàn có số học sinh bị ảnh hưởng tập trung tuyên truyền cho phụ huynh, học sinh để họ chủ động tham gia BHYT học sinh cho con em mình khi vào năm học mới.

Những kết quả bước đầu

Thực hiện Quyết định số 861, tỉnh Lạng Sơn giảm 93 xã khó khăn và đặc biệt khó khăn so với Quyết định số 582/QĐ-TTg ngày 28/4/2017, sau khi rà soát và đưa các đối tượng bị ảnh hưởng điều chỉnh sang các nhóm khác như: cận nghèo, hộ nghèo, bảo trợ xã hội thì từ ngày 1/7/2021, toàn tỉnh có trên 173.000 người giảm không được ngân sách nhà nước đóng BHYT.

Hiện nay, toàn tỉnh có 120 đại lý thu, 495 điểm thu và 750 nhân viên đại lý thu tham gia vào công tác tuyên truyền, vận động, khai thác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình. Với những nỗ lực, chủ động của ngành BHXH, các kênh đại lý thu BHXH, BHYT toàn tỉnh, trong hơn 2 tháng qua, các đơn vị, địa phương đã tích cực truyền thông những thay đổi về chính sách hỗ trợ cấp thẻ BHYT tới người dân để họ kịp thời nắm bắt và tham gia. Tính đến hết tháng 7/2021, toàn tỉnh đã có 101.783 người dân tham gia BHYT hộ gia đình, góp phần nâng tổng số người tham gia BHYT toàn tỉnh lên 637.103 người, chiếm 80,8% dân số của tỉnh.

Bà Hoàng Thị Hà, xã Hồng Phong, huyện Cao Lộc cho biết: Nhà tôi có 6 người thì hai con đi làm công ty được đơn vị đóng BHXH, BHYT cho, trước hai vợ chồng tôi và 2 đứa cháu đang học lớp 8 và lớp 6 được Nhà nước cấp BHYT miễn phí. Nay điều chỉnh vùng, xã không được hỗ trợ nữa nên sau khi cán bộ bảo hiểm và cán bộ xã tuyên truyền thì vợ chồng tôi đã mua BHYT ngay để thẻ không bị gián đoạn. Vì giờ chúng tôi già rồi, nhiều bệnh tật, nếu không có tấm thẻ BHYT thì lúc ốm đau đi viện sẽ vất vả lắm. Hai cháu tôi khi vào năm học mới sẽ mua BHYT học sinh, sinh viên tại trường để các cháu được chăm sóc, bảo vệ khi không may ốm đau, đi viện.

Đánh giá về sự chủ động của ngành trong truyền thông, vận động đối tượng bị ảnh hưởng theo Quyết định 861, bà Nông Thị Phương Thảo, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Do Quyết định số 861 không có nội dung chuyển tiếp mà có hiệu lực thực hiện ngay kể từ ngày ký nên ngành BHXH đã chủ động triển khai rà soát và có báo cáo tham mưu cho UBND tỉnh về các nội dung liên quan đến việc cấp thẻ BHYT cho người dân từ nguồn ngân sách nhà nước. Theo đó, chúng tôi đã tham mưu cho UBND tỉnh tiếp tục đảm bảo quyền lợi hưởng BHYT cho toàn bộ số người DTTS sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn; người sinh sống tại các vùng đặc biệt khó khăn đến hết ngày 30/6/2021 đối với 400.837 người thuộc các xã theo Quyết định số 72/QĐ-TTg ngày 16/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Cùng với đó, phối hợp với các sở, ngành liên quan rà soát, phân loại đối tượng và xây dựng kế hoạch truyền thông, tuyên truyền phù hợp, kịp thời chuyển tải sự thay đổi chính sách đến người dân. Nhờ đó, khi vận động họ tham gia BHYT hộ gia đình thì nhận được sự đồng thuận cao, từ tỷ lệ bao phủ sau khi giảm đối tượng theo Quyết định 861 chỉ còn 68% mà sau hơn 2 tháng thực hiện đã nâng tỷ lệ bao phủ BHYT toàn tỉnh lên 80,8%.

Lời kết

Việc phân định vùng DTTS và miền núi theo trình độ phát triển là chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, với mục đích nhằm xác định rõ các khó khăn đặc thù, mức độ phát triển về kinh tế – xã hội của đơn vị hành chính cấp xã và tổ chức dân cư thôn. Từ đó làm căn cứ để hoạch định, tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách đầu tư phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống, bảo đảm an sinh xã hội cho địa bàn vùng DTTS và miền núi khu vực khó khăn nhằm từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền. Chính vì vậy, việc Nhà nước ban hành Quyết định 861 và Quyết định số 433 là phù hợp với tình hình thực tế, phù hợp với xu thế của sự phát triển. Sự chủ động của ngành BHXH tỉnh trong việc tuyên truyền, vận động người dân bị ảnh hưởng tham gia BHYT hộ gia đình góp phần đảm bảo quyền lợi cho người dân khi đi khám chữa bệnh, đồng thời làm tăng tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn tỉnh