Châu Phi lo ngại về làn sóng thay đổi chính phủ vi hiến

Sau khi xảy ra cuộc đảo chính tại Gabon, Liên minh châu Phi (AU) mới đây đã lên án mạnh mẽ làn sóng thay đổi chính phủ một cách vi hiến tại một số quốc gia châu Phi, đồng thời khẳng định những hành động này đi ngược lại các nguyên tắc của liên minh.

Chủ tịch Ủy ban AU Moussa Faki Mahamat lên án các hành động vi phạm nguyên tắc của AU. Ảnh: EPA

Bên cạnh đó, AU bày tỏ lo ngại về sự tồn tại dai dẳng, sự tái xuất hiện và nổi lên của các mối đe dọa đối với an ninh và hòa bình ở châu Phi, như: Khủng bố, xu hướng cực đoan hóa và chủ nghĩa cực đoan bạo lực, thay đổi chính phủ vi hiến, xung đột nội bộ, hoạt động phi pháp của các nhóm vũ trang, sự gia tăng của các chiến binh nước ngoài, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, các dòng tài chính bất hợp pháp và hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên trái phép. AU cho rằng những mối đe dọa này do cả con người và tự nhiên tạo ra.

Hội đồng Hòa bình và An ninh của AU đưa ra tuyên bố nói trên chỉ một ngày sau khi Chủ tịch Ủy ban AU Moussa Faki Mahamat lên án cuộc đảo chính ở Gabon. Đây là vụ mới nhất trong một loạt vụ đảo chính diễn ra ở “lục địa đen” thời gian qua.

Hội đồng Hòa bình và An ninh của AU mới đây cũng quyết định đình chỉ tư cách thành viên của Gabon sau cuộc đảo chính quân sự ở nước này. Theo đó, tư cách thành viên của Gabon trong mọi hoạt động của AU cũng như các cơ quan, tổ chức trực thuộc liên minh này sẽ bị đình chỉ cho đến khi trật tự hiến pháp tại Gabon được khôi phục.

Nhiều quốc gia ở châu Phi, châu Âu và các châu lục khác đã lên án mạnh mẽ việc quân đội Gabon lật đổ Tổng thống Ali Bongo vào ngày 30-8 vừa qua. Điển hình, trong một tuyên bố, Chính phủ Cameroon lên án sự thay đổi vi hiến ở Gabon và mô tả cuộc đảo chính ở Gabon là hành động “vi phạm các nguyên tắc và giá trị cơ bản của Cộng đồng kinh tế các quốc gia Trung Phi (ECCAS) và AU”. Cameroon kêu gọi các bên liên quan nhanh chóng khôi phục trật tự hiến pháp. Tương tự, ECCAS lên án việc sử dụng vũ lực như một phương tiện để giải quyết xung đột chính trị và kêu gọi nhanh chóng lập lại trật tự hiến pháp tại Gabon, đồng thời thông báo sẽ triệu tập một cuộc họp với sự tham dự của những người đứng đầu các quốc gia trong khối để bàn cách ứng phó với diễn biến tại Gabon.

Trong khi đó, tại Gabon, lực lượng đứng đầu cuộc đảo chính đã chỉ định tướng Brice Oligui Nguema, Tư lệnh Lực lượng vệ binh cộng hòa Gabon làm Chủ tịch Ủy ban Chuyển tiếp và Khôi phục thể chế (CTRI) kiêm tổng thống lâm thời trong quá trình chuyển tiếp. Theo thông báo của lực lượng này, tướng Nguema sẽ tuyên thệ nhậm chức “tổng thống chuyển tiếp” của Gabon vào ngày 4-9 tới.

Sau khi cơ quan bầu cử nhà nước Gabon thông báo Tổng thống Ali Bongo đắc cử nhiệm kỳ thứ ba, ngày 30-8 vừa qua, một số sĩ quan quân đội cấp cao của Gabon đã xuất hiện trên truyền hình và tuyên bố lên nắm quyền lãnh đạo đất nước, đồng thời giải tán chính phủ, thượng viện, hạ viện và Tòa án Hiến pháp.

Nguồn:https://www.qdnd.vn/quoc-te/doi-song/chau-phi-lo-ngai-ve-lan-song-thay-doi-chinh-phu-vi-hien-741092