Cùng sĩ tử “vượt vũ môn”

- Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là kỳ thi đầu tiên được tổ chức theo định hướng mới một cách toàn diện, cả về nội dung kiến thức, kỹ năng đánh giá, hình thức thi và phương thức xét tốt nghiệp. Đây không chỉ là một kỳ thi cuối cấp, mà còn là thước đo quan trọng phản ánh chất lượng triển khai Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

Trước những thay đổi mang tính căn bản và sâu rộng này, ngành giáo dục tỉnh đã và đang thể hiện sự chủ động, sáng tạo, đồng hành cùng học sinh, nỗ lực chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi, với tinh thần không chỉ đảm bảo chất lượng, an toàn, nghiêm túc mà còn tạo môi trường học tập tích cực giúp học sinh phát huy năng lực tự học, tự tin chinh phục thử thách.

Những thay đổi quan trọng

Theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 sẽ diễn ra từ ngày 25 đến 28/6/2025. Đây là kỳ thi đầu tiên áp dụng toàn diện chương trình GDPT 2018 đối với học sinh lớp 12. Khác với những năm trước, đề thi năm nay được thiết kế theo hướng đánh giá năng lực thay vì kiểm tra kiến thức thuần túy. Các môn thi không chỉ kiểm tra khả năng ghi nhớ mà còn chú trọng đến tư duy phân tích, lập luận, giải quyết vấn đề, khả năng liên hệ thực tế và trình bày chính kiến cá nhân.

Cấu trúc đề thi cũng thay đổi rõ rệt. Môn Toán chuyển mạnh từ kiểm tra kỹ thuật tính toán sang phát triển tư duy logic và vận dụng thực tế. Môn Ngữ Văn tăng tỷ trọng câu hỏi yêu cầu học sinh thể hiện chính kiến cá nhân trước các vấn đề xã hội. Môn Tiếng Anh mở rộng các tình huống giao tiếp thực tế, yêu cầu học sinh hiểu sâu sắc ngữ cảnh thay vì học thuộc lòng từ vựng, cấu trúc. Bên cạnh đó, bộ cũng nâng số lượng mã đề thi từ 24 lên 48 để hạn chế học tủ, học lệch; đồng thời rút ngắn thời gian tổ chức thi còn 3 buổi, đòi hỏi công tác tổ chức phải linh hoạt, đồng bộ, khoa học hơn.

Tại tỉnh Lạng Sơn, theo báo cáo của Sở GD&ĐT, năm nay có tổng cộng 10.007 thí sinh đăng ký dự thi, trong đó có 9.439 học sinh lớp 12 và 568 thí sinh tự do. Sở đã bố trí 22 điểm thi chính thức với 460 phòng thi và hơn 90 phòng thi dự phòng, đồng thời tổ chức một điểm thi riêng tại Trường THCS Chi Lăng để phục vụ các thí sinh theo học chương trình GDPT 2006 – bảo đảm nguyên tắc công bằng, khách quan khi tổ chức thi song song hai chương trình.

Để chuẩn bị tốt cho kỳ thi, Sở GD&ĐT đã ban hành kế hoạch hướng dẫn dạy học, ôn tập theo định hướng chương trình mới từ rất sớm. Ngay từ đầu học kỳ II, sở đã tổ chức ba đợt tập huấn chuyên sâu cho gần 700 cán bộ quản lý, giáo viên về định hướng ôn thi và phương pháp xây dựng đề kiểm tra theo ma trận mới. Từ tháng 3/2025, thêm 769 giáo viên được tiếp tục bồi dưỡng chuyên sâu, đặc biệt là giáo viên các môn thi bắt buộc như Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh – những môn chịu ảnh hưởng lớn nhất bởi sự thay đổi định dạng đề thi.

Cùng với đó, hơn 390 lượt giáo viên đã được tham gia tập huấn xây dựng hệ thống đề theo định hướng phát triển năng lực, tăng cường các câu hỏi mở, tình huống gắn với thực tiễn cuộc sống. Tại các buổi tập huấn, giáo viên không chỉ được trang bị kiến thức chuyên môn mà còn được chia sẻ, thảo luận, giải quyết các vướng mắc trong quá trình hướng dẫn học sinh ôn thi, từ đó nâng cao chất lượng tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá tại cơ sở.

Đổi mới ôn thi, thích nghi điểm mới

Một trong những yêu cầu cốt lõi của kỳ thi năm nay là học sinh phải có năng lực tự học, tự điều chỉnh tiến trình học tập của bản thân, điều này đòi hỏi các nhà trường phải thay đổi phương thức ôn luyện. Thay vì dạy lại kiến thức, nhiều trường chú trọng vào việc hình thành kỹ năng học tập chủ động, xây dựng các nhóm học tập nhỏ, thiết kế hoạt động ôn tập theo chuyên đề, phù hợp với trình độ và mục tiêu cá nhân của học sinh.

Tại Trường THPT Việt Bắc, đơn vị có 509 học sinh lớp 12, việc chuẩn bị ôn thi được triển khai bài bản. Học sinh được chia nhóm theo năng lực, tổ chức theo mô hình tổ học tập có sự hỗ trợ của giáo viên bộ môn. Thầy Nguyễn Chiến Thắng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: "Nhà trường yêu cầu từng tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch ôn tập chi tiết theo tuần và từng chuyên đề. Định kỳ hai tuần một lần, tổ chức họp chuyên môn để đánh giá tiến độ và điều chỉnh kế hoạch phù hợp."

Ở Trường THPT Tràng Định, nhà trường đã phân chia 365 học sinh lớp 12 thành ba nhóm: giỏi, khá và trung bình-yếu. Đội ngũ giáo viên giỏi phụ trách các nhóm học sinh yếu nhằm nâng đỡ và đảm bảo không để học sinh nào bị bỏ lại phía sau. Thầy Hoàng Đức Cường, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: "Chúng tôi yêu cầu các tổ bộ môn xây dựng ma trận đề ôn tập bám sát đề tham khảo của Bộ. Đánh giá học sinh không chỉ qua điểm số mà còn dựa vào khả năng thích nghi với đề mới, sự tiến bộ qua từng đợt kiểm tra."

Bên cạnh đó, trong bối cảnh nhiều nội dung học mới, yêu cầu kỹ năng cao, việc ứng dụng công nghệ trở thành một trong những giải pháp hiệu quả hỗ trợ học sinh lớp 12. Tại Trường THPT chuyên Chu Văn An, nhà trường đã xây dựng hệ thống thư viện đề thi trực tuyến. Học sinh có thể luyện tập theo từng chuyên đề, nhận phản hồi trực tiếp từ giáo viên thông qua hệ thống Google Classroom, Zalo nhóm, hoặc các ứng dụng LMS nội bộ (Learning Management System – hệ thống quản lý học tập). Em Hà Trịnh Hạnh Nhân, học sinh lớp 12D1, cho biết: “Chúng em lập kế hoạch học từng tuần, tự kiểm tra và theo dõi tiến độ. Khi có nội dung khó, em gửi câu hỏi cho thầy cô hoặc trao đổi với bạn bè trong nhóm. Cách học này giúp em chủ động hơn và hiểu bài sâu hơn, không bị lệ thuộc vào việc học vẹt.”

Trong quá trình đổi mới,  giữ vai trò "người dẫn đường" chính là đội ngũ giáo viên. Họ không chỉ giảng dạy kiến thức, mà còn là người truyền cảm hứng học tập, tư vấn định hướng, giúp học sinh vượt qua lo lắng, áp lực tâm lý để tập trung ôn luyện hiệu quả. Cô Nguyễn Kim Toan, giáo viên Ngữ văn Trường THPT Cao Lộc, bày tỏ: “Chúng tôi vẫn dạy ôn bình thường, nhưng thay đổi mục tiêu, không dạy lại bài cũ mà tập trung vào chữa bài, rèn kỹ năng, hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà, đặt câu hỏi, tìm thông tin, phân tích và trình bày. Dạy là để các em tự học, tự đứng vững trên chính đôi chân của mình.”

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 không đơn thuần là một kỳ kiểm tra kiến thức cuối cấp, mà là một bước ngoặt, một “phép thử” quan trọng để đánh giá hiệu quả của quá trình đổi mới giáo dục phổ thông. Với tinh thần chủ động, chuẩn bị bài bản từ ngành giáo dục đến từng nhà trường, từng lớp học; sự đồng hành tận tụy của giáo viên và nỗ lực tự thân của học sinh, ngành giáo dục tỉnh đang thích ứng kịp thời với đổi mới. Qua kỳ thi này, một thế hệ học sinh không chỉ vững kiến thức mà còn được rèn luyện kỹ năng, hình thành tư duy độc lập, những hành trang quý báu cho con đường lập thân, lập nghiệp trong tương lai.