Cây chuối xóa nghèo ở Tân Long

Đi lên từ cây chuối

Xã Tân Long có diện tích tự nhiên 1.950 ha, dân số 836 hộ gia đình, với 3.972 nhân khẩu, trong đó có hai bản (73 hộ) đồng bào dân tộc thiểu số. Từ năm 1990 về trước, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã chủ yếu là trồng lúa nương rẫy, sắn, ngô, với sản lượng không đáng kể, nguồn thu nhập thấp, nên đời sống của đại bộ phận nhân dân hết sức khó khăn. Trước tình hình đó, năm 1993, chi bộ xã Tân Long đã ra Nghị quyết chuyên đề chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích, đưa nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa. Ngoài cây lúa, sắn, lãnh đạo xã chú trọng chuyển đổi những diện tích đất hiệu quả kinh tế thấp sang đầu tư trồng ba loại cây mới: mía, gừng và chuối.

Đến năm 1997, cây mía không còn phát huy hiệu quả; cây gừng cho giá trị kinh tế thấp, thị trường tiêu thụ hẹp, cây chuối được xác định là cây trồng chủ lực mang lại hiệu quả kinh tế cao trên địa bàn, hằng năm diện tích trồng chuối không ngừng được mở rộng. Từ năm 2008, chuối Tân Long được biết đến trên thị trường là loại chuối có chất lượng ngon, quả chuối có thể để lâu ngày vẫn không bị thâm đen, trái chuối chín vàng rực, quả to tròn và ngọt nên bạn hàng Trung Quốc rất ưa chuộng. Đây là thị trường tiêu thụ lớn, giá thành cao, có đầu ra ổn định cho sản xuất chuối hàng hóa ở Tân Long nói riêng và các xã trồng chuối ở vùng biên giới huyện Hướng Hóa nói chung. Ngoài ra, lượng chuối quả khá lớn được nhiều nơi trong nước tiêu thụ như: Quảng Bình, Thừa Thiên – Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi… Năm qua, các xã vùng biên giới huyện Hướng Hóa đã thu hơn 70 tỷ đồng từ xuất khẩu chuối quả.

Từ khi quả chuối bắt đầu được xuất khẩu, phong trào trồng chuối ở Tân Long phát triển mạnh, diện tích trồng chuối không ngừng tăng lên. Năm 2005, diện tích chuối trên địa bàn xã Tân Long gần 410 ha, đến nay toàn xã đã trồng được 950 ha, tăng gấp 2,3 lần và tăng 79,2% so chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Ngoài ra, nhân dân xã Tân Long còn quản lý hơn 400 ha chuối ngoài địa bàn theo hình thức đầu tư giống cho người dân xã khác trồng và mua lại vườn để thu hoạch cho đến khi vườn chuối lụi tàn (khoảng 5 đến 7 năm). Với giá bán 3.000 đến 5.000 đồng/kg, bình quân mỗi ha chuối cho thu nhập khoảng 30 đến 50 triệu đồng/năm, mỗi năm toàn xã Tân Long thu về từ 20 đến 25 tỷ đồng từ tiền bán chuối.

Nhờ thu nhập cao từ cây chuối, đời sống vật chất và tinh thần của người dân xã Tân Long tăng lên rõ rệt, bình quân đầu người tăng hơn 11 triệu đồng/năm, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2005-2010 đề ra là hai triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo trong toàn xã giảm từ 29% năm 2000 xuống còn 6,2% năm 2009, nhất là ở vùng bản tỷ lệ hộ nghèo từ 100% đã giảm xuống còn 24,6% (18/73 hộ), 100% hộ dân đồng bào dân tộc mua sắm được phương tiện nghe nhìn, 55/73 hộ đã mua sắm được xe máy phục vụ đi lại, 27 hộ mua được máy phát cỏ phục vụ sản xuất thay thế sức người… Đây là sự thay đổi lớn trong nhận thức, tư tưởng của đồng bào dân tộc thiểu số trên dải Trường Sơn.

Nhiều gia đình 'triệu phú'

Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Thanh cho biết, ngoài diện tích cây chuối ở xã Tân Long, ở vùng Lao Bảo và bảy xã vùng Lìa diện tích trồng chuối lên đến hơn 1.000 ha. Mỗi ngày tư thương thu mua khoảng 45 đến 50 tấn chuối quả để xuất khẩu sang Trung Quốc. Năm qua, lượng chuối xuất khẩu cũng như tiêu thụ trong thị trường nội địa, doanh số ước đạt gần 100 tỷ đồng. Xác định cây chuối là một trong những loại cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao, cho thu nhập quanh năm, vốn đầu tư ít nên người dân ở các xã vùng biên giới (giáp Lào) Tân Long, Tân Thuận, Tân Thành, thị trấn Lao Bảo… huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đã tập trung mở rộng diện tích trồng loại cây này.

Trong phong trào 'người người trồng chuối, nhà nhà trồng chuối' và giàu lên nhờ cây chuối ở xã Tân Long, điển hình có hộ gia đình anh Đoàn Văn Trang, SN 1976, ở thôn Long Hợp trồng 20 ha chuối, từ năm 2008 đến nay, bình quân mỗi năm gia đình anh thu về khoảng 600 đến 700 triệu đồng; gia đình anh Nguyễn Dương Phước, ở thôn Long Phụng trồng 30 ha chuối, trong đó có 15 ha đang trong quá trình đầu tư, mỗi năm thu nhập từ cây chuối hơn 350 triệu đồng… Trong thời gian tới, khi cả 30 ha chuối cho thu hoạch thì thu nhập từ cây chuối mang lại cho gia đình anh Phước còn cao hơn nhiều. Ngoài hai hộ gia đình tiêu biểu trên, số hộ gia đình thu nhập khoảng 300 triệu đồng/năm từ cây chuối ở Tân Long còn rất nhiều.

Hiện nay, ở Tân Long đang xuất hiện ngày càng nhiều những 'triệu phú' từ trồng chuối, làm giàu bằng chính sức lao động của mình trên đồng đất quê hương. Từ chủ trương đúng ý Đảng hợp lòng dân, phong trào đồng loạt đưa cây chuối lên trồng trên đất nương rẫy đã tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức cũng như hành động, tạo ra sản phẩm nông sản hàng hóa mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Những năm gần đây, chuối là cây trồng chủ lực không những cung cấp số lượng lớn chuối quả cho thị trường trong nước mà còn được bán ra thị trường ngoài nước. Cây chuối và phong trào trồng chuối ở xã Tân Long đã tạo ra sản phẩm chuối hàng hóa có chất lượng, uy tín trên thị trường. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập hiện nay, cần xây dựng 'thương hiệu' cho sản phẩm chuối Tân Long để có thể cạnh tranh, tạo chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Nếu làm được điều đó thương hiệu sản phẩm chuối Tân Long sẽ còn được thị trường nhiều nước khác biết đến và ưa chuộng, mang lại nguồn thu nhập cao và ổn định, làm giàu cho người trồng chuối ở nhiều vùng quê huyện Hướng Hóa.