Các nhà phát điện đua nhau "đòi" quyền lợi

Hiện tại, giá bán điện của các nhà máy phát độc lập cho Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) vẫn đang khá thấp, nếu Bộ Công Thương cũng như các ngành liên quan không xem xét tính toán đúng các chi phí thì khi giá bán lẻ điện tăng, vô hình chung chỉ có EVN có lợi.Tăng giá điện, chỉ EVN có lợi Mặc dù chỉ còn một thời gian ngắn nữa là Quyết định 24 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh giá bán điện theo cơ chế thị trường có hiệu lực, nhưng vẫn còn khá nhiều vấn đề mà các nhà máy phát điện độc lập đang "mơ hồ" Bà Vũ Tú Oanh, Phó Trưởng Ban Thương mại, Công ty Điện lực Dầu khí cho biết, theo Thông tư quy định phương pháp xác định giá phát điện của Bộ Công Thương, thì nhà máy đang gặp một số vấn đề. Trong hợp đồng mua bán điện mẫu do Bộ qui định, chi phí bảo dưỡng, sửa chữa vận hành nhà máy được tính bằng Việt Nam đồng với hệ số trượt giá là 2,5%, đây là mức tính trượt giá quá thấp, bởi...

Hiện tại, giá bán điện của các nhà máy phát độc lập cho Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) vẫn đang khá thấp, nếu Bộ Công Thương cũng như các ngành liên quan không xem xét tính toán đúng các chi phí thì khi giá bán lẻ điện tăng, vô hình chung chỉ có EVN có lợi.

Tăng giá điện, chỉ EVN có lợi

Mặc dù chỉ còn một thời gian ngắn nữa là Quyết định 24 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh giá bán điện theo cơ chế thị trường có hiệu lực, nhưng vẫn còn khá nhiều vấn đề mà các nhà máy phát điện độc lập đang “mơ hồ”

Bà Vũ Tú Oanh, Phó Trưởng Ban Thương mại, Công ty Điện lực Dầu khí cho biết, theo Thông tư quy định phương pháp xác định giá phát điện của Bộ Công Thương, thì nhà máy đang gặp một số vấn đề.

Trong hợp đồng mua bán điện mẫu do Bộ qui định, chi phí bảo dưỡng, sửa chữa vận hành nhà máy được tính bằng Việt Nam đồng với hệ số trượt giá là 2,5%, đây là mức tính trượt giá quá thấp, bởi vì hiện nay lạm phát của Việt Nam đã hơn 10% (chưa kể đến là trên thực tế chi phí của nhà máy nhiệt điện khí có tới 80% đang được tính bằng ngoại tệ). Điều này đặt ra một câu hỏi rằng, trong vòng đời dự án ký kết là 25 năm, 30, 40… khi giá điện đầu ra của EVN đã được điều chỉnh theo cơ chế thị trường, đáp ứng đủ chi phí thì các đơn vị phát điện độc lập có được điều chỉnh tăng giá điện để giảm thiểu những khoản mà hiện nay nhà máy đang bị ép lại nhằm đảm bảo đầu ra của EVN hay không?

Cùng mối lo lắng như bà Oanh, ông Hoàng Xuân Quốc, Tổng giám đốc Công ty điện lực Nhơn Trạch 2, một chủ đầu tư điện độc lập cũng chia sẻ, theo Quyết định của Chính phủ về cơ chế tăng giá điện, thì tăng giá điện chỉ EVN mới được tăng (tức EVN sẽ tăng giá bán lẻ). Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra ở đây là, việc tăng giá điện như vậy nhà đầu tư có được gì không hiện nay chưa rõ.

Ông Quốc lấy ví dụ, nếu như tháng 6 tới đây, giá điện sẽ được điều chỉnh tăng thêm 5%, thì những nhà máy phát điện độc lập sẽ được tăng thêm bao nhiêu phần trăm từ 5% đấy. Chúng ta có thể tính rằng, giá điện bạn lẻ tới đây có thể tăng đến 10 cent/kwh, nhưng hiện nay chúng tôi đang bán điện cho EVN với giá chưa đến 5 cent/kwh. Vấn đề đặt ra là 20 năm sau nếu giá điện lên 15 cent thì các nhà máy điện vẫn bán cho EVN 5 cent hay sao? Nếu vấn đề này không được làm rõ thì những gì chúng ta đang bàn hiện nay chỉ làm lợi duy nhất cho EVN chứ chưa thể nói là huy động, kêu gọi đầu tư được nhà máy mới.

Cũng theo ông Quốc, trong sơ đồ của Cục Điều tiết, công ty mua bán Điện (EPTC) có vai trò rất quan trọng nhưng đơn vị này hiện vẫn là thành viên của EVN. Trong nhiệm vụ, EPTC có chức năng ký kết hợp đồng và thanh toán nhưng dưới sự ủy quyền của EVN. Nhưng khi EVN chậm thanh toán hợp đồng doanh nghiệp không biết kêu ai. Nếu Bộ xác định EPTC là một yếu tố quan trọng trên thị trường điện thì nó phải có vai trò cụ thể và nó phải quản lý dòng tiền thu được từ các nhà máy điện độc lập.

Tất cả các nhà đầu tư đều hưởng lợi

Trước những bức xúc trên của các nhà máy phát điện, ông Trần Tuệ Quang, Trưởng Ban Giá phí của Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) đã chia sẻ:

Vừa qua Chính phủ đã ban hành Thông tư 24 về việc điều chỉnh giá điện, để đảm bảo chi phí cho EVN trong trường hợp các thông số đầu vào biến động theo hướng bất lợi. Với lý do là, nếu không có cơ chế điều chỉnh giá bán điện theo biến động đầu vào của các thông số cơ bản, thì tài chính của EVN sẽ càng ngày càng xấu đi và không thể có tín nhiệm để thu hút các nhà đầu tư vào trong tất cả các khâu của ngành điện.

Cùng với đó, theo quy định về hợp đồng mua bán điện giữa EVN và các nhà máy phát điện, thì việc điều chỉnh các biến động của các tỷ giá, trượt giá… của các nhà đầu tư với EVN phải dựa vào nguyên tắc: Trong quá trình hai bên đàm phán phải đảm bảo các nhà đầu tư có thể thu hồi đủ những chi phí bỏ ra. Như vậy, hai bên chỉ cần thoả thuận là thu hồi được chi phí trong cả vòng đời của dự án.

Với những lý giải trên, các hợp đồng đã ký kết trong vòng đàm phán sẽ không được điều chỉnh giá, khi mà chi phí đầu ra của EVN được điều chỉnh cũng như là được thu hồi đầy đủ (tức là khi giá điện được điều chỉnh theo cơ chế thị trường).

Tuy nhiên, khi ban hành giá điện theo cơ chế thị trường, Bộ Công thương cũng đã ban hành Thông tư 41 về cơ chế giá mua điện từ đơn vị cấp điện, với mục đích làm sao đảm bảo được tình hình tài chính cũng như đảm bảo tín hiệu thu hút đầu tư vào khâu phát điện.

Theo tinh thần như vậy, Bộ Công Thương cũng đã xây dựng cơ chế về giá mua điện từ đơn vị cấp điện, để đảm bảo tình hình tài chính đồng thời đảm bảo tín hiệu thu hút các đầu tư vào trong các ngành điện. Điều này được thể hiện qua Thông tư 41, vậy nên khi thông số biến động thì giá đầu vào của các công ty phát điện bán cho EVN cũng sẽ được điều chỉnh theo, ông Quang nói.

Theo Vnmedia.vn